Theo quy định, hoàn công nhà ở là một thủ tục hành chính trong hoạt động xây dựng công trình nhà ở, nhằm mục đích xác nhận sự kiện các bên đầu tư, thi công đã hoàn thành nhà ở sau khi được cấp giấy phép xây dựng và đã thực hiện xong việc thi công có nghiệm thu.
Hoàn công nhà ở chỉ được tiến hành khi bên thi công đã hoàn tất việc thi công nhà ở trên thực tế, với ý nghĩa là điều kiện để được cấp đổi lại sổ đỏ, trong đó thể hiện những thay đổi về hiện trạng nhà đất sau khi thi công.
Trên thực tế, nhiều người vẫn bất chấp mua nhà ngay cả khi chủ sở hữu chưa có giấy hoàn công để được giá rẻ hơn. Song, cũng không ít trường hợp tiềm ẩn những rủi ro khôn lường, cụ thể:
1. Nếu nhà đã có sổ đỏ mà chưa được hoàn công thì người mua chỉ có thể ký hợp đồng công chứng chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà không thể chuyển nhượng nhà nằm trên đất. Nói cách khác, người mua không có quyền sở hữu nhà trên đất mà chỉ có quyền sử dụng đất.
2. Nếu chẳng may bị cơ quan chức năng rà soát đến căn nhà chưa hoàn công, bạn hoàn toàn có thể bị phạt hoặc cưỡng chế tháo dỡ những hạng mục xây sai phép.
Hơn thế, bạn sẽ rất tốn kém chi phí sửa chữa để đưa nhà về đúng hiện trạng theo quy định trên giấy phép xây dựng, nhằm thực hiện hoàn công.
3. Trong trường hợp giấy phép xây dựng đứng tên chủ sở hữu cũ thì người mua sau này nếu muốn thực hiện hoàn công sẽ cần xin chữ ký của chủ cũ. Điều này sẽ rất mất thời gian và nếu họ không chịu hợp tác thì bạn cũng rất khó có thể hoàn công và bán nhà nếu muốn chuyển đi.
4. Nếu ngôi nhà nằm trong quy hoạch của địa phương, bạn có thể sẽ không được xem xét đền bù giải phóng mặt bằng vì thực chất, giấy tờ sử dụng đất ở không chứng minh đã có tài sản trên đất.
5. Trường hợp người mua nhà muốn đem nhà đi thế chấp, chuyển đổi... cần phải liên hệ lại với người bán, nhờ họ phối hợp với mình đi làm thủ tục hoàn công và tự chịu mọi chi phí phát sinh, mà lẽ ra đây là việc mà người bán nhà phải làm trước khi thực hiện giao dịch mua bán nhà ở.
