Thiệt hại nặng về người và tài sản
Theo Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, từ đầu năm đến nay, nước ta đã xảy ra 16 loại hình thiên tai. Cụ thể: 13 cơn bão trên biển Đông; 264 trận dông, lốc, mưa lớn trên 49 tỉnh, thành phố, trong đó 9 đợt có diện rộng tại 21 tỉnh, thành phố Bắc Bộ và Trung Bộ; 120 trận lũ, lũ quét, sạt lở đất; đặc biệt là đợt mưa lũ lớn lịch sử từ ngày 6-22.10 tại khu vực Trung Bộ; 86 trận động đất, trong đó có 2 trận động đất với rủi ro thiên tai cấp 4 (tại Mường Tè, Lai Châu ngày 16.6 với độ lớn 4,9 richter; tại Mộc Châu, Sơn La ngày 27.7 với độ lớn 5,3 richter); hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng, sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún đê biển tại Đồng bằng sông Cửu Long...
Theo Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, tính đến ngày 4.12.2020, thiên tai đã làm 356 người chết, mất tích và 876 người bị thương; 3.427 nhà sập, 333.084 nhà bị hư hại, tốc mái, di dời khẩn cấp; 511.172 lượt nhà bị ngập; 198.374ha lúa và hoa màu bị thiệt hại; 51.923 gia súc và 4,11 triệu gia cầm chết, bị lũ cuốn trôi; 787km đê kè, kênh mương bị sạt lở, hư hỏng; 272,5km bờ biển, sông bị sạt lở; 1.190km đường giao thông bị sạt lở hư hỏng; khối lượng đất, đá sạt lở khoảng 4,1 triệu mét khối. Ước tính thiệt hại hơn 35.181 tỉ đồng.
Do mưa đặc biệt lớn kéo dài ngày kết hợp với địa hình đồi, núi dốc đã gây ra tình trạng sạt lở đất, lũ quét ở nhiều nơi. Các vụ sạt lở đất tại Nhà máy thuỷ điện Rào Trăng 3, Trạm Kiểm lâm số 67 ở huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế; huyện Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị; xã Trà Leng, Trà Vân, huyện Nam Trà My và xã Phước Lộc, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam đã cướp đi sinh mạng của hàng chục người dân, cán bộ, chiến sĩ và phá hủy nghiêm trọng nhiều cơ sở hạ tầng.
Bão đổ bộ dồn dập, kết hợp triều cường, mưa lũ lớn kéo dài nên đã gây sạt lở nghiêm trọng tuyến biển dọc miền Trung, trong đó từ Nghệ An đến Phú Yên đã có 88 điểm bị sạt lở với tổng chiều dài 141km. Ngoài ra, hàng trăm kilômét đê, kè cửa sông cũng bị sạt lở, hư hỏng.
Con số thống kê cho thấy, đây là một trong những đợt thiên tai nghiêm trọng và khốc liệt chưa từng có trong nhiều năm qua. Tình trạng “bão chồng bão”, “lũ chồng lũ” đã tác động, ảnh hưởng đến hầu hết hoạt động kinh tế xã hội, thiết chế hạ tầng ở tất cả các tuyến từ vùng biển đến đồng bằng, trung du và khu vực miền núi.
Nỗ lực ứng phó
Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai đánh giá, triển khai thực hiện chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, ngay từ đầu năm 2020, các cấp, các ngành đã tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nhằm kịp thời phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai; đồng thời ưu tiên bố trí các nguồn lực để phòng, chống và khắc phục hậu quả, bảo đảm sớm ổn định sản xuất và đời sống cho người dân.
Riêng đối với cơn bão số 9, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất sớm việc chuẩn bị phòng, chống ngay từ trước khi bão vào Biển Đông, Ban Chỉ đạo tiền phương đã được thành lập do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, Chủ tịch Ủy ban quốc gia Ứng phó sự cố thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn, đứng đầu. Phó Thủ tướng đã trực tiếp chỉ đạo công tác ứng phó tại chỗ, huy động mọi lực lượng, phương tiện, kể cả các phương tiện hiện đại của quân đội (máy bay, tàu kiểm ngư, xe lội nước…), triển khai đồng bộ nhiều giải pháp theo phương châm “4 tại chỗ” và kịp thời thực hiện tốt nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn trên biển và đất liền. Các địa phương cũng triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp theo đúng hướng dẫn của Trung ương.
Chính phủ cũng kịp thời ban hành Nghị quyết số 165/NQ-CP ngày 5.11.2020 để tăng mức hỗ trợ tối đa cho hộ gia đình có nhà bị sập đổ, hư hỏng hoàn toàn 40 triệu đồng/hộ và 10 triệu đồng/hộ có nhà bị hư hỏng nặng từ dự phòng ngân sách Trung ương. Thủ tướng Chính phủ đã quyết định hỗ trợ khẩn cấp 15.804 tấn gạo và 1.250 tỉ đồng cùng nhiều trang thiết bị cứu hộ cứu nạn, hàng dự trữ y tế, nhu yếu phẩm khác kịp thời cứu trợ người dân bị ảnh hưởng.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ và các ban, bộ, ngành ở Trung ương và các địa phương đã đồng loạt kêu gọi, vận động, tổ chức các hoạt động quyên góp, ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bởi bão, lũ bằng tiền và hiện vật (lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm, trang thiết bị cứu nạn); trong đó có nhiều tổ chức, cá nhân đã chủ động quyên góp và trực tiếp đến tận nơi đồng bào bị ngập lụt để hỗ trợ. Đến cuối tháng 11.2020, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã tiếp nhận ủng hộ tiền và hiện vật với giá trị trên 560 tỉ đồng. Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã kêu gọi nhiều tổ chức quốc tế (ADB, JICA, AHA, UNDP...) và một số nước (Hoa Kỳ, Hàn Quốc...) đã cứu trợ tiền mặt và hàng hóa thiết yếu với tổng trị giá trên 21,53 triệu USD (tương đương với 500 tỉ đồng) cho đồng bào bị ảnh hưởng của bão lũ miền Trung.
