Háo hức chờ hỗ trợ
Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị định 31 về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách Nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh với quy mô 40.000 tỉ đồng. Trong đó, đối tượng được hỗ trợ là các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có mục đích sử dụng vốn vay để thực hiện dự án xây dựng NƠXH, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ thuộc danh mục dự án do Bộ Xây dựng tổng hợp, công bố.
Ngoài gói hỗ trợ trên, ngành xây dựng còn gói hỗ trợ cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội với cá nhân, hộ gia đình để mua, thuê mua NƠXH, nhà ở cho công nhân; xây mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở theo chính sách về NƠXH với tổng nguồn vốn cho vay tối đa là 15.000 tỉ đồng.
Để nhanh chóng triển khai, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố báo cáo về NƠXH, dự án cải tạo chung cư cũ giai đoạn 2021 - 2025.
Cụ thể, đối với NƠXH cần báo cáo rõ nhu cầu nhà ở cho các đối tượng thu nhập thấp khu vực đô thị, công nhân khu công nghiệp; tình hình triển khai thực hiện, nhu cầu vay vốn (nếu có), những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị; Đối với cải tạo chung cư cũ phải lưu ý danh mục dự án cải tạo; tình hình triển khai thực hiện, nhu cầu vay vốn.
Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố rà soát chặt và chịu trách nhiệm về dự án đề xuất, đảm bảo đúng quy định pháp luật, gửi về Bộ Xây dựng trước ngày 10.6.2022.
Chia sẻ với Lao Động, ông Nguyễn Anh Tuấn - Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông (Công ty Phương Đông) cho rằng, làm một dự án phải mất rất nhiều thời gian, những dự án bình thường kéo dài 4 - 5 năm. Trong trường hợp chủ đầu tư phải vay lãi suất thương mại, điều này gây thiệt hại cho chính người mua khi giá bán được cộng lãi suất vay thương mại của chủ đầu tư.
“Nếu có sự hỗ trợ từ ngân sách, đặc biệt với lãi suất thấp sẽ tạo điều kiện để các doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn. Với nguồn vốn này, doanh nghiệp mạnh dạn hơn để xin xây dựng NƠXH phục vụ cho người có thu nhập thấp và có giá ưu đãi hơn”, ông Tuấn nói.
Theo vị này, không chỉ riêng các doanh nghiệp đơn thuần mà thời gian vừa qua đã có nhiều doanh nghiệp lớn hướng đến xây NƠXH. Với nhiều chính sách, nhiều sự quan tâm hy vọng trong một vài năm trở lại đây sẽ có nhiều NƠXH hơn.
Một mục tiêu trúng hai đích
Thực tế, hai năm qua (2020-2021) nguồn cung bất động sản giảm mạnh, năm 2021 nguồn cung nhà ở giảm 34% so với năm 2020, năm 2020 số dự án mới đã giảm 50% so với năm 2019. Còn NƠXH gần như không có dự án nào được cấp phép mới, trong khi đây là phân khúc có nhu cầu cao nhất.
Nói với PV Lao Động, chuyên gia bất động sản Nguyễn Thế Điệp - Phó Chủ tịch CLB Bất động sản Hà Nội - cho rằng, 15.000 tỉ đồng hỗ trợ cho đối tượng thuê, mua nhà ở vay với lãi suất thấp nhưng bây giờ lấy đâu ra nguồn cung để cho người dân mua NƠXH. Tức là muốn giải ngân 15.000 tỉ đồng trên phải có nguồn cung NƠXH cho người dân, có cung mới tiêu được cầu.
Chính vì vậy, theo ông Điệp, việc hỗ trợ vay vốn nêu trên có thể ví von một mục tiêu trúng hai đích. Thứ nhất, tạo được nguồn cung cho thị trường. Thứ hai, khi có nguồn cung thì người dân sẽ có cơ hội tiếp cận và vay tiền từ gói hỗ trợ 15.000 tỉ đồng.
Cũng phải nhìn nhận thực tế, dù NƠXH luôn trong tình trạng cung không đủ cầu tuy nhiên vẫn tồn tại một nghịch cảnh nhiều dự án NƠXH “ế sưng” dù giá chỉ trên dưới 10 triệu đồng/m2. Có thể kể đến như dự án NƠXH và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long (tên thương mại Bright City) tại huyện Hoài Đức, Hà Nội do Công ty TNHH Bánh kẹo Thăng Long làm chủ đầu tư. Sau 7 năm kể từ lần mở bán đợt 1 năm 2015, đến nay dự án NƠXH, thương mại AZ Thăng Long đã có 24 lần mở bán nhưng vẫn chưa biết khi nào mới bán xong.
Đây vốn là dự án nhà ở thương mại, nhưng trong suốt quá trình triển khai, dự án đã nhiều lần “đắp chiếu”. Đến năm 2014, chủ đầu tư xin chuyển dự án này sang dự án NƠXH. AZ Thăng Long là dự án NƠXH nằm trong gói tín dụng 30.000 tỉ đồng.
Cũng ngay tại Hà Nội, một dự án NƠXH khác là Bamboo Garden của Công ty CP Tập đoàn CEO ở huyện Quốc Oai là dự án được chủ đầu tư chuyển đổi từ nhà ở thương mại sang dự án NƠXH từ năm 2014 để kịp hưởng những ưu đãi gói 30.000 tỉ đồng. Giá bán tạm tính căn hộ NƠXH chưa tới 10 triệu đồng đồng/m2 (đã bao gồm thuế VAT và phí bảo trì). Với mức giá rẻ như vậy nhưng dự án này cũng trầy trật mở bán đến hơn 20 lần vẫn chưa hết.
Đánh giá về thực trạng này, nhiều chuyên gia bất động sản cho rằng, người dân mua nhà để ở và nơi đó còn phải có những công trình đáp ứng nhu cầu tối thiểu trong cuộc sống của họ như các tiện ích, trường học, bệnh viện, hạ tầng giao thông… Đây cũng là vấn đề cần lưu ý khi thực hiện các gói hỗ trợ trong thời gian tới.
