Sở Giao thông Vận tải Hà Nội vừa phối hợp với đơn vị tư vấn xây dựng xong phương án 87 trạm thu phí phương tiện vào nội đô. Theo đơn vị này, nguyên tắc mức phí đủ tác động điều chỉnh hành vi trên cơ sở thực tế về mức thu các điểm đỗ xe trong khu vực trung tâm Thành phố. Do đó, mức thu dự kiến hợp lý để có tác dụng điều chỉnh hành vi người điều khiển phương tiện khoảng 100.000 đồng.
Nhà ở ngoại thành, công sở ở nội đô
Theo báo cáo của Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, đối tượng thu phí là các xe ôtô di chuyển từ bên ngoài vào trong khu vực thu phí có nguy cơ ùn tắc giao thông (trừ các phương tiện được miễn phí như xe ưu tiên theo quy định hiện hành, xe công an, quân đội, xe cứu thương, xe cứu hỏa, xe công vụ, xe buýt công cộng, xe ôtô vận tải hàng hóa,...).
Các phương tiện được miễn phí có điều kiện bao gồm: xe hộ gia đình và xe ôtô của cơ quan công sở trong khu vực thu phí bắt buộc phải đi lại qua khu vực thu phí được miễn phí theo lượt nhất định.
Ngoài ra, các đối tượng được giảm phí gồm: xe ôtô kinh doanh vận tải hành khách (xe hợp đồng, xe du lịch, taxi, ...).
Về vấn đề này, trao đổi với Lao Động, TS Khương Kim Tạo, nguyên Phó Chánh văn phòng Uỷ ban An toàn Giao thông Quốc gia cho rằng, chúng ta phải làm đồng bộ nhiều thứ chứ không phải đơn thuần “chặn đường” thu phí ngay. Việc nghiên cứu này chưa được đầy đủ. Hà Nội là một thành phố đặc thù trong việc bố trí dân cư và nơi làm việc nên nhiều người dân phải đi lại giữa nội đô và ngoại thành.
Theo TS Khương Kim Tạo, phải khẳng định trong khung giờ cao điểm rất ít người đi chơi, chủ yếu là cán bộ, nhân viên công sở đi làm. Đây là những đối tượng lao động, bắt buộc phải đi làm theo nguyện vọng chính đáng. Với những người dân khó khăn, họ có chủ trương mua nhà sang các huyện ngoại thành, thậm chí tỉnh lân cận để sinh sống.
Chính vì vậy, nếu để người dân "cõng" thêm khoản phí cao nếu muốn vào nội đô là bất hợp lý, gây ảnh hưởng tới an sinh xã hội. Còn với những người dân trong nội đô đi ra ngoại tỉnh rồi quay lại sẽ được miễn phí theo lượt nhất định. Tuy nhiên, cần làm rõ là bao nhiêu lượt, điều kiện cụ thể để miễn phí là gì?
"Việc thu phí vào nội đô sẽ đi ngược chủ trương giãn dân mà chúng ta đang thực hiện. Nếu thu phí thì dân sẽ quay lại mua nhà bên trong thành phố, tập trung đông đúc thì còn gây ra những ảnh hưởng tiêu cực hơn" - ông Tạo cho hay.
Thu phí trong khi nhiều nhà cao tầng vẫn mọc lên ở nội đô
Ngoài ra, ông Tạo cũng nhắc đến việc các bệnh viện, trường học đều tập trung trong nội đô. Nếu thu phí thì những gia đình sinh sống ở ngoại thành nhưng nằm gần vành đai thu phí sẽ gặp nhiều những khó khăn trong việc đưa con đi học, khám chữa bệnh và làm việc.
Do đó, ông Tạo đề nghị cần xem xét kỹ lưỡng điều kiện về kinh tế xã hội, văn hoá trước khi triển khai. Cơ quan chức năng không nên “đánh vào túi tiền” của người dân trong tình hình dịch bệnh, kinh tế gặp nhiều khó khăn. Nếu người dân đang "thắt lưng buộc bụng" phải trả những khoản phí này thì ảnh hưởng đáng kể đến đời sống.
Cùng nói về vấn đề này, chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Thanh nhận định, gần 5 năm qua, việc tăng cường giao thông công cộng làm chưa tốt. Hà Nội chưa làm đồng bộ trong vấn đề giao thông vận tải và quy hoạch xây dựng. Đây là vấn đề chưa nhất quán của Hà Nội.
Mặc dù Hà Nội có chủ trương giảm mật độ giao thông, tăng cường giao thông công cộng nhưng trong quy hoạch nhiều nhà cao tầng vẫn mọc lên. Trong khi đó, những bệnh viện lớn, cơ quan công sở, trường học vẫn đặt bên trong nội đô. Do đó, dù có thu phí đến mấy thì khi có việc cần người dân vẫn phải ra vào Hà Nội. Như vậy, điều này sẽ không hề có tác động tới việc giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.