Không gò bó, áp lực...
Trước đây, anh Dương Văn Chung (30 tuổi, trọ tại xã Võng La, huyện Đông Anh, Hà Nội) từng làm công nhân, được ký hợp đồng lao động, được đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tại một doanh nghiệp điện tử. Tuy nhiên, chỉ làm một thời gian, anh bỏ việc để đi làm nghề tự do. “Tôi có 3 lần vào làm việc trong doanh nghiệp rồi lại bỏ ra ngoài như vậy rồi. Nguyên nhân là làm việc tại công ty rất vất vả, nhưng gặp rất nhiều áp lực về thời gian” - anh Chung nói.
Theo an Chung, trước đây, công ty nơi anh làm việc một tháng 26 ngày thì có đến 15 ngày tổ chức tăng ca. Dù tăng ca, làm thêm phải có sự đồng ý của người lao động, nhưng không ít doanh nghiệp vẫn có cách để ép buộc công nhân phải làm thêm. “Làm thêm nhiều khiến tôi rất mệt mỏi, không có thời gian nghỉ ngơi. Hơn nữa, công nhân rất hay bị công ty trừ tiền vì những lỗi vi phạm” - anh Chung kể.
Chuyển ra ngoài làm nghề sửa chữa điện nước, xây dựng, hiện mỗi tháng anh Chung kiếm được hơn 10 triệu đồng sau khi trừ đi các chi phí. “Công việc tuy vẫn vất vả, nhưng tôi chủ động về thời gian. Nếu cảm thấy mệt mỏi, tôi có thể ở nhà nghỉ ngơi. Một tháng có khi tôi nghỉ đến 10 ngày, nhưng thu nhập vẫn đủ để tôi trang trải cuộc sống” - anh Chung cho hay.
... nhưng thu nhập bấp bênh
“Không có bằng cấp, cũng không chịu được gò bó nên không làm được CN ở công ty đâu!” - anh Nguyễn Quang Huy (sinh năm 1987) - một lao động tự do thuê trọ gần Khu công nghiệp Thăng Long (huyện Đông Anh, Hà Nội) - tâm sự.
Sau khi tốt nghiệp cấp 2, anh Huy xin nghỉ học, theo chân một người anh họ học việc sửa chữa lắp đặt điện lạnh. 15 năm trôi qua, anh đã trở thành lao động có kinh nghiệm và có tay nghề cứng. Công việc này đem lại cho anh mức thu nhập khá cao, khoảng 15-20 triệu đồng/tháng. Thời gian làm việc linh động, không gò bó, cứ có khách gọi là anh lại lên đường. Đổi lại, không phải ngày nào anh cũng có việc để làm khiến thu nhập bấp bênh. “Ngày có khách có yêu cầu gọi làm thì kiếm được khoảng 1-2 triệu đồng nhưng có ngày lại không kiếm được đồng nào” - anh Huy tâm sự.
Thuê phòng trọ ngay gần khu công nghiệp, nơi tập trung đông đúc công nhân làm việc tại các nhà máy, nhưng anh Huy chưa từng có ý định xin làm công nhân. Theo anh, nhiều năm làm thợ sửa chữa, lắp đặt điện lạnh anh đã quen với tính chất công việc tự do. Các mối quan hệ công việc cũng nhiều dần theo năm tháng. Từ đó, anh không phải quá lo về việc tìm mối làm ăn. Bên cạnh đó, anh Huy cũng chưa lập gia đình, chưa có gánh nặng về các khoản chi.
Do đó, thu nhập hiện tại giúp anh có cuộc sống không phải lo nghĩ nhiều. Ở cùng phòng trọ với anh Huy còn có hai người đều là họ hàng xa của anh. Những người này cũng đồng suy nghĩ, không muốn bị bó buộc bởi các quy tắc và thời gian khi đi làm công nhân.
“Làm nghề này không có thu nhập ổn định, không được đóng các loại bảo hiểm, sau này cũng không có lương hưu. Nhưng nếu tôi tích góp và tự để ra một khoản dư thì cũng không lo sau này phải nhờ cậy con cháu” - anh Huy cho hay.
