Chính phủ vừa có tờ trình gửi Quốc hội về dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi).
Dự thảo bao gồm 7 chương và 46 điều, dự kiến được trình Quốc hội xem xét và cho ý kiến tại kỳ họp tháng 5 và thông qua tại kỳ họp tháng 10 tới.
Trong đó, tại khoản 4, Điều 11 của Dự thảo Luật Căn cước công dân (sửa đổi) có đề cập đến việc khai thác thông tin của công dân.
Theo đó, tổ chức không phải là cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và cá nhân khai thác thông tin của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phải được sự đồng ý của công dân đó.
Trường hợp công dân đã chết, mất tích hoặc mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi thì người thừa kế hoặc người giám hộ được khai thác thông tin của công dân đó trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bằng văn bản yêu cầu cung cấp thông tin.
Người dân thắc mắc về cụm từ "người thừa kế được khai thác dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư". Như vậy có thể coi thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là loại tài sản không; có được coi là tài sản thừa kế không?
Trước điều này, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) - Bộ Công an cho biết, dự thảo luật không quy định việc mua bán, chuyển nhượng, thừa kế đối với thông tin, dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Qua thực tiễn triển khai thi hành Luật Căn cước công dân năm 2014 cho thấy, việc người thân của công dân đã mất có nhu cầu và nguyện vọng được khai thác thông tin của công dân đó trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để phục vụ việc xác nhận thông tin lý lịch, chia di sản thừa kế…
Vì thế, để giải quyết vướng mắc nêu trên, Bộ Công an đã bổ sung quy định đối với: Trường hợp công dân là người chưa thành niên, bị chết, bị mất tích hoặc bị mất năng lực hành vi dân sự hoặc là người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì người thừa kế của người đã chết và cha, mẹ, người giám hộ của người chưa thành niên, người bị mất tích hoặc bị mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi được khai thác thông tin của công dân đó trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Tuy nhiên, hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là tài sản quốc gia, không phải là tài sản của cá nhân. Dự thảo Luật Căn cước công dân (sửa đổi) chỉ quy định về quyền được khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư của công dân và cơ quan, tổ chức có liên quan.
Do vậy, quy định nêu trên không trái với quy định của Bộ luật Dân sự về tài sản và quyền thừa kế nên đề nghị giữ nguyên tại dự thảo Luật để bảo đảm quyền lợi của người thân trong gia đình công dân.
Cũng tại khoản 2 Điều 11 dự thảo Luật đã quy định rõ hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là tài sản quốc gia, được Nhà nước bảo vệ theo quy định của pháp luật về bảo vệ công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia.
Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là cơ sở dữ liệu dùng chung do Bộ Công an quản lý.
