Bà Thanh - Người mẹ đại chúng dung nạp suy nghĩ truyền thống vào lối sống hiện đại
Nhân vật Thanh trong "Giấc mơ của mẹ" là người phụ nữ nghèo, ít học, thuộc tầng lớp bình dân trong xã hội hiện đại. Một hình ảnh mang tính đại chúng, tồn tại nhiều trong thực tế. Nhân vật chịu ảnh hưởng của dòng chảy quá khứ, là kiểu người truyền thống được mặc định trong xã hội Việt Nam từ đời này sang đời khác. Điều này giải thích vì sao bà Thanh luôn muốn đặt suy nghĩ đó của mình với thế hệ sau.
Lối suy nghĩ truyền thống này có thể sẽ đúng trong thời đại trước, nhưng chưa chắc đã phù hợp trong xã hội thực tại. Dưới sự áp đặt suy nghĩ của một người mẹ như bà Thanh, rất dễ sẽ dẫn đến hai hệ quả cho con cái. Một là, sẽ nương theo mẹ. Hai là, sẽ phản kháng lại điều đó.
Đúng đối tượng, sai thời điểm
Cách truyền tải của một người mẹ ít kiến thức học vấn sẽ khác với những người mẹ tri thức. Đối với ba người con được ăn học đàng hoàng sẽ khó để tiếp nhận lý lẽ của bà. Bên cạnh rào cản thế hệ, rào cản về tư duy và hiểu biết khiến sự quan tâm của nhân vật trở thành sự áp đặt, từ đó dẫn đến xung đột.
Đứng trên lập trường là một người mẹ và là người hiểu nhất về vai bà Thanh, NSND Hồng Vân đã có những chia sẻ: “Suy nghĩ truyền thống là vết hằn sâu trong tư duy của bà Thanh. Vì quá thương con nên thành ra không bao giờ muốn con lặp lại bất kỳ những gì mà mình từng trải qua. Qua bộ phim này, các bậc phụ huynh sẽ thấy câu nói ‘cha mẹ sinh con, trời sinh tính’ rất đúng. Đó là lời của ông bà xưa nhưng ‘trời’ ở đây là tác động của môi trường, của xã hội, của những nơi con cái sinh sống và làm việc. Sự tác động này sẽ tạo ra tính cách, hành vi của mỗi con người”.
Ảnh hưởng của sự áp đặt lên câu chuyện chọn bạn đời của con cáiNgay cả ở cách xưng hô giữa hai vợ chồng bà Thanh và ông Quốc (NSƯT Hữu Châu) cũng đã thể hiện phần nào địa vị của gia đình trong phim. Nếu như ông Quốc gọi vợ là “em” xưng “anh”, thì bà Thanh chỉ dùng cách xưng hô duy nhất là "ông-tui”.
Nhân vật Thanh đóng vai trò trụ cột của gia đình cả về tinh thần lẫn kinh tế. Những người phụ nữ như bà trong xã hội hiện nay không hiếm và kiểu gia đình trong bộ phim khá đại trà. Khi người mẹ là trụ cột, họ ảnh hưởng và chi phối không chỉ đến nền tảng hạnh phúc gia đình mà còn là câu chuyện hôn nhân của con cái.
Trong trường hợp của bà Thanh, bà không muốn con gái Trà My (Diễm My 9x) dẫm vào vết xe đổ như bà đã từng. Cưới chồng nghèo, cưới con một, gánh vác cả gia đình chồng là những vất vả mà một người mẹ như bà không muốn lặp lại ở đời con cái.
Tương tự, bà Thanh cũng áp đặt lối suy nghĩ tự cho là đúng đó lên con út Kiên Cường (Trần Ngọc Vàng). Bà không muốn con trai rơi vào cảnh không “môn đăng hộ đối”, làm rể nhà giàu rồi cả đời bị xem thường. Sống ngẩng cao đầu, vì con cái mình sinh ra không thua thiệt với bất cứ ai là quan điểm mà nhiều người mẹ hướng con nên sống.
“Thay vì áp đặt và gò ép con cái vào một khuôn khổ nhất định, cha mẹ là những người nên đưa ra định hướng và cho con mình quyền được lựa chọn. Bởi sau cùng, người tiếp tục đi xa hơn cùng con cái chính là người bạn đời của họ” - NSND Hồng Vân trải lòng.