Việc mất nhiều thời gian lựa chọn đơn vị tư vấn có chức năng thẩm định giá đất được cho là nguyên nhân chính khiến cho hàng chục nghìn căn hộ tại TPHCM chưa được cấp sổ hồng.
Theo thông tin phản ánh từ các cư dân tại chung cư Lavita Charm (phường Trường Thọ, TP Thủ Đức, TPHCM), họ đã nhận nhà hơn 3 năm qua, nhưng vẫn chưa được cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ hồng).
Theo các cư dân, lý do họ chưa được cấp sổ hồng vì chủ đầu tư chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính khi dự án có thay đổi cơ cấu sử dụng đất và điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500.
Được biết, sở dĩ chủ đầu tư chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính vì sau nhiều lần Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) TPHCM đăng tải thông tin khu đất dự án Lavita Charm vẫn không có đơn vị tư vấn thẩm định giá đất nào tham gia.
Tính đến tháng 6.2023, đơn vị này đã 6 lần đăng tải thông tin về khu đất dự án này.
Nhiều trường hợp, Sở TNMT đăng tải thông tin hơn chục lần vẫn chưa có đơn vị thẩm định nào nộp hồ sơ. Thậm chí, có trường hợp một dự án nhà ở thương mại tại Quận 7, cơ quan chức năng đã 21 lần đăng tải thông tin chào mời nhưng không có đơn vị thẩm định giá đất nào quan tâm.
Báo cáo của Sở TNMT TPHCM cho thấy, số lượng hồ sơ dự án tồn đọng chưa xác định được giá đất cụ thể trên địa bàn thành phố còn rất lớn, ước gần 200 hồ sơ.
Trong đó, bao gồm những hồ sơ xác định giá để thực hiện nghĩa vụ tài chính lần đầu và những hồ sơ phải xác định giá để xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung do được cơ quan Nhà nước cho thay đổi chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc làm phát sinh nghĩa vụ tài chính.
Qua thống kê, rà soát, ước tính, gần 80.000 nền đất và căn hộ chung cư chưa được cấp giấy chứng nhận có nguyên nhân từ việc chưa xác định được giá đất cụ thể để người sử dụng đất hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Để tháo gỡ khó khăn, mới đây, Sở TNMT TPHCM đã có tờ trình kèm dự thảo quyết định phê duyệt Đề án Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác xác định giá đất cụ thể trên địa bàn.
Theo đó, công tác xác định giá đất cụ thể bắt đầu từ việc chọn được đơn vị tư vấn có chức năng thẩm định giá đất.
Theo danh sách Bộ Tài chính công bố, trên địa bàn TPHCM có gần 100 doanh nghiệp đăng ký hoạt động có chức năng thẩm định giá đất. Tuy nhiên, thực tế, chưa đến 10 doanh nghiệp thật sự có thực hiện công tác thẩm định giá đất.
Có rất nhiều hồ sơ dự án được Sở TNMT đăng thông tin mời thầu để lựa chọn đơn vị tư vấn thẩm định giá theo quy định, nhưng không có đơn vị tham gia dẫn đến bế tắc trong công tác xác định giá đất.
Cơ sở để thực hiện công tác định giá đất là các quyết định giao đất, cho thuê đất, cho chuyển mục đích sử dụng đất, cho phép thay đổi chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc.
Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến có nhiều quyết định pháp lý của dự án không chặt chẽ, không rõ ràng dẫn đến ách tắc trong khâu thẩm định giá đất làm cơ sở cho chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Theo dự thảo đề án, pháp luật không có quy định chế tài đối với các doanh nghiệp thẩm định giá không tham gia gói thầu thẩm định giá dẫn đến thực tế là có nhiều hồ sơ đã làm thủ tục mời thầu nhiều lần, thậm chí trên 10 lần vẫn không có đơn vị tư vấn thẩm định giá tham gia.
Chính vì vậy, theo Sở TNMT, cần sớm triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong thời gian tới.
Dự kiến sẽ có khoảng hơn 100 hồ sơ dự án được giải quyết, với khoảng hơn 80.000 giấy chứng nhận sẽ được cấp, nguồn thu mang lại cho ngân sách TPHCM khoảng hơn 80.000 tỉ đồng.
