Rước báu vật vua Hàm Nghi ban tại nơi phát tích phong trào Cần Vương

TRẦN TUẤN |

Hà Tĩnh - Sáng 28.1 (mùng 7 tháng Giêng), tại xã Phú Gia, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh, chính quyền cùng người dân địa phương long trọng tổ chức lễ hội rước báu vật của vua Hàm Nghi.

Tại lễ hội, chính quyền địa phương, ban lễ nghi và nhân dân xã Phú Gia đã rước những báu vật vua ban từ nhà ông Trần Văn Nhung, cố đạo chủ năm Nhâm Dần 2022 (ở thôn Hòa Nhượng, xã Phú Gia) đến nhà ông Phan Hùng Vỹ - tân cố đạo chủ năm Quý Mão 2023 (ở thôn Phú Hồ, xã Phú Gia).

Các báu vật gồm: 40 đạo sắc phong do các triều vua ban (trong đó 38 đạo sắc phong còn nguyên vẹn, 2 đạo sắc phong vua Hàm Nghi bị rách), 2 thanh bảo kiếm và bao kiếm, 2 con voi bằng vàng, 1 con voi bằng đồng, 1 con nghê bằng đồng màu đen, 34 cái đục lạc bằng đồng, 3 chiêng đồng, 1 trống lớn, 1 thanh la, 2 đôi xấp, 3 bộ áo chầu, 2 cái hoa tai ba nữ, 1 vi bố…

Lễ bàn giao các báu vật từ đạo chủ cũ sang đạo chủ mới để bảo quản, ghìn giữ. Ảnh: Trần Tuấn.
Lễ bàn giao các báu vật từ đạo chủ cũ sang đạo chủ mới để bảo quản, gìn giữ. Ảnh: Trần Tuấn.

Tại lễ rước, các thanh niên trai tráng chưa vợ được chọn lựa từ các thôn trong xã làm trai kiệu, 8 người khiêng 1 kiệu. Có 3 kiệu tham gia tại lễ rước; kiệu đi đầu rước ảnh vua Hàm Nghi, kiệu kế tiếp rước sắc Đức Đại Vương, kiệu cuối cùng rước Đức thánh mẫu và Mã Hồng Công chúa.

Đoàn rước đi bộ, khởi hành từ nhà cố đạo chủ cũ đi qua các đền Cộng Đồng Hội Sở, khu di tích thành Sơn Phòng Hàm Nghi, đền Trầm Lâm… để thắp hương, khấn vái và làm các thủ tục tâm linh. Tại đây, cố đạo chủ mới làm lễ khai hạ cầu mong cho quốc thái dân an, nước nhà an khang thịnh vượng, mưa thuận gió hòa, vụ mùa bội thu, dân làng sức khỏe, công việc làm ăn gặp nhiều may mắn trong năm mới.

Các báu vật của vua Hàm Nghi mà dân làng xã Phú Gia ghìn giữ lâu nay. Ảnh: Trần Tuấn.
Các báu vật của vua Hàm Nghi mà dân làng xã Phú Gia gìn giữ lâu nay. Ảnh: Trần Tuấn.

Theo tục lệ, người giữ báu vật vua ban là cố đạo chủ được dân làng tín nhiệm, sau đó xin thần linh, giang sơn chứng giám qua đồng tiền hạ keo. Và cứ vào ngày mùng 7 tháng Giêng hàng năm, ban lễ nghi là các vị già làng và toàn thể nhân dân làng lại tổ chức lễ hội truyền thống xin chuyển giao, rước các báu vật này từ nhà cố đạo chủ cũ tới nhà cố đạo chủ mới để tiếp tục lưu giữ, bảo quản cẩn thận.

Cố đạo chủ được giao nhiệm vụ giữ gìn, bảo quản báu vật vua ban là những vị cao niên trong xã, được xét trên nhiều mặt gồm đạo đức, năng lực thờ phụng, kiến thức văn hóa dân tộc, lựa chọn qua bỏ phiếu và xin quẻ sấp ngửa trước bàn thờ vua vào ngày rằm tháng Chạp...

Cố đạo chủ có trách nhiệm phục vụ nhân dân tế lễ trong một năm và trông coi, bảo quản báu vật của vua Hàm Nghi. Thông thường mỗi năm bầu lên một cố đạo chủ mới, cũng có trường hợp do được tín nhiệm, một người được giữ chức cố đạo chủ trong 2 năm liền.

Chuyển giao báu vật giữa đạo chủ cũ sang đạo chủ mới để bảo quản. Ảnh: Trần Tuấn.
Chuyển giao báu vật giữa đạo chủ cũ sang đạo chủ mới để bảo quản. Ảnh: Trần Tuấn.

Người dân ở xã Phú Gia nói riêng và huyện Hương Khê nói chung quan niệm, năm nào cố đạo chủ canh giữ, bảo vệ tốt báu vật vua ban thì năm đó dân chúng làm ăn thuận hòa, ấm no và gặp nhiều điều may mắn, sức khỏe, bình an...

Theo sử sách, năm 1885, vua Hàm Nghi tiến quân ra xã Phú Gia (huyện Hương Khê) huy động nhân dân cùng đào hào, đắp lũy, xây thành Sơn Phòng, chiêu binh, tuyển tướng bảo vệ dinh lũy. Tại đây, vua đã ban chiếu Cần Vương, kêu gọi toàn dân đánh đuổi giặc Pháp. Thời gian này, quân Pháp vây bắt nhà vua nhiều lần, nhưng không thành.

Nhà vua đã ban tặng cho đền Trầm Lâm một số báu vật như: voi vàng, nghê đồng, áo mũ, vọng lộng, đục lạc, đặc biệt là ban đạo sắc phong... Trải qua nhiều biến cố của lịch sử nhưng các báu vật của vua ban này vẫn luôn được người dân ở xã Phú Gia bảo vệ, giữ gìn cẩn thận và truyền từ đời này qua đời khác.

TRẦN TUẤN
TIN LIÊN QUAN

Vì sao dân xây ngôi đền để bảo vệ báu vật là bức tượng đồng ở Trà Liên?

HƯNG THƠ |

Quảng Trị - Trải qua những năm chiến tranh loạn lạc và nạn trộm cắp, dân làng vẫn bảo vệ được báu vật tượng đồng được cho là Thái phó Nguyễn Ư Dĩ - cậu ruột của Chúa Nguyễn Hoàng.

Báu vật từ lòng biển

Thuỳ Trang |

Cuối năm 2022, Bảo tàng Hội An đã khai trương phòng trưng bày chuyên đề gốm Chu Đậu được trục vớt tại vùng biển Cù Lao Chàm. Hồi hộp xen lẫn phấn khích là cảm xúc của những người làm văn hoá, di sản tại Hội An có mặt tại buổi lễ, bởi phải sau hơn 20 năm, những cổ vật mang trong mình tinh hoa gốm Việt được tìm thấy trên vùng đất Hội An mới được chính thức ra mắt người dân, du khách phổ cổ.

Báu vật khởi dựng vương triều Lê

Hữu Mạnh - Văn Thương |

Hệ thống thành bậc Điện Kính Thiên (thường gọi là thành bậc rồng Điện Kính Thiên) đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia tại quyết định số 2283/QĐ-TTg ngày 31.12.2020. Đây là một tuyệt tác, tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc dân tộc.

Phó Chủ tịch tỉnh xin tạm nghỉ việc để điều trị chấn thương

HOÀI THANH |

Lâm Đồng - Ông Võ Ngọc Hiệp - Phó Chủ tịch UBND tỉnh xin tạm nghỉ công tác điều hành, chỉ đạo để điều trị chấn thương.

Người dân TPHCM chật vật lội nước, xe cộ “chôn chân” sau cơn mưa lớn

MINH QUÂN |

TPHCM - Tối 7.10, cơn mưa lớn đã gây ngập sâu nhiều con đường ở quận Bình Thạnh, khiến người dân chật vật lội nước và kẹt xe về nhà.

Chủ quán cafe ở Thái Bình "choáng" vì hóa đơn nước quá cao

TRUNG DU |

Thái Bình - Chủ quán kinh doanh cafe tại TP Thái Bình gửi đơn khiếu nại đến công ty nước sạch vì hóa đơn tiền nước liên tục tăng cao bất thường theo thời gian.

Công bố nguyên nhân vụ 59 người ở chung cư nghi bị ngộ độc

QUANG ĐẠI |

Nghệ An - Bể nước tại chung cư Golden City 3 (TP. Vinh) có nhiều vi sinh vật gây đau bụng, tiêu chảy cho 59 người dân.

Khẩn trương di dời 1 hộ dân khỏi vùng sạt lở đất ở Lâm Đồng

HOÀI THANH |

Lâm Đồng - Xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm vừa khẩn trương di dời một hộ dân khỏi vùng sạt lở đất để đảm bảo an toàn.

Vì sao dân xây ngôi đền để bảo vệ báu vật là bức tượng đồng ở Trà Liên?

HƯNG THƠ |

Quảng Trị - Trải qua những năm chiến tranh loạn lạc và nạn trộm cắp, dân làng vẫn bảo vệ được báu vật tượng đồng được cho là Thái phó Nguyễn Ư Dĩ - cậu ruột của Chúa Nguyễn Hoàng.

Báu vật từ lòng biển

Thuỳ Trang |

Cuối năm 2022, Bảo tàng Hội An đã khai trương phòng trưng bày chuyên đề gốm Chu Đậu được trục vớt tại vùng biển Cù Lao Chàm. Hồi hộp xen lẫn phấn khích là cảm xúc của những người làm văn hoá, di sản tại Hội An có mặt tại buổi lễ, bởi phải sau hơn 20 năm, những cổ vật mang trong mình tinh hoa gốm Việt được tìm thấy trên vùng đất Hội An mới được chính thức ra mắt người dân, du khách phổ cổ.

Báu vật khởi dựng vương triều Lê

Hữu Mạnh - Văn Thương |

Hệ thống thành bậc Điện Kính Thiên (thường gọi là thành bậc rồng Điện Kính Thiên) đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia tại quyết định số 2283/QĐ-TTg ngày 31.12.2020. Đây là một tuyệt tác, tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc dân tộc.