13 năm “xây trường trên giấy”
Năm 2007, UBND tỉnh Bắc Ninh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư “Dự án Đầu tư xây dựng khu liên hợp khoa học - đào tạo” cho chủ đầu tư là VEA tại Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh. Thời gian đó, Bắc Ninh có chủ trương kêu gọi nhà đầu tư về địa phương để xây trường học, phát triển giáo dục, nghiên cứu khoa học.
Trong bản quy hoạch chi tiết của Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh, dự án này gồm 3 khu chính. Khu A là Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội (đơn vị thành viên của VEA) với diện tích 99.018m2; khu B là các trung tâm thuộc Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam với diện tích 48.140m2; khu C là Trường Cao đẳng Nghề Lý Công Uẩn với diện tích 56.858m2.
Năm 2008, tỉnh Bắc Ninh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam với khu đất trên, mục đích là để xây dựng Khu liên hợp Khoa học - Đào tạo. Nguồn gốc sử dụng đất là đất Nhà nước giao và không thu tiền sử dụng đất.
Sau khi được giao đất thực hiện dự án, chỉ riêng khu A thực hiện theo đúng quy hoạch, các khu B, C được VEA cho xây dựng hàng loạt công trình sai phạm, phân lô, bán nền diễn ra dưới nhiều hình thức... Cho tới nay, hàng loạt các khu đất được quy hoạch vì mục đích giáo dục đã bị VEA xây dựng trái mục đích ban đầu để đưa vào kinh doanh.
“Mở đường” hợp thức hóa sai phạm cho VEA
Theo thông tin của Lao Động có được, tháng 6.2018, khi VEA tiến hành xây dựng một công trình sai phạm kiên cố tại khu B và khu C, Đội Trật tự - Đô thị của UBND TX.Từ Sơn và phường Đình Bảng đã phát hiện và lập biên bản sai phạm, yêu cầu dừng thi công nhưng đơn vị này vắng mặt, không ký biên bản.
Đến tháng 2.2019, UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng đối với Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam; yêu cầu dừng ngay các hành vi vi phạm hành chính; tháo dỡ công trình, phần công trình vi phạm không phù hợp với quy hoạch xây dựng được phê duyệt...
Dù vậy, chủ đầu tư vẫn tiếp tục cho hoàn thiện nhiều công trình sau khi được yêu cầu dừng thi công. Trước sự trây ỳ của VEA, thay vì xử lý kiên quyết, tỉnh Bắc Ninh lại ký nhiều quyết định đồng thuận với đề xuất điều chỉnh quy hoạch; chuyển đổi từ hình thức giao đất sang cho thuê đất của VEA...
Phân tích về vụ việc, luật sư Bùi Quang Hưng (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho rằng, trước đây việc Bắc Ninh cấp đất xây dự án Khu liên hợp khoa học - đào tạo cho VEA là vì mục đích phục vụ công cộng. Nếu VEA muốn thay đổi từ việc được cấp đất sang thuê đất thì sẽ chuyển sang đất kinh doanh, các công trình sai phạm ở trong dự án nếu có sẽ có thể được hợp thức hóa toàn bộ. “Trước những sai phạm này, theo tôi tỉnh Bắc Ninh, không nên đồng ý cho phép VEA chuyển đổi từ hình thức giao đất sang cho thuê đất, vì nếu đồng ý thì những sai phạm ở đây có thể trở thành đúng hết” - luật sư Hưng nhấn mạnh.
Hàng loạt các quyết định của tỉnh Bắc Ninh giúp cho việc sai phạm của VEA được hợp thức hóa khiến chủ trương xã hội hóa giáo dục bị xâm phạm nghiêm trọng khiến dư luận bất bình và đòi hỏi cần thiết phải xử lý nghiêm minh, trả lại hiện trạng ban đầu để thực hiện đúng theo quy hoạch.
Không được làm méo mó chính sách xã hội hóa giáo dục
Trao đổi với PV Báo Lao Động, bà Bùi Thị An - Đại biểu Quốc hội khóa XIII, Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng - cho rằng, cần phải nhìn nhận lại mục tiêu cấp đất, xây dựng dự án và xem xét trách nhiệm VEA trong việc xây dựng công trình sai quy hoạch. “Tỉnh Bắc Ninh cấp đất xây dựng dự án nhưng VEA không thực hiện đúng, theo luật nếu quá hạn được giao thì phải trả lại đất cho Nhà nước, không được kéo dài. Nếu phía tỉnh Bắc Ninh ngay từ đầu không làm kiên quyết, đến thời điểm hiện tại lại đồng ý với những kiến nghị vô lý của VEA thì cũng phải làm rõ trách nhiệm. Việc xây dựng công trình trái phép, sai quy hoạch phải được xử lý, không được làm méo mó chính sách xã hội hóa giáo dục”.
Sau loạt bài phản ánh của Báo Lao Động, Sở Xây dựng Bắc Ninh vừa có công văn hỏa tốc gửi UBND thị xã Từ Sơn và Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam về việc thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 1964/QĐ-UBND ngày 26.11.2019 của UBND tỉnh. Theo đó, ngày 24.8.2020, Sở Xây dựng phối hợp với UBND thị xã Từ Sơn, UBND phường Đình Bảng tổ chức làm việc, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả.
Đến nay, phần nhà kho, nhà xưởng, nhiều căn nhà cấp 4, các sân bóng sai phạm tại khu C của dự án cũng được phá dỡ. Tuy nhiên, 3 tòa nhà có kiểu dáng biệt thự tại khu B và tòa nhà kiên cố 3 tầng tại khu C vẫn đang tồn tại.
