Ngày 7.5, theo thông tin từ Văn phòng Chính phủ, cơ quan này vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương và Bộ Tài chính liên quan đến các dữ liệu về lượng nhập khẩu thép cán nóng (HRC) tăng vọt trong thời gian vừa qua.
Các dữ liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy trong 3 năm trở lại đây, nhập khẩu thép cán nóng vào Việt Nam tăng rất mạnh.
Chỉ tính trong năm 2023, tổng lượng nhập khẩu thép cán nóng HRC vào Việt Nam lên tới 9,64 triệu tấn, tăng hơn 1,5 triệu tấn so với lượng nhập khẩu trong năm 2022 là 8,1 triệu tấn.
Bước sang năm 2024, chỉ riêng trong 3 tháng đầu năm, nhập khẩu thép cán nóng HRC đạt 3 triệu tấn, gấp 1,5 lần so với lượng sản xuất trong nước.
Văn phòng Chính phủ cho hay, về vấn đề này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan rà soát, nắm tình hình gia tăng nhập khẩu thép cán nóng thời gian vừa qua để chủ động thực hiện biện pháp phù hợp, kịp thời, hiệu quả theo thẩm quyền và quy định pháp luật, bảo vệ lợi ích chính đáng ngành sản xuất trong nước phù hợp với thông lệ quốc tế và môi trường cạnh tranh bình đẳng.
Trong khi đó theo Tổng cục Hải quan, trị giá nhập khẩu nhóm hàng sắt thép các loại và sản phẩm trong tháng 3 đạt 1,52 tỉ USD, tăng 31,4%, tương ứng tăng 364 triệu USD so với tháng 2.2024.
Nhập khẩu thép cán nóng (HRC) tăng mạnh trong 3 tháng đầu năm là một trong những yếu tố chính thúc đẩy kim ngạch nhập khẩu sắt thép các loại đạt 4,1 triệu tấn với trị giá là 2,93 tỉ USD, tăng 49,6% về lượng và tăng 29,1% về trị giá.
Theo quy định tại Nghị định 26/2023/NĐ-CP của Chính phủ về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa, mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp và thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan, phần lớn các sản phẩm sắt hoặc thép không hợp kim dạng cuộn, chưa được gia công quá mức cán nóng trong Nhóm 72.08 được hưởng mức thuế ưu đãi 0%.
Trước đó khi tiến hành xây dựng Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 125/2017 của Chính phủ về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa, mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp và thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan, Bộ Tài chính từng đề xuất tăng thuế nhập khẩu ưu đãi thép cán nóng HRC trong nhóm 72.08 từ 0% lên 5%.
Lý giải về đề xuất này, Bộ Tài chính cho hay mỗi năm Việt Nam nhập khẩu hơn 8 triệu tấn cuộn cán nóng. Nếu không có thuế nhập khẩu đánh vào mặt hàng, thép cán cuộn giá rẻ sẽ tiếp tục tràn vào Việt Nam gây bất ổn thị trường thép Việt Nam.
Tuy nhiên khi góp ý vào dự thảo này, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) lại đề nghị Bộ Tài chính cân nhắc việc tăng thuế từ 0-5% do có thể khiến các sản phẩm sản xuất trong nước không cạnh tranh được với các mặt hàng thép thành phẩm nhập khẩu.
"Một số doanh nghiệp cũng phản ánh nguy cơ khi tăng thuế thì các doanh nghiệp sản xuất thép nội địa đang sử dụng nguyên liệu là thép cuộn cán nóng sẽ gặp khó khăn về thiếu hụt nguồn cung và giá thành nguyên liệu gia tăng, các sản phẩm không cạnh tranh được với các mặt hàng thép thành phẩm nhập khẩu" - VCCI cho hay.
Xem xét yêu cầu điều tra chống bán phá giá
Trước đó như Lao Động phản ánh, liên quan đến hồ sơ yêu cầu điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá thép cán nóng (HRC) nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, đang thẩm định và quá trình xử lý vụ việc sẽ được tiến hành công khai, minh bạch, khách quan theo quy định của pháp luật về phòng vệ thương mại của Việt Nam và Hiệp định thương mại thế giới - WTO.
Ông Chu Thắng Trung - Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại - cho biết Bộ Công Thương đang tiến hành thẩm định tính đầy đủ hợp lệ của hồ sơ yêu cầu. Kết quả thẩm định hồ sơ sẽ được thông báo cho các bên liên quan theo quy định.
