Từ 1 giờ sáng, bãi đò ven sông Hồng ở xã Hồng Hà (huyện Đan Phượng) đã bắt đầu trở nên nhộn nhịp, tập nập. Gần chục chiếc thuyền neo đậu ven bờ, lập lòe ánh điện chính là kế sinh nhai của phần lớn những hộ dân nơi đây.
Dòng sông Hồng màu mỡ không chỉ mang lại nguồn nước tưới tiêu dồi dào cho nông nghiệp mà nó còn mang lại nguồn hải sản lớn cho những người dân nơi đây.
Nghề đánh bắt cá tự nhiên ven sông Hồng đã có từ nhiều năm nay. Khi sang canh ngày mới, những ngư phủ của 10 hộ dân ở làng chài lại lục đục chuẩn bị lưới, ghe thuyền, đèn pin lên đường truy tìm “thủy quái”, đánh bắt sản vật tự nhiên trên sông.
Làm nghề “săn cá” trên sông Hồng từ năm 12 tuổi, anh Trần Văn Túc (sinh năm 1987) ngư dân ở đây chia sẻ: “Nghề này bấp bênh nên chẳng ai giàu, chỉ đủ ăn qua ngày. Hôm nào may mắn thì bắt được con cá to nặng hơn chục kg là có đủ tiền nuôi gia đình cả tháng, bữa nào trống lưới thì cũng phải chịu.
Công việc đánh bắt cá của chúng tôi khá vất vả vì thường xuyên diễn ra vào ban đêm, lúc rạng sáng vì khi đó nước sông bắt đầu lên đục, ngư dân mới bắt đầu giăng lưới đánh cá. Trung bình mỗi chuyến đi của ngư dân sẽ kéo dài khoảng 4 tiếng đồng hồ”.
Theo anh Túc, phần lớn ngư dân ở đây đều phải “bám sông, bám nước” mà sống. Nghề săn cá phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Phần lớn ngư dân đều tranh thủ giăng lưới vào ban đêm, khi nước sông lên đục thì dễ đánh được cá to, cá hiếm, có con nặng tới 10 - 30 kg, giá bán phải tính tiền triệu.
Đối với dòng cá ngon, cá hiếm thì giá cả có khi lên tới 250.000 - 500.000 đồng/kg. Còn những loại cá cơ bản như cá trắm, chép, rô phi sông... giá trung bình từ 35.000 - 40.000 đồng/kg cũng đủ để mỗi gia đình sống qua ngày.
Vất vả là thế, với nguồn thu nhập không ổn định, những ngư dân làm nghề đánh bắt cá tự nhiên trên sông Hồng còn phải đối mặt với nhiều rủi ro và tai nạn nghề nghiệp. Chuyện người thợ giẫm phải mảnh chai, miếng sành, sắt thép dưới đáy sông, đứt chân đứt, tay là điều khó tránh khỏi.
Gần 5h sáng, kết thúc chuyến "đi săn" về trong ngày, chị Nguyễn Thị Hương (sinh năm 1987, xã Hồng Hà) chia sẻ: “Trước đây, việc đánh bắt thủy sản trên sông dễ dàng hơn ngày nay nhiều. Khi trời yên biển lặng thì còn đỡ, lúc sóng to gió lớn thì chúng tôi lo lắm, có khi đứng ngồi không yên.
Ở đây, khi đi đánh bắt mọi người rất sợ giông lốc bất ngờ ập đến, ngư dân sẽ xoay sở không kịp. Mỗi chuyến đi nếu trừ hết tất cả chi phí thì còn dư vài ba trăm, đủ tiền sinh hoạt trong ngày”.
Nói về công việc của người dân địa phương, ông Trần Việt Hoa - Trưởng thôn Vạn Thắng Lợi cho biết, phần lớn dân cư trong vùng đều làm nghề đánh bắt cá tự nhiên trên sông Hồng. Trong thôn có 97 hộ với 456 nhân khẩu, có khoảng 8 đến 10 hộ sinh sống và làm nghề cá dưới sông.
Theo ông Hoa, nghề đánh bắt cá ở địa phương đã có từ rất lâu, gắn liền với lễ Cầu Ngư truyền thống được tổ chức hằng năm tại địa phương. Trong đó, những người vạn chài ai đánh được con cá nào to nhất thì sẽ được trao giải thưởng, với mong ước một năm đi sông thuận buồm xuôi gió, bắt được nhiều tôm cá hơn năm cũ.
