Khu công nghiệp tiền tỉ, thu ngân sách tiền triệu!
Hiện nay trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận có 3 khu công nghiệp (KCN) được thành lập gồm KCN Thành Hải, Du Long và Phước Nam. Ngoài ra, tỉnh còn 1 KCN Cà Ná hiện đã trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư (KCN Cà Ná).
Ngoài KCN Thành Hải do nhà nước bỏ tiền đầu tư (tỉ lệ lấp đầy 100%), hai KCN Du Long và Phước Nam còn lại chỉ mang lại sự thất vọng cho địa phương và người dân. Sau khi được giao đất vào các năm 2007, 2008, chủ đầu tư 2 KCN này liên tục chậm trễ trong quá trình triển khai xây dựng hạ tầng, thu hút các nhà đầu tư thứ cấp.
KCN Phước Nam được cấp giấy chứng nhận đầu tư từ năm 2007, nhưng hơn 15 năm qua, Công ty Cổ phần Đầu tư Phước Nam - Ninh Thuận - chủ đầu tư, mới kêu gọi được 11 dự án thứ cấp thuê đất thực hiện dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 206 tỉ đồng, tỉ lệ lấp đầy KCN đạt 16,94% (15,84ha/93,5ha). Các doanh nghiệp này trong năm 2021 cũng chỉ đóng góp cho ngân sách tỉnh Ninh Thuận 395 triệu đồng.
Nếu như tại KCN Phước Nam còn có nhà đầu tư thứ cấp thì tại KCN Du Long tình cảnh còn bi đát hơn. Cụ thể, hơn 14 năm thi công, thế nhưng Công ty CP Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Hoa Sen Du Long (Công ty Hoa Sen Du Long) không kêu gọi được một doanh nghiệp nào vào đầu tư, tỉ lệ đóng góp ngân sách nhà nước là 0 đồng. Tính đến quý I/2022, Công ty Hoa Sen Du Long mới chỉ đầu tư 90/2.000 tỉ đồng vào KCN Du Long, đạt 4% trên tổng mức đầu tư…
Đâu là nguyên nhân?
Nhiều năm qua, việc quy hoạch và phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận đã góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Bằng chứng là Ninh Thuận cũng đã xúc tiến kêu gọi được 29 dự án đầu tư vào trong khu công nghiệp, giải quyết hơn 2.300 lao động, nộp ngân sách nhà nước chiếm khoảng 10% tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận. Tuy vậy, khách quan mà nói, việc phát triển này vẫn chưa đạt được như kỳ vọng ban đầu của tỉnh.
Ông Sử Đình Vinh - Giám đốc Ban Quản lý các Khu Công nghiệp tỉnh Ninh Thuận thừa nhận, hiện nay hạ tầng kỹ thuật của các khu công nghiệp của tỉnh chưa đồng bộ. Có tình trạng chủ đầu tư chậm triển khai đầu tư như tại KCN Long Du, Phước Nam và cả công tác xúc tiến đầu tư vào trong khu công nghiệp đạt thấp.
Dẫn chứng trường hợp tại KCN Du Long, ông Sử Đình Vinh khẳng định, mặc dù tỉnh Ninh Thuận nhiều lần tạo điều kiện, gia hạ tiến độ xây dựng, thế nhưng, chủ đầu tư lại thiếu quyết tâm đầu tư; hạn chế về khả năng huy động vốn thực hiện dự án… Từ thực tế này, Ban Quản lý các Khu Công nghiệp tỉnh Ninh Thuận nhiều lần tham mưu UBND tỉnh Ninh Thuận xem xét thu hồi đối với các chủ đầu tư chậm triển khai dự án để tránh lãng phí tài nguyên đất.
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Quế - Phó Giám đốc Sở TNMT tỉnh Ninh Thuận thừa nhận, có tình trạng lãng phí tài nguyên đất trong việc rà soát các dự án KCN như Du Long, Phước Nam. Trước tình trạng đầu tư xây dựng KCN kém hiệu quả, Phó Giám đốc Sở TNMT tỉnh Ninh Thuận Nguyễn Văn Quế cho biết thêm, vừa qua UBND tỉnh Ninh Thuận đã chỉ đạo Sở TNMT kiểm tra, rà soát việc triển khai dự án tại 2 KCN này. Quan điểm của tỉnh Ninh Thuận là nếu đầu tư không hiệu quả, lãng phí tài nguyên đất gây bức xúc dư luận, sẽ thu hồi nghiêm.
Kết luận Thanh tra Chính phủ số 1392 vào ngày 14.8.2020 có nêu rõ những bất cập trong công tác quản lý, giao đất xây khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận. Cụ thể, Thanh tra Chính phủ cho rằng việc sử dụng đất đai tại các khu công nghiệp còn hạn chế; tỉ lệ lấp đầy tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp còn rất thấp. Chưa hết, tỉnh Ninh Thuận còn tình trạng đầu tư hạ tầng tại KCN Du Long, Phước Nam còn chậm, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất. Từ thực tế này, Thanh tra Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh Ninh Thuận rà soát, xem xét giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, thu hồi đối với nhà đầu tư không đảm bảo năng lực, vi phạm tiến độ đầu tư…
Mặc dù cơ quan thanh tra đã chỉ rõ ra các hạn chế trong việc đầu tư, thế nhưng đến nay đã gần 2 năm trôi qua, thực trạng tại hai KCN Du Long và Phước Nam vẫn không nhiều sự thay đổi.