Nguyên liệu đầy đủ để gói bánh chưng bao gồm: Lá dong, gạo nếp, đỗ xanh, thịt ba chỉ. Để làm ra được những chiếc bánh chưng ngon dâng lên bàn thờ tổ tiên, các chị em hãy ghi nhớ những mẹo chọn nguyên liệu dưới đây.
Lá dong
Khi chọn lá dong để gói bánh chưng nên chọn lá bánh tẻ (không quá già hoặc quá non), khổ lá rộng vừa phải, mỗi bánh chưng chọn 4 chiếc lá để gói.
Nên chọn những lá còn nguyên vẹn, có màu sắc xanh đậm, phiến lá to vừa phải để có thể gói trọn được phần nhân bên trong. Không nên chọn những lá héo, sờ vào có cảm giác khô cứng.
Trước khi gói bánh chưng, cần ngâm lá dong vào một chiếc chậu to khoảng từ 30 đến 45 phút. Tiếp đó, dùng khăn mềm để cọ rửa cả hai mặt lá dong cho sạch. Sau khi rửa lá xong, dựng lá lên cho ráo nước rồi dùng khăn sạch lau lá thật khô.
Khi gói bánh, mọi người hãy dùng dao sắc để cắt bớt gân lá như vậy lá sẽ mềm hơn và dễ gói hơn.
Gạo nếp
Gạo nếp chính là nguyên liệu quan trọng nhất để làm nên cốt bánh chưng. Khi chọn gạo nếp làm bánh chưng hãy chọn loại nếp có hạt đều, mẩy. Loại gạo nếp được nhiều gia đình dùng để gói bánh chưng nhất đó là gạo nếp cái hoa vàng vì vừa thơm vừa dẻo. Loại gạo nếp nương của Điện Biên cũng rất thơm ngon và được ưa chuộng không kém gạo nếp cái hoa vàng.
Trước khi gói bánh chưng, phải ngâm gạo ít nhất là 8 tiếng rồi mới đãi sạch sạn rồi để ráo nước sau đó mới gói bánh. Mỗi chiếc bánh có thể gói từ 0,5 đến 1kg gạo tùy vào kích cỡ mà gia đình thích.
Đỗ xanh
Đậu xanh và thịt ba chỉ được dùng làm nhân bánh chưng. Để chọn đỗ xanh ngon, nên chọn loại đỗ xanh tiêu, hạt nhỏ, ruột vàng vì sẽ thơm ngon hơn.
Đỗ xanh xay vỡ, ngâm trong nước khoảng 1 đến 2 tiếng rồi đãi sạch vỏ xanh, đồ chín, đánh tơi để làm nhân bánh. Tỷ lệ thông thường là "8 gạo : 2 đỗ". Để mua được đỗ có chất lượng tốt hơn, các bà nội trợn có thể mua tại các chợ quê.
Thịt lợn
Thịt dùng để làm nhân bánh chưng ngon nhất đó là thịt ba chỉ hoặc thịt vai sấn chứ không nên chọn loại thịt quá nạc. Thịt lợn khi mua về hãy rửa sạch rồi thái thành các miếng dài khoảng 5 đến 7 cm, dày 0,5 cm. Cuối cùng hãy ướp thịt với hạt tiêu khoảng 15 phút trước khi gói bánh.
Lạt
Để hoàn thiện được những chiếc bánh chưng vuông vắn, đẹp mắt không thể thiếu được sợi lạt buộc bánh. Khi chọn lạt gói bánh chưng nên chọn loại lạt dang, mỏng, mềm và dẻo dai. Mỗi một chiếc bánh cần khoảng 2 đến 4 sợi lạt tuỳ vào gia đình muốn buộc hình chữ thập (2 lạt) hay hình vuông (4 lạt) trên bánh.