Hoàn công nhà ở theo quy định là một thủ tục hành chính trong hoạt động xây dựng công trình nhà cửa, nhằm xác nhận sự kiện các bên đầu tư, thi công đã hoàn thành nhà ở sau khi được cấp giấy phép xây dựng và đã thực hiện xong việc thi công có nghiệm thu hoàn thành nhà ở.
Hoàn công nhà ở có ý nghĩa là điều kiện để được cấp đổi lại sổ hồng, trong đó thể hiện những thay đổi về hiện trạng nhà đất sau khi thi công
Trên thực tế, có nhiều người mua nhà vì nghĩ rằng mua nhà để ở lâu dài, không có ý định buôn bán bất động sản nên không quá quan tâm đến vấn đề hoàn công. Tuy nhiên việc mua bán nhà chưa hoàn công vẫn có thể dẫn đến một số rủi ro nhất định cho người mua:
Thứ nhất, nếu nhà đã có sổ đỏ mà chưa được hoàn công, thì người mua chỉ có thể ký hợp đồng công chứng chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà không thể chuyển nhượng nhà nằm trên đất.
Hay nói cách khác, người mua hoàn toàn không có quyền sở hữu nhà trên đất, mà chỉ có quyền sử dụng đất. Về phía người bán, điều này có thể là cái cớ để người mua ép giá ngôi nhà xuống mức thấp hơn giá trị thực.
Thứ hai, trong trường hợp giấy phép xây dựng đứng tên chủ sở hữu cũ thì người mua sau này nếu muốn thực hiện hoàn công sẽ cần xin chữ ký của chủ cũ. Giả sử họ không hợp tác thì rất khó để bạn có thể hoàn công và bán nhà nếu muốn chuyển đi.
Thứ ba, nếu cơ quan chức năng rà soát đến căn nhà chưa hoàn công mà người mua vừa mua, bạn hoàn toàn có thể bị phạt hoặc cưỡng chế tháo dỡ những hạng mục xây sai phép.
Ngoài ra, mua nhà chưa hoàn công cũng khá tốn kém chi phí nhằm sửa chữa để đưa nhà về đúng hiện trạng theo quy định trên giấy phép xây dựng nhằm thực hiện hoàn công.
Thứ tư, trường hợp đến một lúc nào đó, ngôi nhà lại nằm trong quy hoạch của địa phương, họ sẽ không được xem xét đền bù giải phóng mặt bằng cho bạn vì thực chất, giấy tờ sử dụng đất ở không chứng minh đã có tài sản trên đất.
Thứ năm, nếu người mua nhà muốn đem nhà đi thế chấp, chuyển đổi... người mua phải liên hệ lại với người bán, nhờ họ phối hợp với mình đi làm thủ tục hoàn công và chịu mọi chi phí phát sinh, mà lẽ ra việc này người bán nhà phải làm trước khi thực hiện giao dịch mua bán nhà.
Nhà đất khi mua bán cần phải đảm bảo đầy đủ thủ tục pháp lý. Dù với bất cứ mục đích sử dụng nào thì nhà cũng cần hoàn công nghiêm chỉnh. Với sự thương thảo của hai bên mua bán, chủ nhà có thể tìm cách thức phù hợp để hoàn công kịp thời trước khi chuyển nhượng cho bên mua.
