Theo Trường THPT Bùi Thị Xuân, những học sinh vi phạm phải đọc sách và viết cảm nhận là những em vi phạm nhiều lỗi về nội quy, quy định của nhà trường và cần một “hình phạt” cụ thể để các em có thể cảm nhận và sửa lỗi. Yêu cầu cụ thể là các em ngồi yên đọc sách 45 phút và có thời gian hai ngày để hoàn thành, nộp bài cảm nhận cho nhà trường. Qua đó, trường mong muốn làm “dày” thêm văn hóa đọc cho các em học sinh.
Thực tế hiện nay có rất nhiều trường lớp, đặc biệt là các cấp học THPT, THCS, Ban giám hiệu nhà trường thường ban hành nhiều nội quy, quy định, trong đó có những hình phạt được áp dụng để xử lý, xử phạt khi các em học sinh vi phạm nội quy kỷ luật, quy định của nhà trường. Những “hình phạt” phổ biến từ trước đến nay dành cho học sinh vi phạm thường là quét dọn trường lớp, dọn dẹp vệ sinh, tưới hoa, chép phạt…
Bên cạnh đó, cũng có không ít những hình phạt mà nhà trường áp dụng khi học sinh vi phạm nội quy kỷ luật không còn phù hợp, thậm chí là có tính phản cảm, phản giáo dục, không mang tính nhân văn để cảm hóa khi học sinh phạm lỗi, vi phạm nội quy, quy định của nhà trường.
Có một thời gian dư luận cũng như phụ huynh rất bức xúc, thậm chí là bất bình trước việc một số nhà trường áp dụng hình thức phạt học sinh vi phạm nội quy, quy định bằng cách bắt các em lên đứng hoặc quỳ dưới cờ, dưới lớp, phía dưới là hàng trăm ánh mắt đang nhìn khiến “người vi phạm” là các em cảm thấy xấu hổ, có em không muốn tiếp tục đến trường. Thực tế, có những hình phạt trong trường lớp không những không làm cho các em tiến bộ hơn trong việc học mà lại làm cho các em “xấu hơn” trong việc học tập cũng như trong môi trường giáo dục.
Có thể nói, việc Trường THPT Bùi Thị Xuân áp dụng “hình phạt” rất mới mẻ này là một sáng kiến không chỉ mang tính giáo dục mà còn rất nhân văn, khoa học. “Hình phạt” này mang lại cho các em một bài học về văn hóa thiết thực, nâng cao văn hóa đọc và luyện thêm cho các em cách hành văn, cách viết cảm nhận về một bài văn hay một đề tài nào đó.
Thiết nghĩ rất cần nhân rộng sáng kiến "hình phạt" này trong nhiều trường lớp. Bên cạnh đó cũng cần loại bỏ các “hình phạt” đã lỗi thời, không còn phù hợp hoặc ít có tác dụng giáo dục.
Ngoài “hình phạt” đọc sách và viết cảm nhận cũng nên áp dụng các “hình phạt” khác có tính chất giáo dục và nâng cao nhận thức về văn hóa đọc đối với các em học sinh khi các em vi phạm nội quy, quy định, chẳng hạn như buộc các em phải học thuộc lòng một bài thơ hay, một tác phẩm ngắn hay một đoạn văn hay và viết cảm nhận.
Chắc chắn, một “hình phạt” có tính chất nhân văn, lại vừa là một bài học về văn hóa giáo dục sẽ khiến các em tiến bộ hơn nhiều so với một số hình phạt phản giáo dục và lỗi thời.