Theo Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8.3.2019 của Chính phủ, từ ngày 25.4.2019, ngư dân đóng mới, cải hoán tàu cá phải có văn bản xin phép và phải được Sở NN&PTNT chấp thuận. Tuy nhiên, rất nhiều chủ tàu cá ở Quảng Ngãi chủ quan không thực hiện.
Theo ông Nguyễn Văn Mười - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi, toàn tỉnh có 716 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm và chưa được cấp giấy phép khai thác thủy sản). Các tàu này đều có chiều dài từ 6m trở lên, tập trung nhiều nhất tại huyện Lý Sơn với 228 tàu, thị xã Đức Phổ 186 tàu, TP Quảng Ngãi 160 tàu...
Ngư dân Nguyễn Thanh Dương, ở xã Tịnh Kỳ TP Quảng Ngãi cho biết: “Từ năm 2023 đến nay, tàu cá công suất 170CV của tôi phải nằm bờ. Nguyên nhân là do khi đóng mới tàu, tôi không làm các thủ tục đề nghị cấp văn bản chấp thuận theo quy định, nên chiếc tàu cá trị giá gần 300 triệu đồng của gia đình không làm được giấy chứng nhận đăng ký tàu cá. Gần 1 năm nay, tôi đã đi nhiều nơi để xin tư vấn thủ tục làm giấy tờ, nhưng vẫn chưa thể thực hiện, vì không có văn bản chấp thuận đóng mới tàu cá”.
Ngoài ngư dân Nguyễn Thanh Dương, Quảng Ngãi có nhiều tàu cá đang nằm bờ vì các chủ tàu tự ý lắp đặt động cơ của xe ôtô cho tàu cá, nên không thể hoàn tất thủ tục đăng kiểm cho tàu cá. Bởi, Chỉ thị số 3727, ngày 5.5.2017 của Bộ NN&PTNT quy định, việc lắp đặt các loại máy kém chất lượng, máy bộ (động cơ ôtô, máy kéo được thủy hóa, các máy tàu không rõ nguồn gốc, xuất xứ) xuống tàu cá là hành vi bị nghiêm cấm.
Hơn 700 tàu cá đang nằm bờ, trong đó có nhiều chủ tàu phải vay tiền đóng mới tàu cá nhưng chưa thể ra khơi, dẫn đến khó khăn chồng chất.
Nhằm quản lý, kiểm soát chặt chẽ số lượng tàu cá, không để phát sinh tàu cá không đăng ký trên địa bàn tỉnh, ngăn chặn tàu cá vi phạm khai thác IUU, gỡ thẻ vàng của EC, ngày 17.11.2023, Bộ NN&PTNT có công văn đề nghị Quảng Ngãi rà soát, thống kê lập danh sách tàu cá chưa đăng kiểm, đăng ký của tỉnh và đề xuất giải pháp quản lý.
Ông Nguyễn Đức Bình – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết, Sở đang yêu cầu các huyện Bình Sơn, Lý Sơn, Mộ Đức, thị xã Đức Phổ, TP Quảng Ngãi tập trung thực hiện yêu cầu của Bộ NN&PTNT. Báo cáo kết quả thực hiện ngày 9.12.2023 để tổng hợp báo cáo đúng thời gian. Sau đợt rà soát này, UBND các huyện, thị xã, thành phố phải có trách nhiệm phối hợp tuyên truyền đến ngư dân địa phương, không tiếp tục để xảy ra trường hợp phát sinh tàu cá đóng mới, mua từ tỉnh ngoài không có văn bản chấp thuận, không có hồ sơ nguồn gốc để hoạt động khai thác thủy sản. Trường hợp ngư dân địa phương không chấp hành thì sẽ bị xử lý vi phạm hành chính theo quy định hiện hành.
Ông Nguyễn Đức Bình cũng nhấn mạnh, đây là nhiệm vụ quan trọng, để Bộ NN&PTNT xem xét sửa đổi quy định đưa khối tàu chưa đăng ký vào quản lý, giải quyết những khó khăn trong công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá trong thời gian qua, nhằm triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp về chống khai thác IUU trong thời gian tới.
