Theo một chủ doanh nghiệp, vài tuần trước khi tổ chức hội nghị nhà chung cư, có nhóm khách hàng liên tục gây áp lực với chủ đầu tư, đề nghị chủ đầu tư bỏ phiếu ủng hộ trên số phiếu của những căn hộ và diện tích vẫn do chủ đầu tư sở hữu để họ được tham gia vào ban quản trị. Trước đó, nhóm này thường xuyên gửi đơn kiện tới các cơ quan báo chí hoặc thường xuyên đăng tải các video căng băng rôn, gây ảnh hưởng uy tín của chủ đầu tư.
Đại diện nhóm cư dân này đặt thẳng vấn đề, nếu không được tạo điều kiện để được bầu vào ban quản trị thì họ sẽ thường xuyên tổ chức căng băng rôn. Bởi vậy, khi tiến hành hội nghị nhà chung cư, ngoài lá phiếu của cư dân, chủ đầu tư cũng miễn cưỡng thoả hiệp vài cá nhân có chân trong ban quản trị chung cư. “Ngay sau đó, họ được nhận bàn giao gần chục tỉ đồng là tiền quỹ bảo trì 2% toà nhà”, vị chủ đầu tư này nói.
Trong khi đó, về phía cư dân, đại diện ban quản trị một chung cư trên địa bàn quận Thanh Xuân cho hay tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư rất nhiều nhưng chủ yếu tập trung vào cách tính diện tích toà nhà, tranh chấp bãi đỗ xe và quỹ bảo trì. “Nhiều chủ đầu tư không muốn thành lập ban quản trị vì nếu thành lập thì chủ đầu tư phải bàn giao quỹ bảo trì (2%). Với các chung cư lớn, quỹ này lên đến hàng trăm tỉ đồng”, vị này cho hay.
Ông Nguyễn Chí Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, cho rằng, trước khi Luật Nhà ở năm 2005 có hiệu lực, việc quản lý, vận hành nhà chung cư được giao cho chủ đầu tư và kinh phí được lấy từ việc kinh doanh tầng một tòa nhà. Mô hình này có nhiều khiếm khuyết do việc độc quyền của chủ đầu tư. Khi luật có hiệu lực, tham khảo mô hình của nhiều nước, Bộ Xây dựng ban hành quy định quản lý, vận hành nhà chung cư, trong đó có mô hình ban quản trị và quỹ bảo trì 2%.
“Nhưng quy định này cũng bất cập, hiện nhiều chung cư xảy ra tranh chấp về thành lập ban quản trị, diện tích chung - riêng, quỹ bảo trì. Có trường hợp, sau khi ban quản trị được thành lập, chủ đầu tư bàn giao quỹ nhưng hai bên không thống nhất việc quyết toán số tiền chủ đầu tư đã chi, từ đó nảy sinh khiếu kiện. Nhiều trường hợp cư dân yêu cầu chính quyền cưỡng chế, nhưng các cơ quan chức năng không có cơ sở số liệu để thực hiện”, ông Dũng nói.
Không chỉ tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư do bị “om” quỹ bảo trì, ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), cho biết, tranh chấp còn xảy ra giữa cư dân và ban quản trị do không công khai, minh bạch trong quản lý quỹ bảo trì và vận hành, quản lý tòa nhà. Tranh chấp, khiếu kiện kéo dài tại nhiều chung cư đã dẫn đến những điểm nóng về an ninh trật tự khu vực.
Để giải quyết tranh chấp, ông Nguyễn Trần Nam - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam cho rằng, người dân phải quen dần với việc tham khảo, tư vấn luật sư, khi mua bán, ký hợp đồng nhà. “Người dân, chủ đầu tư cũng phải quen với việc hai bên khởi kiện ra toà khi có tranh chấp”, ông Nam nói.
Hà Nội chưa cưỡng chế chủ đầu tư vi phạm
Trao đổi với PV Lao Động, Luật sư Vũ Văn Biên, Văn phòng luật An Phước cho rằng, với để giải quyết tranh chấp chung cư, Hà Nội ban hàng quy chế riêng để nhằm giải quyết tranh chấp là không hợp lý. “Hiện nay, Luật Nhà ở 2014, Nghị định 99 của Chính phủ, và Thông tư 06 của bộ Xây dựng đã đủ căn cứ, hành lang pháp lý để giải quyết các tranh chấp. Tôi lấy ví dụ như tranh chấp quỹ bảo trì chung cư, nếu ban quản trị đã thành lập, chủ đầu tư cố tình trây ỳ thì Nghị định 99 quy định rõ, UBND cấp tỉnh phải tiến hành cưỡng chế chủ đầu tư. Giải pháp là phong toả tài khoản ngân hàng chủ đầu tư nhưng lâu nay Hà Nội chưa cưỡng chế một chủ đầu tư nào. Bởi vậy, một quy chế riêng quản lý chung cư cho Hà Nội là không cần thiết”, Luật sư Biên nói. T.C