Ngày 15.9, Sở NNPTNT tỉnh An Giang phối hợp với WWF khởi động dự án khôi phục cảnh quan đất ngập nước rừng tràm Trà Sư nhằm khôi phục các vùng đất ngập nước và các quá trình tự nhiên của ĐBSCL, thông qua các biện pháp phục hồi rừng tràm đặc dụng và phòng hộ tại Khu Bảo vệ Cảnh quan rừng Tràm Trà Sư.
Dự án sẽ tập trung vào nghiên cứu và thực hiện các giải pháp sinh kế dựa vào thiên nhiên (NbS), có khả năng mở rộng và đầu tư quy mô lớn trên toàn vùng thượng lưu ĐBSCL, qua đó góp phần đạt mục tiêu chung về bảo tồn đa dạng sinh học các hệ sinh thái nước ngọt Việt Nam, đồng thời đảm bảo sinh kế bền vững cho cộng đồng dân cư địa phương.
Rừng tràm Trà Sư, thị xã Tịnh Biên, nằm trong hệ thống rừng đặc dụng của Việt Nam, được công nhận là Khu Bảo vệ Cảnh quan từ năm 2005.
Với 845 ha diện tích vùng lõi được bảo tồn và hơn 1.100 héc-ta vùng đệm, khu vực này hàng năm trực tiếp nhận nước lũ từ sông Mekong vào mùa mưa, giúp duy trì chế độ ngập - khô theo mùa của một vùng đất ngập nước tự nhiên. Các sinh cảnh chính của rừng tràm Trà Sư là rừng tràm, đầm lầy và đồng cỏ.
Hệ thực vật ở rừng tràm Trà Sư đa dạng với 140 loài, nổi bật nhất là cây tràm và thảm bèo giăng kín mặt nước. Hệ động vật ở đây cũng khá phong phú, với ít nhất 70 loài chim được ghi nhận, trong đó có 2 loài được ghi tên trong sách đỏ Việt Nam là Giang Sen và Điên Điển (Chim cổ rắn), 11 loài động vật có vú bao gồm dơi quý hiếm, và ít nhất 25 loài bò sát và ếch nhái. Ngoài ra, rừng còn là nơi trú ngụ quanh năm của 10 loài cá bản địa và 13 loài cá di cư vào mùa lũ, trong đó có 2 loài cá đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng là cá còm và cá trê trắng.
Dự án được WWF và Sở NNPTNT An Giang xây dựng và thực hiện với sự tài trợ của Tập đoàn Industria De Diseno Textil, SA (Tây Ban Nha) với mong muốn tăng cường khả năng chống chịu và phục hồi của thiên nhiên trước các tác động của biến đổi khí hậu thông qua bảo tồn và phục hồi đa dạng sinh học ở các vùng đất ngập nước và phát triển các mô hình sinh kế dựa vào thiên nhiên ở vùng thượng của ĐBSCL.
Ông Văn Ngọc Thịnh, Trưởng Đại diện của WWF-Việt Nam chia sẻ: “ĐBSCL đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức lớn như biến đổi khí hậu, phát triển thuỷ điện và các công trình thuỷ lợi lớn ở thượng nguồn, khai thác tài nguyên quá mức... Vì thế cần phải có những hành động kịp thời, những giải pháp hiệu quả và sự hợp tác chặt chẽ trong nước và quốc tế để giải quyết khẩn cấp”.
Dự án được triển khai giai đoạn từ ngày 01.08.2023 đến 31.12.2025 nhằm phục hồi các sinh cảnh đất ngập nước và các chu trình tự nhiên như dòng chảy tự do, tích tụ và bồi lắng phù sa ở vùng đệm, thông qua thực hiện các hoạt động triển khai ở trong và xung quanh rừng tràm Trà Sư.
Cụ thể, trồng mới 60 ha rừng và nuôi dưỡng 100 ha rừng suy thoái, khôi phục các sinh cảnh và các loài bản địa thông qua các chiến lược quản lý, điều tiết thuỷ văn phù hợp, hiệu quả cho từng tiểu khu, bảo vệ và giám sát đa dạng sinh học trong vùng lõi và các mô hình sinh kế dựa vào lũ sẽ được triển khai để đem lại lợi ích kinh tế, môi trường và sự ủng hộ của người dân địa phương.
Dự án cũng xây dựng và thử nghiệm các giải pháp sinh kế dựa trên thiên nhiên - “thuận thiên” (NbS) có tiềm năng mở rộng, có tính khả thi cho đầu tư quy mô lớn trên toàn vùng thượng của ĐBSCL.