Bóng đá đã thay đổi nhiều trong những năm gần đây. Sự can thiệp của công nghệ - có thô bạo hay không thì còn tùy quan điểm từng người, đã mang đến nhiều điểm mới cho môn thể thao Vua. Tích cực có mà tiêu cực cũng không thiếu.
Như người ta vẫn nói, mọi vấn đề đều có 2 mặt, VAR hay các công nghệ khác có thúc đẩy hơn tính chính xác cho bóng đá nhưng đổi lại, cảm xúc về một trận đấu cũng bị ảnh hưởng khá nhiều. Nhưng ngay cả yếu tố “chính xác” giờ đây cũng đang… mờ dần, khi đặt công nghệ vào 2 mối tương quan là luật và trọng tài.
Luật là câu chữ cứng, VAR là công cụ hỗ trợ, trọng tài là người quyết định, tưởng như đó là sự rõ ràng, rành mạch thì cuối cùng, tất cả vẫn phải “chạy theo” sự thiên biến vạn hóa về các tình huống trong mỗi trận bóng đá. Trọng tài, nhiều khi, đã xóa nhòa luôn cả luật lẫn VAR – như tình huống công nhận bàn thắng của Kylian Mbappe ở trận chung kết Nations League giữa Pháp và Tây Ban Nha mới đây.
Và còn nhiều trường hợp khác nữa - như với đội tuyển Việt Nam ở vòng loại World Cup 2022, để theo Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA), họ sẽ có sự điều chỉnh. Thế nhưng, không phải việc hạn chế bớt sự can thiệp của công nghệ mà sẽ là “giảm thêm nữa những sai sót con người”. Cụ thể là ở vấn đề việt vị.
Theo Trưởng bộ phận phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA, ông Arsene Wenger, ông muốn các quyết định bắt lỗi việt vị trở nên hoàn toàn tự động, được thực hiện hoàn toàn bởi công nghệ và kỹ thuật.
"Có rất nhiều khả năng", Wenger nói trong cuộc họp báo ở Paris gần đây, “Tôi phải giữ bí mật mọi chuyện, nhưng sẽ có một sự tiến hóa lớn trong công tác trọng tài. Mọi thứ đang được nghiên cứu. Công nghệ thậm chí có thể xác định và quyết định có việt vị hay không một khoảng cách dài 5 hoặc 6 cm".
Như trường hợp của Mbappe thì ngay cả VAR cũng không giúp giải quyết được. Hay như ở mùa giải 2021-22 này tại Premier League, họ đã thử thực hiện các độ dày khác nhau trong các đường họ vẽ trên màn hình để chấm dứt những tranh cãi và tranh luận liên quan đến việt vị.
Nhưng cũng không thể đưa tranh cãi về mức 0. FIFA đang hướng tới việc có một công cụ hiệu quả vào năm 2022 cho phép các quyết định việt vị được thực hiện hoàn toàn tự động. Sau đó, họ sẽ thử nghiệm và phê duyệt công nghệ này, sau đó có thể cho phép triển khai tại World Cup 2022 ở Qatar. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, các thay đổi thường được phê duyệt vào tháng 3 để thực hiện.
Tuy cựu huấn luyện viên của Arsenal chưa tiết lộ cụ thể nhưng việc “hoàn toàn tự động” có thể hiểu là giống như… trò chơi điện tử, nơi những quyết định việt vị luôn chính xác. Đương nhiên, nó đồng nghĩa với việc vai trò trọng tài biên có thể bị “khai tử”, các quyết định trong trận đấu dưới góc nhìn máy móc nhiều hơn, cảm xúc cũng vì thế mà tụt thêm.
Khi thông tin vẫn còn mơ hồ như vậy thì trước mắt thì vẫn cứ phải chờ xem FIFA mang đến thay đổi thế nào…