8 đối tượng được đề xuất điều chỉnh
Theo dự thảo Nghị định điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH và trợ cấp hàng tháng do Bộ LĐTBXH đề xuất, từ ngày 1.7.2018, 8 đối tượng sẽ được tăng thêm 6,92% trên mức lương hưu, trợ cấp xã hội và trợ cấp hàng tháng. Cụ thể, 8 đối tượng được đề xuất điều chỉnh gồm: Cán bộ, công chức, công nhân, viên chức và người lao động (kể cả người có thời gian tham gia BHXH tự nguyện, người nghỉ hưu từ quỹ BHXH nông dân Nghệ An chuyển sang theo Quyết định 41 ngày 16.3.2009 của Thủ tướng Chính phủ); quân nhân, công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu đang hưởng lương hưu hàng tháng.
Cán bộ xã, phường, thị trấn quy định tại Nghị định số 92 ngày 22.10.2009, Nghị định 121 ngày 21.10.2003 và Nghị định số 09 ngày 23.1.1998 của Chính phủ đang hưởng lương hưu và trợ cấp hàng tháng.
Người đang hưởng trợ cấp mất sức lao động hàng tháng theo quy định của pháp luật; người đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 91 ngày 4.8.2000, Quyết định số 613 ngày 6.5.2010 của Thủ tướng Chính phủ; công nhân cao su đang hưởng trợ cấp hàng tháng
Cán bộ xã, phường, thị trấn đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 130 ngày 20.6.1975 của Hội đồng Chính phủ và Quyết định số 111 ngày 13.10.1981 của Hội đồng Bộ trưởng.
Quân nhân đang hưởng chế độ trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 142 ngày 27.10.2008, Quyết định số 38 ngày 6.5.2010 của Thủ tướng Chính phủ.
Công an nhân dân đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 53 ngày 20.8.2010 của Thủ tướng Chính phủ.
Quân nhân, công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân, công an nhân dân đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 62 ngày 9.11.2011 của Thủ tướng Chính phủ.
Người đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hàng tháng.
Theo Bộ LĐTBXH, kinh phí điều chỉnh đối với các đối tượng hưởng chế độ BHXH trước ngày 1.10.1995; hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 91/2000/QĐ-TTg, Quyết định số 613/QĐ-TTg; người hưởng lương hưu theo Nghị định số 159/2006/NĐ-CP, Nghị định số 11/2011/NĐ-CP và công nhân cao su đang hưởng trợ cấp hàng tháng do ngân sách nhà nước đảm bảo. Số đối tượng được điều chỉnh tại thời điểm tháng 6.2018 ước là 1,224 triệu người, dự kiến kinh phí tăng thêm trong năm 2018 (6 tháng) là 566 tỉ đồng.
Kinh phí điều chỉnh đối với các đối tượng hưởng chế độ BHXH từ ngày 1.10.1995 trở đi, kể cả đối tượng đang hưởng lương hưu, trợ cấp hàng tháng theo Nghị định số 92/2009/NĐ-CP, Nghị định số 121/2003/NĐ-CP và Nghị định số 09/1998/NĐ-CP do quỹ bảo hiểm bảo đảm. Số đối tượng được điều chỉnh tại thời điểm tháng 6.2018 ước là 1,863 triệu người, dự kiến kinh phí tăng thêm trong năm 2018 (6 tháng) là 9.110 tỉ đồng.
Kinh phí điều chỉnh đối với cán bộ xã, phường, thị trấn đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 130 ngày 20.6.1975 của Hội đồng Chính phủ và Quyết định số 111 ngày 13.10.1981 của Hội đồng Bộ trưởng thì kinh phí điều chỉnh được tổng hợp từ nguồn kinh phí địa phương.
Kinh phí điều chỉnh đối với quân nhân đang hưởng chế độ trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 142/2008/QĐ-TTg, Quyết định số 38/2010/QĐ-TTg; công an nhân dân đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 53/2010/QĐ-TTg; quân nhân, công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân, công an nhân dân đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 62/2011/QĐ-TTg thì do ngân sách nhà nước đảm bảo.
Cần tách bạch 2 nhóm lương
Ông Huân cho rằng, việc tính lương cho người lao động đang làm việc và đã nghỉ hưu nên tách bạch thành “2 nhóm”: 1 nhóm đang tại chức và 1 nhóm hưu. Trên thực tế, nếu căn cứ vào Luật Bảo hiểm, thì căn cứ điều chỉnh lương nhóm tại chức là tình hình phát triển kinh tế xã hội và chỉ số giá. Lâu nay, lương hưu và lương tại chức lại như nhau, nghĩa là cứ tăng lương cho nhóm tại chức thì đồng thời lương nhóm hưu cũng rục rịch tăng theo. Việc 2 quỹ lương của 2 nhóm đối tượng “rượt đuổi” nhau sẽ khiến quỹ lương hưu bị tăng lên, thu - chi không bù đắp được. “Hiện nay, nhóm hưởng lương hưu, nếu tính cả lực lượng vũ trang khoảng 4,6 triệu đồng/người/tháng, không tính lực lượng vũ trang khoảng 3,3 - 3,5 triệu đồng/người/tháng - đồng nghĩa với nhóm lao động trực tiếp đang hưởng lương hưu rất thấp” - ông Huân nói.
Trả lời câu hỏi của PV về việc, nếu tăng cho 8 nhóm đối tương này thì sẽ gây ra khó khăn, áp lực gì, ông Huân cho biết, có khoảng 2,7 - 2,8 triệu người hưởng chế độ thì nhóm hưởng trực tiếp từ ngân sách chưa đến 1 triệu người. Tuy nhiên, dù ngân sách không bị ảnh hưởng nhưng quỹ BHXH lại bị ảnh hưởng do đóng ít, chi nhiều. “Nếu đề xuất này được thông qua thì sẽ tốt hơn cho nhóm người hưởng lương hưu nhưng lại không thực hiện được quy định của luật đưa ra từ năm 2006, đời sống người nghỉ hưu khá hơn nhưng lâu dài sẽ mất cân đối” - ông Huân lo ngại.
Về phương án, ông Huân nhận định, nên tách bạch lương nhóm tại chức và nghỉ hưu. Lẽ ra, lương hưu điều chỉnh hằng năm, tại chức mấy năm mới điều chỉnh 1 lần, nay, các lần điều chỉnh lại gần như trùng nhau. “Lý tưởng nhất là phải thực hiện theo Luật BHXH và sau năm 2020 nên áp dụng hoàn toàn theo luật. Căn cứ chính vẫn là GDP, chỉ số giá, nếu cứ giằng co nhau thì lương tại chức cũng không lên, lương hưu cũng ảnh hưởng rất nhiều” - ông Huân nói.
Chung quan điểm này, ông Tống Văn Lai - Phó Cục trưởng Cục Quan hệ lao động và tiền lương (Bộ LĐTBXH)- cho rằng, nếu lương doanh nghiệp điều chỉnh theo giá nhân công, nhu cầu người làm việc thì lương hưu lâu nay gắn với ngân sách và lương công chức. Thực tế, nhà nước muốn tách ra: Lương công chức riêng, lương nhóm nghỉ hưu và hưởng BXHH riêng vì căn cứ điều chỉnh lương hưu là chỉ số giá, khả năng sinh lời của BHXH, còn lương nhóm đương chức phụ thuộc ngân sách. “Trung ương đang giao chính phủ tách 2 mảng này riêng, dự kiến tháng 7.2018 trình trung ương 2 đề án riêng biệt. Lý tưởng nhất là quá trình thực hiện phải tách ra, độc lập, nhưng có mối tương quan nhất định chứ không hẳn mỗi ông 1 kiểu” - ông Lai cho biết.
