Quặng lậu vượt biên ở Lào Cai: "Là con voi chứ không phải con kiến"

Quặng lậu vẫn loanh quanh vùng biên và cuộc di chuyển xóa dấu vết

Sau khi báo Lao Động đăng tải loạt bài về hàng nghìn tấn quặng lậu rồng rắn vượt biên mỗi đêm ở khu vực xã Bản Phiệt (huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai), phóng viên tiếp tục tác nghiệp ghi nhận việc quặng lậu di chuyển ra khỏi các kho hàng dọc bên Quốc lộ 4D (xã Bản Phiệt). Tại đây nhóm PV Báo Lao Động gặp rất nhiều khó khăn bởi sự truy đuổi từ một nhóm người “bảo kê” cho quặng lậu di chuyển xóa dấu vết.

Theo ghi nhận của báo Lao Động, từ ngày 23.11 đến nay, quặng lậu vẫn di chuyển quanh khu vực biên giới tỉnh Lào Cai. Các kho chứa quặng lậu ban ngày thì im ắng nhưng đêm đến hàng chục người liên tục bốc vác lên xe tải, di chuyển đi nơi khác cất giấu.

Xác nhận về việc này, một lãnh đạo tỉnh Lào Cai, cho biết: Ngay sau khi báo Lao Động phản ánh, tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý. Hiện tại, chúng tôi đã kiểm tra và phát hiện 1 kho chứa hàng nghi là quặng. Trong kho có cái gì chúng tôi đã niêm phong và lấy mẫu kiểm tra.

Còn đối với các kho hàng chứa quặng đang di chuyển, tỉnh đã giao cho Quản lý thị trường cùng với chính quyền địa phương xuống lập biên bản, lấy mẫu, kiểm tra xem nó là khoáng sản gì, hóa chất gì, để từ đó truy xuất nguồn gốc…

Về việc chính quyền địa phương và cơ quan chức năng trên địa bàn để hàng nghìn tấn quặng lậu vượt biên mỗi đêm, theo vị này, trách nhiệm trước hết thuộc về lực lượng 389 và chính quyền, các cơ quan chức năng địa phương. Chúng tôi đã giao lực lượng Biên phòng kiểm tra, giữ ngay tối ngày 24.11, nhưng đến ngày 25, mấy ông ở huyện đi kiểm tra không biết thế nào lại “để sổng”.

“Ông Hiền (Chủ tịch UBND huyện Bảo Thắng - PV) đi không làm được việc mở kho, chứ nếu mở kho ngay thì đã lập biên bản được rồi” - vị này nhấn mạnh.

Cần truy trách nhiệm người đứng đầu

Cũng liên quan đến vẫn đề này, trao đổi với báo Lao động, ông Bùi Văn Xuyền - Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội - cho biết: Về việc khai thác, mua bán quặng trái phép khu vực biên giới mà báo Lao Động phản ánh, trách nhiệm này trước hết thuộc về chính quyền và các cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai. Ở đây, việc khai thác khoáng sản, quản lý khoáng sản đã được quy định rất rõ ràng. Hàng nghìn tấn quặng vượt biên giới mỗi đêm là không thể chấp nhận được. Các cơ quan báo chí đã đăng tải thông tin thì cơ quan chức năng và chính quyền địa phương phải có trách nhiệm trả lời cơ quan báo chí, cung cấp cho bạn đọc những thông tin liên quan. Bên cạnh đó, phải xem xét trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan nhà nước để xảy ra sai phạm.

Khi để xảy ra vụ việc, UBND tỉnh Lào Cai đã làm hết trách nhiệm chưa, tại sao vẫn để quặng lậu di chuyển xóa dấu vết, cần kiểm tra, xác minh ngay, xem vụ việc như thế nào và xử lý ra sao. Bên cạnh đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản phải vào cuộc ngay, nếu cần thiết thì thành lập đoàn thanh tra liên ngành để kiểm tra việc quản lý buôn bán tài nguyên, nhất là ở các tỉnh biên giới phía Bắc mà đặc biệt là Lào Cai.

“Việc khai thác, mua bán tài nguyên quốc gia do doanh nghiệp, hay cá nhân không được đăng ký, cấp phép hay còn gọi là khai thác lậu, gây thất thoát tài nguyên Nhà nước, thất thu ngân sách hàng nghìn tỉ đồng, trong khi đó cơ quan chức năng và chính quyền địa phương chưa loại trừ khả năng làm ngơ, tiếp tay dẫn tới thất thoát trên cần được làm rõ” - ông Xuyền nhấn mạnh.

Cũng liên quan đến vụ việc, ông Phạm Văn Hòa, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, đánh giá: Đây là vụ việc hết sức nghiêm trọng, việc khai thác và buôn bán quặng lậu đã gây ra nhiều hậu quả về tính mạng con người và tài nguyên quốc gia. Quặng lậu khai thác không đúng quy định tiềm ẩn nhiều nguy cơ về động đất, bão lũ, sụt lún, biến đổi khí hậu… mà cái giá phải trả không hề nhỏ. Khai thác, buôn bán quặng lậu không phải một ngày, một bữa, họ sử dụng máy móc, xe cộ, nhân công và phương tiện vận chuyển liên tục, chính quyền địa phương không thể không biết.

Đối với việc quặng lậu qua biên giới báo Lao Động đã đăng tải, nói chính quyền địa phương không hề hay biết là việc không thể chấp nhận được. Vấn đề này tôi đề nghị, phải xử lý trách nhiệm của người đứng đầu về chính quyền và các cơ quan quản lý trên địa bàn. Hàng nghìn tấn quặng đi qua biên giới mỗi đêm thì hải quan đâu, biên phòng đâu, quản lý thị trường đâu, thuế đâu, công an đâu… mà thả lỏng cho các chuyến hàng đi như chỗ không người như thế. Chúng ta cần phải xử lý nghiêm, trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan này.

“Làm sao mà những kẻ buôn lậu đi ngang nhiên được, đâu phải là con kiến, con sâu đâu mà đi được, ở đây nó đi bằng xe ôtô, đi bằng tàu thuyền, chở hàng nặng mà sao lại không phát hiện ra được” - ông Hòa nói.