Phải mất rất nhiều thời gian, vợ chồng anh Nguyễn Đình Công (ở quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) mới đòi lại được mảnh “đất vàng” từ một người bạn mà anh Công cho là khá thân. Trước đó, vào năm 2017, anh Công có nhờ một người bạn đứng tên để mua một ngôi nhà trong ngõ ở phố Khúc Thừa Dụ (phường Dịch Vọng).
Do tin tưởng người bạn đã chơi với mình khá lâu nên mọi thủ tục, giấy tờ anh đều để người bạn mình tên Phương đứng tên. Tuy nhiên, do thấy giá nhà lên cao nên Phương đã âm thầm bán lấy tiền mà không hề báo với anh Công.
Sau một thời gian, anh Công mới ngã ngửa ra vì ngôi nhà anh nhờ người bạn mình đứng tên đã có chủ mới. Lúc này, anh Công gặp anh Phương để nói chuyện và đòi lại tiền thì người bạn mình lẩn tránh. Phải đến giữa năm 2022, anh Phương mới chủ động gặp vợ chồng anh Công và trả lại tiền. Điều đáng nói, số tiền trả lại bằng số tiền lúc đầu bỏ ra để mua nhà mà không được đồng lãi nào.
Mới đây, ngày 16.1, TAND TP Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử vụ án chiếm đoạt “đất vàng” ở Hà Nội, song do không trích xuất được bị cáo nên phiên tòa bị tạm hoãn.
Các bị cáo gồm Lương Thế Hiển (SN 1960, tên gọi khác là Lương Xuân Hiển, ở quận Tây Hồ), Nguyễn Thị Liên (SN 1960, ở quận Cầu Giấy, vợ Hiển) bị truy tố về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Do đó, dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, việc nhờ người khác đứng tên hộ sổ đỏ thì chủ sở hữu thực sự của căn nhà sẽ gặp một số rủi ro. Bởi khi nhờ người khác đứng tên trên Giấy chứng nhận thì dữ liệu địa chính thể hiện người được nhờ đứng tên là người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Luật sư An phân tích, việc nhờ đứng tên sẽ có nhiều rủi ro cụ thể như nhờ người khác nhận chuyển nhượng mà không có ủy quyền thì sau này người được nhờ nếu có ý định chiếm đoạt sẽ không chịu sang tên lại, trả lại tài sản, phủ nhận giao dịch nhờ đứng tên, việc này sẽ xảy ra tranh chấp.
Khi Nhà nước thu hồi nếu đủ điều kiện được bồi thường thì người được nhờ đứng tên trên Giấy chứng nhận là người được bồi thường (được ghi tên trong quyết định bồi thường); Người được nhờ đứng tên có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất nếu đủ điều kiện.
Hoặc người đứng tên trên Giấy chứng nhận chết thì nhà đất khi đó sẽ là di sản thừa kế. Nếu người thừa kế không thừa nhận hoặc không biết nguồn gốc nhà đất là do được nhờ đứng tên khi đó dễ xảy ra tranh chấp.
Điều đáng lo ngại nhất là việc người được nhờ đứng tên nếu có nghĩa vụ tài sản với người thứ ba mà quyền sử dụng đất, nhà ở bị kê biên để thực hiện nghĩa vụ thì quyền, lợi ích của người nhờ đứng tên sẽ không được đảm bảo, thậm chí bị mất trắng nếu không có chứng cứ để chứng minh.
Theo luật sư An, thông thường, việc khởi kiện đòi lại nhà đất nhờ người khác đứng tên hộ sẽ mất khá nhiều thời gian, công sức và tiền bạc. Không ít trường hợp người nhờ người khác đứng tên bị mất trắng tài sản của mình. Do đó, để đảm bảo những quyền lợi được pháp luật bảo hộ, tốt nhất không nên nhờ người khác đứng tên sổ đỏ.
