Theo chuyên gia phong thủy, nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Chung (tác giả cuốn sách Lịch vạn niên Việt Nam 1901 - 2013), xông nhà, xông đất đầu năm là tục có từ lâu đời của người Việt.
Theo đó, sau thời khắc giao thừa, người nào bước vào nhà đầu tiên cùng với lời chúc mừng năm mới với gia chủ thì người đó chính là người xông nhà đầu năm mới.
Người được chọn xông đất có thể là thành viên trong gia đình hoặc là anh em, bạn bè, hàng xóm… Người được chọn thường là người có tình tính vui vẻ, hòa đồng, đạo đức tốt và có sự nghiệp thành công.
Theo TS Trần Hữu Sơn - nguyên Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, xưa kia các cụ chỉ tâm niệm rằng, đầu năm mới là thời gian thiêng, nên mong người khỏe mạnh, sung túc tới chúc Tết vào lúc sau giao thừa để cầu may mắn cho năm mới.
Sau này, với quan niệm “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, cộng với việc phát triển của tử vi, người dân bắt đầu chọn người xông nhà hợp tuổi, hợp với mệnh của gia chủ.
Trao đổi với PV Lao Động, TS Lê Xuân Phương - chuyên gia phong thuỷ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu doanh nhân và doanh nghiệp Đông Nam Á, từ nghiên cứu và kinh nghiệm của mình, ông cho rằng không nhất thiết phải chọn người xông nhà theo mệnh hay tuổi, chỉ cần đủ vía nam và nữ là được.
"Con trai thì số lẻ 1, 3 hoặc 5 người đó là sự may mắn, đến nhà ai cũng sẽ đủ vía cho cả một năm. Còn con gái thì là số chẵn là 2, 4, 6 người. Nếu kết hợp được cả nam lẫn nữ thì nhà đấy là đại cát.
Ví dụ 1 con trai 3 con gái, hoặc 3 con trai, 2 con gái hay 3 con trai 4 con gái. Càng nhiều thì càng tốt, nếu lên cơ quan thì nên như thế".
Nhận định về quan niệm "hợp mệnh" thường được nhiều người sử dụng để chọn người xông đất, ông Phương nói: "Theo nghiên cứu của tôi đủ vía cả nam lẫn nữ đấy mới là trọn vẹn. Người hợp mệnh cũng không đủ vía.
Giống như hạt giống đủ điều kiện 2 nóng 3 lạnh mới nảy mầm. Nhiều khi hợp với nhau quá, thuận lợi quá lại không phát triển được nữa. Vì vậy người xung hay hợp hay vía không ảnh hưởng gì đến xông đất.
Nói hướng xuất hành trong năm mới, ông Phương chia sẻ: "Năm nay tuổi cung Đoài thì nên đi hướng Tây, là hướng Kim, Thì lưỡng Kim thành khí làm cái gì cũng được sự ngút ngàn. Nếu mà đi phía Nam thì lại hòa, khắc chế cái tuổi Kim. Đi hướng Bắc thì toàn chi, không có thu. Còn đi hướng Đông ấy là hướng Mộc sẽ kết hợp những thứ nhỏ thành lớn. Còn đi hướng Thổ ví dụ như hướng Đông Nam, Tây Nam với Đông Bắc thì sẽ gặp được nhiều may mắn".
Trong phong thủy, năm Nhâm Dần 2022 có 3 tuổi rất đẹp để xông nhà là Giáp Tuất (1994), Đinh Mão (1987), Canh Ngọ (1990).
Chọn người xông đất theo tuổi
Gia chủ tuổi Tý có thể chọn người xông đất tuổi: Thân, Thìn (tam hợp), Sửu (nhị hợp).
Gia chủ tuổi Sửu có thể chọn người xông đất tuổi: Tỵ, Dậu, Tý.
Gia chủ tuổi Dần có thể chọn người xông đất tuổi: Ngọ, Tuất, Hợi.
Gia chủ tuổi Mão có thể chọn người xông đất tuổi: Mùi, Tuất, Hợi.
Gia chủ tuổi Thìn có thể chọn người xông đất tuổi: Tý, Thân, Dậu.
Gia chủ tuổi Tỵ có thể chọn người xông đất tuổi: Sửu, Thân, Dậu.
Gia chủ tuổi Ngọ có thể chọn người xông đất tuổi: Dần, Tuất, Mùi.
Gia chủ tuổi Mùi có thể chọn người xông đất tuổi: Mão, Hợi, Ngọ.
Gia chủ tuổi Thân có thể chọn người xông đất: Tý, Thìn, Tỵ.
Gia chủ tuổi Dậu có thể chọn tuổi xông đất: Sửu, Tỵ, Thìn.
Gia chủ tuổi Tuất có thể chọn người xông đất tuổi: Ngọ, Mão, Dần.
Gia chủ tuổi Hợi có thể chọn người xông đất tuổi: Mão, Mùi, Dần.
(*) Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo.
