Những người phụ nữ “quyền năng” cất tiếng
Sự chú ý đáng quan tâm năm nay xoay xung quanh nữ đạo diễn người Pháp gốc Lebanon, Audrey Diwan với bộ phim thắng giải Sư tử Vàng, L’événement (Sự kiện). Cô đã trở thành nữ đạo diễn thứ 6 đoạt giải thưởng Sư tử vàng trong lịch sử LHP Venice. Với kinh nghiệm từng là một nhà báo, nhà biên kịch và là thành viên của tổ chức phi chính phủ Collectif 50/50 của Pháp, chuyên thúc đẩy bình đẳng giữa nam và nữ trong ngành điện ảnh, L’événement đã thay đạo diễn Audrey nói lên sự quẫn bách của những người phụ nữ trẻ non nớt khi định phá thai tại nước Pháp những năm 1960, thời đại mà hành vi đó mang tội phạm pháp.
Bên cạnh đó, gương mặt nữ nổi bật thứ hai của LHP thuộc về Penélope Cruz khi nhận được giải “nữ diễn viên xuất sắc nhất” trong phim Parallel Mothers (Cặp mẹ bầu). Cô là nữ diễn viên Tây Ban Nha đầu tiên trong lịch sử nhận được giải Oscar cho “nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất trong phim Vicky Cristina Barcelona (2008) của đạo diễn Woody Allen và là nữ diễn viên Tây Ban Nha đầu tiên nhận được một ngôi sao tại Đại lộ danh vọng của Hollywood. Tài năng diễn xuất của cô lại một lần nữa được công nhận qua vai diễn người mẹ tuổi trung niên đơn thân với mối tình không hạnh phúc.
Ngoài ra, phim The Power of the Dog của nữ đạo diễn Jane Campion đã đem về cho bà giải Sư tử Bạc cho “đạo diễn xuất sắc nhất”. Bà vốn là gương mặt quen thuộc của LHP Cannes với hai giải Cành cọ vàng cho hai phim Peel (1982) và The Piano (1993). Được vinh danh “là một trong những người xuất sắc nhất của thế hệ mình”, Jane Campion một lần nữa chứng minh phim của phụ nữ không thua kém đấng mày râu.
Được ủng hộ từ cánh mày râu
Nổi bật lên trong số các phim không tranh giải, The Last Duel (Trận đấu tay đôi cuối cùng), dựa trên câu chuyện có thật ít người biết của nước Pháp thế kỷ 14, kể về Marguerite de Thibouville, người phụ nữ bị bạn thân của chồng cưỡng hiếp. Bà đã chiến đấu vì sự thật để bảo vệ danh tiết và phẩm giá của mình trước thủ phạm đầy quyền lực được bảo vệ bởi hoàng gia và giáo hội. Phim hứa hẹn sẽ đem lại một siêu phẩm lịch sử với sự góp mặt của các tài tử nổi tiếng như Matt Damon, Ben Affleck và Adam Driver. Trong đó, chính Ben Affleck đã tự nhận mình là một người ủng hộ nữ quyền và đề cập đến Marguerite de Thibouville như một trong những người phụ nữ xuất hiện sớm nhất trong lịch sử đứng lên chống lại tội cưỡng bức. Điều mà những kẻ quyền lực thời ấy thường làm là cười xòa và phụ nữ sẽ câm lặng chịu đựng.
Giấc mơ Venice và chỗ đứng của điện ảnh Việt
Phim Việt duy nhất được bước lên bục nhận giải ở LHP Venice là “Xích lô” (1995) của đạo diễn Việt kiều Trần Anh Hùng đạt giải Sư tử Vàng.
Còn các phim Việt khác chỉ mon men bên lề của LHP Venice với những dòng chảy nhỏ chứ chưa thể lọt vào vòng tranh giải chính thức “Sư tử vàng”, từ “Chơi vơi” của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đến “Đập cánh giữa không trung” của Nguyễn Hoàng Điệp. Tiếc thay, chất lượng phim Việt dường như ngày càng khó đáp ứng được trình độ nghệ thuật tại LHP Venice. Xu hướng thời nay của điện ảnh Việt đang chạy theo lợi nhuận, giải trí và ăn khách. Thiếu đi những bộ phim được đầu tư thời gian tỉ mỉ mang chiều sâu nghệ thuật và góc quay ấn tượng sẽ đánh mất dần cơ hội được xuất hiện tại các sân chơi thế giới như các LHP như Venice, Cannes, Oscar… Thông qua đó, điện ảnh Việt Nam cũng mất đi cơ hội được chia sẻ, giao lưu văn hóa qua nền tảng chất lượng để có thể thu hút đầu tư, du lịch và lợi ích lớn hơn nữa cho đất nước. Để làm được điều đó cần có sự hỗ trợ, ủng hộ tạo điều kiện thông thoáng hơn trong dự thảo Luật Điện ảnh sửa đổi để nhà làm phim trong nước có thêm không gian sáng tạo và làm giàu thêm nền văn hóa điện ảnh nước ta.
