Nghe kể lại rằng: Bắt đầu là khi lưu dân kéo về các cánh đồng hoang để khai phá, giữa mênh mông sông nước, lau sậy bốn bề, thịt chuột đồng trở thành nguồn thực phẩm chính trên suốt chặng đường đi chinh phục đất của người Đồng bằng sông Cửu Long. Lúc đầu, chỉ là món chuột quay tìm thấy trong hang sau những trận đốt đồng, dọn đất. Dần về sau, thịt chuột được “đa dạng hóa”, nào là chuột muối sả chiên, chuột ướp ngũ vị hương xào lăn, rô-ti, rồi khìa nước cốt dừa, xé phay trộn rau răm, nướng lu. Ăn không hết thì phơi khô, làm mắm để dành...
Nhớ một năm nào, trên chuyến xe quá giang về Tuyên Bình (Vĩnh Hưng, Long An), tôi nghe anh Lưu Văn Mỹ - tài xế của Trung tâm nghiên cứu Nông Nghiệp ĐTM (TTNCNN) thuyết về cách làm của từng món thịt chuột như một đầu bếp lành nghề...
Những chú chuột đồng sau khi làm sạch lông, chặt bỏ đầu, chân, đồ lòng là nguyên liệu chính. Nếu là “anh quý tộc đô thị” cần có ngũ vị hương, cà-ri để tăng thêm hương vị. Còn dân dã làng quê lại thích mùi, vị chính gốc của chú chuột đồng nên chỉ thêm rau sống, chút hành, tỏi, sả... là đủ.
Món ăn thường ngày trong nhà thì đơn giản như chuột nướng lu, muối sả chiên, xào lá cách. Có thêm khách quen, món thịt chuột chế biến cầu kỳ hơn như rô-ti, xào lăn. Đãi khách phương xa thì có món chuột xé phay, khìa nước dừa, các món ăn công phu như chuột nhồi (lột da, lấy thịt bằm với thịt heo, trộn thêm nấm mèo, bún tàu, đậu phộng dồn ngược vào trong bụng của lớp da chuột mang đi khìa, chiên) hay chuột ướp nướng gắp trên bếp than hồng. Còn món chuột con (chuột mới đẻ vừa mở mắt) hấp cơm, nhúng dấm chỉ dành cho thượng khách...
Trời, nghe anh Mỹ tả mà mắc thèm!
2. Món ăn từ thịt chuột phát triển và chiếm vị trí đáng kể trong các thực đơn nhà hàng, quán nhậu và các chợ thực phẩm đô thị. Đến bất cứ vùng đô thị nào của miền Tây, vào quán đặc sản, sẽ có ngay các món thịt chuột khêu gợi vị giác. Thị trường thịt chuột vừa được mở ra, thực khách đông hơn.
Món thịt chuột đa dạng hóa, trở thành món ăn khoái khẩu không chỉ gói gọn ở miền quê xa xôi mà còn lan nhanh nơi chốn thị thành. Thậm chí, có lúc, món thịt chuột trở thành đối thủ đáng gờm của các loại cao lương mỹ vị thời mở cửa…
Không cần chế biến thành nhiều món, thịt chuột sau khi ướp, đặt lên bếp lửa hồng, chuột vàng ngậy, bốc hơi ngào ngạt…
Và tất cả xuýt xoa.