Kê sai giá để trốn thuế
Ngày 26.3, thông tin từ Cục Thuế TP.Hà Nội cho biết, trên địa bàn thời gian qua vẫn tồn tại tình trạng người nộp thuế kê khai giá chuyển nhượng bất động sản (BĐS) trên hợp đồng mua bán, hợp đồng chuyển nhượng hay trên các tờ khai xác định nghĩa vụ thuế không phù hợp với thực tế giao dịch (mua bán nhà hai giá) dẫn đến kê khai thiếu các nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.
Theo quy định tại Luật Quản lý thuế, hành vi kê khai giá chuyển nhượng BĐS thấp hơn giá giao dịch thực tế nhằm mục đích giảm số thuế phải nộp là hành vi trốn thuế.
Để siết chặt quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng mua bán nhà đất, cuối năm 2021, Bộ Tài chính có Công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Tổng cục Thuế về việc chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS.
Cục Thuế TP.Hà Nội đã có Công văn gửi Sở Tư pháp phối hợp trong công tác tuyên truyền, đấu tranh các hành vi vi phạm trong kê khai giá của hoạt động chuyển nhượng BĐS.
Ngày 22.3.2022, Sở Tư pháp có văn bản số 653 gửi Hội Công chứng viên TP.Hà Nội và các tổ chức trên địa bàn TP về việc tăng cường quán triệt, thực hiện nghiêm túc quy định về công chứng hợp đồng, giao dịch nhằm chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS.
Theo đó, Sở Tư pháp yêu cầu đối với tổ chức hành nghề công chứng, trưởng các tổ chức hành nghề công chứng quán triệt và yêu cầu các công chứng viên của tổ chức mình thực hiện quy định về trình tự, thủ tục công chứng hợp đồng, giao dịch.
Đồng thời, hướng dẫn người yêu cầu công chứng kê khai giá thực tế mua bán, chuyển nhượng để làm căn cứ tính thuế theo quy định của pháp luật.
Đối với Hội công chứng viên thành phố, tăng cường hoạt động giám sát, hướng dẫn hội viên tuân thủ quy định của pháp luật về công chứng, pháp luật về thuế trong việc hướng dẫn người dân, chủ đầu tư dự án BĐS, doanh nghiệp kinh doanh, chuyển nhượng BĐS kê khai trên hợp đồng công chứng theo giá thực tế mua bán, để làm căn cứ tính thuế theo quy định của pháp luật, tránh thất thu ngân sách nhà nước.
Xây dựng bảng giá đất sát với thị trường
Cùng với đó, Cục Thuế TP.Hà Nội cũng khuyến nghị người dân và doanh nghiệp khi phát sinh các giao dịch chuyển nhượng bất động sản cần kê khai chính xác, trung thực, đầy đủ giá thực tế chuyển nhượng BĐS trên hợp đồng chuyển nhượng cũng như trên hồ sơ khai thuế, phí để bảo vệ chính quyền lợi của bản thân.
Cụ thể, trường hợp khi chuyển nhượng BĐS đã kê khai sai giá trên hợp đồng chuyển nhượng mà chưa làm thủ tục đăng ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng mới thì người nộp thuế đề nghị với cơ quan công chứng hủy hồ sơ công chứng cũ và lập hồ sơ công chứng mới phản ánh đúng giá trị thực tế giao dịch.
Cơ quan Thuế thực hiện xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm theo quy định tại Luật Thuế. Đối với các trường hợp có dấu hiệu tội phạm, cơ quan Thuế sẽ phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền về điều tra để xử lý theo pháp luật hình sự và các pháp luật khác có liên quan.
Đặc biệt, cơ quan thuế chủ động phối hợp với Sở Tư pháp chỉ đạo các Tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn: Tuyên truyền, hướng dẫn người dân kê khai đúng thực tế giá mua bán trong các giao dịch chuyển nhượng BĐS.
Mặt khác, cơ quan thuế sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS, tham mưu, báo cáo UBND TP xây dựng Bảng giá đất sát với giá đất phổ biến trên thị trường.
Rủi ro mua nhà hai giá
Phân tích về rủi ro về mua nhà hai giá, Luật sư Nguyễn Doãn Hùng - Giám đốc Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) - cho rằng, hợp đồng mua bán giữa chủ đầu tư và khách hàng dù đã được công chứng nhưng vẫn có thể bị tòa án tuyên vô hiệu vì hợp đồng được xác lập nhằm trốn tránh thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước. Khi hợp đồng bị tòa án tuyên vô hiệu thì các bên phải hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận (người bán hoàn trả tiền đã nhận, người mua hoàn trả nhà đất). Hoặc khi có tranh chấp xảy ra, 2 bên thanh lý hợp đồng.