Mới đây, UBND TP.Hồ Chí Minh và một số địa phương yêu cầu người dân không đồng ý tiêm phải ký giấy cam kết và chịu trách nhiệm nếu để lây lan dịch bệnh, đồng thời báo cáo số lượng người dân không đồng ý tiêm ngay sau khi đợt cao điểm kết thúc.
Có nhiều ý kiến cho rằng người dân có quyền lựa chọn việc tiêm hay không tiêm vaccine COVID-19, vì vậy việc yêu cầu người dân ký giấy cam kết có phần "gay gắt".
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn còn tiếp diễn hiện nay, các biến chủng virus mới vẫn liên tục xuất hiện, nếu người dân không tiêm vaccine thì không chỉ bản thân dễ bị lây nhiễm bệnh mà còn lây nhiễm ra cộng đồng, gây ảnh hưởng đến những người khác, vì vậy việc ký cam kết và chịu trách nhiệm là đương nhiên.
Trả lời vấn đề này, GS.TS Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, tiêm vaccine phòng COVID-19 là một yêu cầu phòng, chống dịch do đó cần phải đẩy mạnh truyền thông thông điệp người dân tiêm đúng lịch, đúng liều.
Việc ký cam kết là cam kết giữa 2 bên trong việc thực hiện trách nhiệm của mình. Vấn đề ký cam kết luôn luôn thể hiện và đặt vai trò cao hơn nữa của 2 bên, như Tổ chức Y tế Thế giới cũng khẳng định vaccine là chiến lược trong giai đoạn bình thường mới và giai đoạn tiếp theo, đặc biệt khi xuất hiện biến thể mới. Việc ký cam kết nêu rõ trách nhiệm giữa các bên là cần thiết, đặc biệt là giữa chính quyền và người dân để rõ hơn các hoạt động của mình.
Theo GS Lân, đối với một vấn đề được quan tâm như vaccine, việc ký cam kết nhằm nâng cao trách nhiệm của hai bên trong thực hiện yêu cầu phòng, chống dịch. Việc ký cam kết này để chính quyền, người dân hiểu rõ hơn về các biến thể mới và hiệu quả vaccine cũng như ứng phó biến thể mới.
Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng cũng nhấn mạnh hiện virus SARS-CoV-2 luôn biến hóa khôn lường. Thế giới đánh giá biến hóa của virus với 5 tiêu chí như: Tốc độ lây lan; khả năng chuyển nặng; tăng sức chịu đựng với vaccine; giảm hiệu quả điều trị cũng như chẩn đoán.
"Theo dõi 2 năm qua, chúng ta thấy nhiều lúc virus SARS-CoV-2 tiến hóa khôn lường. Việt Nam đã trải qua các đợt dịch với các biến thể khác nhau từ chủng ban đầu tới Delta và Omicron. Thậm chí, biến thể Omicron có đến 5 biến thể phụ (trong đó biến thể phụ BA.4, BA.5 lây lan nhanh hơn BA.1, BA.2) và đã ghi nhận biến thể phụ BA.5 lưu hành tại Việt Nam, có tốc độ lây lan cao", ông Lân nói.
Thông điệp Tổ chức Y tế thế giới rất rõ, nơi nào chưa an toàn có nghĩa là vùng chưa tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 và có nguy cơ kết hợp trở thành biến thể mới. Vaccine vẫn là vũ khí hữu hiệu nhất làm giảm ca mắc COVID-19 nặng, tử vong.
Trước đó, Bộ Y tế có văn thông báo kết luận của Thứ trưởng Y tế Đỗ Xuân Tuyên tại hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố về việc kiểm điểm tiến độ tiêm vaccine phòng COVID-19.
Trong đó có nội dung thống nhất quan điểm truyền thông về tiêm vaccine là tiêm vaccine phòng chống dịch; địa phương nào không tiêm, người dân nào không tiêm để xảy ra dịch phải chịu trách nhiệm.
