Cũng như các nhà yêu thích gốm, bà Đỗ Quyên (tên thật Nguyễn Kim Quyên, sinh năm 1959, ngụ TP. Long Xuyên, An Giang) bỏ ra nhiều thời gian tìm hiểu, sưu tập các tác phẩm gốm trong nước và nhiều quốc gia trên thế giới.
Đến với sân chơi gốm Nam bộ như việc tìm niềm vui sau khi phát hiện mắc bệnh nặng, nhưng thật bất ngờ, bà đã bị những mảnh gốm in màu thời gian cuốn hút.
“Trước hết, gốm Nam xưa đã gắn kết tôi bởi sự đánh thức những miền ký ức tuổi thơ lớn lên giữa ruộng đồng Nam bộ của mình. Hơn thế nữa, gốm Nam bộ xưa thoạt nhìn rất đơn giản, mộc mạc nhưng lại chứa đựng cả chiều sâu ý nghĩa xuất phát từ sự đa dạng về thể loại, chủ đề mỹ thuật... qua bàn tay sáng tạo của những người “nghệ sĩ dân gian” trong từng đường nét, màu sắc...”.
Trong hành trình gần một phần tư thế kỷ dấn thân, bà Đỗ Quyên đã cất công đi dọc dài đất nước để sưu tầm hàng ngàn tác phẩm gốm Nam bộ xưa thuộc nhiều dòng nổi tiếng trong nước và quốc tế, như: Gốm Cây Mai (Sài Gòn, Gia Định), gốm Biên Hòa (Đồng Nai), gốm Lái Thiêu (Bình Dương),...
Một chủ đề cũng được bà quan tâm, yêu thích chọn lựa khi sưu tầm và dành thời gian, không gian trang trọng để trưng bày nhất chính là về người phụ nữ. Bởi ở đó, bà không chỉ gửi gắm tự hào về giới, mà còn để tri ân người mẹ đã để lại nhiều dấu ấn trong đời sống của mình. Hiện cụ bà đã bước qua tuổi 103 nhưng nhiều năm qua vẫn minh mẫn và tích cực hỗ trợ con gái trong suốt hành trình lãng du trong thế giới gốm.
Không chỉ phiên âm, dịch nghĩa, cụ bà còn giảng giải ý nghĩa các “minh văn” được các tác giả gửi gắm trong quá trình sáng tạo của mình qua các điển tích, chữ Nho. Có lẽ vì thế mà tác phẩm và hình ảnh về người phụ nữ trong bộ sưu tập gốm Nam bộ xưa của bà Quyên rất phong phú và độc đáo. Không chỉ đa dạng về hình thức thể hiện như dĩa, chậu, bình, tranh, tượng..., người phụ nữ trong bộ sưu tập gốm của bà Đỗ Quyên còn phong phú về sắc thái cảm xúc, chủ đề...
Theo đó, người phụ nữ không chỉ biết lam lũ với ruộng đồng, mà còn biết tận hưởng cuộc sống thông qua các sinh hoạt nghệ thuật, trong đi tìm hạnh phúc lứa đôi... Và hơn thế nữa, phụ nữ còn biết xông pha trong những cuộc chiến tranh vệ quốc và biết buông bỏ những muộn phiền để tìm vào thế giới của tĩnh lặng, làm mới mình...
Vì thế không quá lời khi nói rằng, nơi đây đang thu giữ và tôn vinh vẻ đẹp tròn đầy về người phụ nữ Nam bộ nói riêng, Việt Nam nói chung. Nhân Ngày Quốc tế Phụ nữ, Báo Lao Động xin gửi đến bạn đọc vài hình ảnh tiêu biểu trong bộ sưu tập độc đáo và nổi tiếng này.
