Nhiều nhà đầu tư chỉ mong nhận lại tiền
Là một nhà đầu tư mua trái phiếu Novaland, anh Tiến Đức (quận 2, TPHCM) cho biết: "Novaland đang đàm phán để hoán đổi trái phiếu sang bất động sản còn dư từ quỹ căn hộ tại Phan Thiết. Chuyên viên bán hàng sẽ hỗ trợ chuyển đổi. Tuy nhiên đây là phân khúc cao cấp, dự án chưa hoàn thiện, trong khi thị trường đang "đóng băng", cầm hàng giờ cũng khó bán. Vì thế tôi không đồng ý thoả thuận" - anh Đức nói.
Chung quan điểm với anh Đức, ông Nguyễn Thạch Cương (Đống Đa, Hà Nội) chỉ mong nhận lại tiền chứ không muốn trả nợ trái phiếu bằng tài sản.
Ông Cương chia sẻ: "Tiền của nhà đầu tư riêng lẻ thường ít, không đủ để đổi lấy một sản phẩm bất động sản riêng. Chưa kể, các bất động sản của Tân Hoàng Minh giá thường rất cao. Nhiều người cũng sợ phát sinh rắc rối khi phải đồng sở hữu bất động sản với các nhà đầu tư khác".
Theo quan sát của bà Đinh Thị Mai Anh - Trưởng phòng Phân tích cổ phiếu tại SSI Research - phần lớn trái chủ chỉ muốn nhận được tiền, doanh nghiệp thực hiện cam kết trả gốc lãi đúng hạn thay vì lùi hay hoán đổi. Số phận của doanh nghiệp ngoài nằm ở việc đưa ra phương án thì họ nên tái cấu trúc hoạt động kinh doanh hoặc bán bớt tài sản để tạo ra dòng tiền trả nợ cho trái chủ.
Nhiều chủ đầu tư công khai đảm bảo tính pháp lý cho sản phẩm để chuyển đổi. Tuy nhiên bà Mai Anh cho rằng, để đi vào thực tế lại không dễ dàng. Bởi đa phần nhà đầu tư là nhỏ lẻ, họ khó thể chung nhau một sản phẩm bất động sản.
Thêm vào đó, theo báo cáo tài chính, lượng hàng thành phẩm của các công ty bất động sản hiện rất thấp, nhiều hàng dở dang nên sẽ khó để đàm phán với trái chủ. Thậm chí nếu sản phẩm chưa hoàn thiện, pháp lý chưa đảm bảo thì rất khó để chuyển đổi.
Cẩn trọng "con dao hai lưỡi"
Trao đổi với Báo Lao Động xung quanh giải pháp hoán đổi trái phiếu sang bất động sản, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh - chuyên gia kinh tế - cho rằng, đây là "con dao hai lưỡi".
Về mặt tích cực, giải pháp này sẽ tạo cơ hội cho người dân có thể mua được nhà ở với giá rẻ hơn thị trường. Đồng thời chứng minh bên phát hành trái phiếu có tài sản để đảm bảo, giúp người dân yên tâm hơn khi đầu tư.
Về mặt tiêu cực sẽ tạo tiền lệ không tốt khi doanh nghiệp cứ phát hành trái phiếu rồi lấy tiền đầu tư thoải mái, phân tán khắp nơi. Đến ngày trả nợ lại gán tài sản khác vào để thay thế.
"Tất nhiên khi gán tài sản, trái chủ đồng ý hay không là một vấn đề bởi họ cần xem cơ sở pháp lý. Họ là nhà đầu tư chứ không phải mua để ở nên cần xem tài sản đó có bán được không. Đồng thời họ có được lợi hay không về mặt giá cả, nếu có thể bán trong tương lai mà có lãi thì mới nhận" - ông phân tích.
Thêm vào đó, TS Nguyễn Quốc Việt - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) - nhấn mạnh, sẽ có khả năng trái chủ là bên chịu các bất lợi trong quan hệ song phương, do bất đối xứng thông tin. Chỉ có phía doanh nghiệp mới nắm chắc thông tin về tình trạng pháp lý, thanh khoản của các loại tài sản được đề xuất đưa ra hoán đổi các khoản nợ. Ngoài ra, phía doanh nghiệp phát hành câu kết để có thể có hành vi trục lợi, hoặc đơn giản liên kết trái chủ chi phối ép các trái chủ đơn lẻ.
Theo luật sư Nguyễn Thanh Hà - Đoàn luật sư Hà Nội, Chủ tịch SBLaw - câu chuyện vẫn nằm ở đề cao thoả thuận giữa doanh nghiệp và các trái chủ. Nếu những nhà đầu tư này không đồng ý thì phía doanh nghiệp vẫn buộc phải thanh toán theo thoả thuận trước đó. Quy định có thể thanh toán gốc, lãi trái phiếu bằng tài sản khác sẽ giúp cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp giảm áp lực trả nợ và giảm lượng cung trái phiếu trên thị trường, qua đó có thể giảm xác suất bán tháo.
Tuy nhiên, việc thanh toán bằng tài sản khác này cần được quy định minh bạch và rõ ràng hơn đối với từng loại trái phiếu cũng như cần nói rõ về thời gian trả, hình thức quy đổi từ trái phiếu sang tài sản…
