Đây là giải thưởng thường niên do báo Thể thao và Văn hóa (phát động từ năm 2020, nhằm tìm kiếm và tôn vinh các sáng tác, trình diễn nghệ thuật - giải trí xuất sắc “của thiếu nhi”, hoặc “vì thiếu nhi”.
Năm nay, giải thưởng đã thu hút 89 tác phẩm/ chùm tác phẩm dự thi với 60 bản thảo và 29 tác phẩm đã công bố hoặc xuất bản, trong đó, có 9 chùm thơ, tập thơ hoặc series thơ nhiều tập; 19 phim hoặc series phim hoạt hình còn lại là các tập truyện ngắn, truyện dài, tiểu thuyết...
So với mùa giải lần 1 năm 2020 và lần 2 năm 2021, số lượng các tác phẩm dự thi ít hơn, nhưng vẫn phong phú về thể loại, tạo nên một bức tranh chung về văn học nghệ thuật dành cho thiếu nhi, của thiếu nhi trong năm xét giải.
Theo Ban tổ chức, bên cạnh những tác giả đã thành danh, ở mùa giải năm nay, đáng chú ý là một số tác phẩm do các em thiếu nhi chỉ mới 9 - 12 tuổi sáng tác. Không chỉ là thơ, truyện ngắn, có những em còn tham gia cùng người lớn trong vai trò là họa sĩ minh họa hoặc dịch thuật cho các cuốn sách tranh.
Vượt qua những khó khăn của dịch COVID-19, giải thưởng năm nay tiếp tục thu hút được lực lượng người viết cho thiếu nhi không hề nhỏ, họ là nhà văn, giáo viên, bác sĩ, kiến trúc sư…, họ còn là những phụ huynh viết sách như là một cách để bồi dưỡng tâm hồn cho chính con em mình.
Sau 2 vòng chấm chọn (vòng loại và vòng chấm điểm), Ban sơ khảo đã lựa chọn được những “gam màu trội” gồm 11 tác phẩm lọt vào vòng chung khảo, trong đó có 5 truyện dài, 1 chùm truyện ngắn, 1 bộ thơ 5 tập, 1 truyện tranh và 3 sách tranh.
Từ 11 tác phẩm này, Hội đồng chung khảo sẽ khởi động quá trình chấm qua 2 vòng độc lập trong thời gian từ nay đến 31.5 để chọn Giải thưởng Lớn mang tên “Hiệp sĩ Dế Mèn” (Cricket Knight) và một số giải “Khát vọng Dế Mèn” (Cricket Desire).
Được biết, Hội đồng giám khảo gồm nhà thơ Trần Đăng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam (Chủ tịch Hội đồng) và các thành viên gồm nhà văn PGS.TS. Ngô Văn Giá, họa sĩ Thành Chương, nhạc sĩ - nhà thơ Nguyễn Thụy Kha, họa sĩ “Thần đồng Đất Việt” Lê Linh và nhà báo Lê Xuân Thành - Tổng biên tập báo Thể thao và Văn hóa.
Dự kiến Lễ trao Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 3 sẽ tổ chức vào ngày 31.5 tại Hà Nội.
Nằm trong khuôn khổ của Lễ trao giải, ban tổ chức sẽ tiến hành đấu giá nghệ thuật “Vì mái trường cho em” nhằm hoàn thiện cơ sở vật chất cho một số trường, điểm trường ở vùng sâu và vùng xa.
