Phát huy quyền làm chủ của người lao động
Theo ông Vũ Hồng Quang, Phó Trưởng ban Chính sách - Pháp luật Tổng LĐLĐVN, Đảng, Nhà nước rất coi trọng việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân và thực hiện dân chủ ở cơ sở. Vấn đề thực hiện dân chủ ở cơ sở đã được quy định trong nhiều văn bản của pháp luật với phương châm “dân biết, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”.
Thực tế cho thấy nếu thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở sẽ phát huy quyền làm chủ của NLĐ, góp phần quan trọng trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ. “Khi pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở đảm bảo tính đồng bộ, phù hợp thực tiễn, đáp ứng yêu cầu khách quan của đời sống xã hội, đồng nghĩa với quyền lợi, tiếng nói của NLĐ được coi trọng” - ông Quang nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Hữu Thành - Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ - cho biết, dự thảo gồm 7 chương, 79 điều quy định về nội dung, phương thức, cách thức thực hiện dân chủ ở cơ sở, quyền và nghĩa vụ của công dân, cán bộ, công chức, viên chức, NLĐ trong thực hiện dân chủ ở cơ sở và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong việc bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở. Trong đó, có nhiều nội dung nhấn mạnh về thực hiện quyền dân chủ của NLĐ trong doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị.
Nhiều băn khoăn về hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân
Ông Nguyễn Văn Nho - Phó Trưởng ban Chính sách - Pháp luật LĐLĐ tỉnh Tây Ninh - góp ý, theo quy định tại dự thảo thì “Ban Thanh tra nhân dân ở tổ chức có sử dụng lao động do BCH CĐCS trực tiếp chỉ đạo hoạt động; ở nơi chưa có tổ chức CĐ thì hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân do LĐLĐ cấp huyện chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động”. Tuy nhiên, thực tế nhiều doanh nghiệp nằm trong KCX, KCN, hoạt động CĐ do CĐ KCN chỉ đạo trực tiếp, do đó nên quy định “ở nơi chưa có tổ chức CĐ thì hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân do CĐ cấp trên trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động” cho phù hợp với hoạt động của hệ thống CĐ. “Việc xây dựng quy chế dân chủ ở cơ sở trước đây là bắt buộc ở tổ chức có sử dụng lao động, nhưng theo quy định tại dự thảo chỉ là khuyến khích. Mà đã khuyến khích thì có thể làm hoặc không, gây ảnh hưởng đến quyền dân chủ của NLĐ” - ông Nho nói.
Bà Nguyễn Thị Phương Kiều - Trưởng Ban Chính sách - Pháp luật - Quan hệ lao động - LĐLĐ TP.Cần Thơ - đồng tình với ý kiến phải quy định việc xây dựng quy chế dân chủ ở cơ sở là bắt buộc chứ không phải là khuyến khích. Bà Kiều cũng cho rằng việc yêu cầu LĐLĐ huyện chỉ đạo hoạt động Ban thanh tra nhân dân ở nơi chưa có CĐCS như dự thảo là không khả thi trong thực tế.
Ông Nguyễn Đức Thắng - Trưởng ban Chính sách - Pháp luật LĐLĐ tỉnh Bình Phước - thì cho rằng, cần có giải thích thế nào là Ban Thanh tra nhân dân vì dự thảo luật hiện chưa có quy định này. Đồng thời, việc hỗ trợ kinh phí cho hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân giao cho tổ chức công đoàn thì chưa phù hợp với quy định tại Luật Công đoàn. Đại diện LĐLĐ tỉnh Bạc Liêu cho rằng, để hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân thực sự hiệu quả, thì phải có cơ chế đặc biệt để bảo vệ người được bầu vào ban này, để họ yên tâm làm việc.
Ông Lê Văn Đại - Phó Chủ tịch LĐLĐ TP.Đà Nẵng - cho rằng, cần có quy định rõ ràng về trách nhiệm cung cấp thông tin của người đứng đầu đơn vị, doanh nghiệp, nếu không cung cấp thì phải có chế tài gì. Cùng với đó, cần có quy định về việc cấm trù dập người thực hiện quyền dân chủ ở cơ sở.
Ông Đại cũng thẳng thắn cho rằng hiện nhiều Ban Thanh tra nhân dân hoạt động hình thức, không hiệu quả. Do đó cần có quy định rõ ràng trong luật về hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, nhất là ở doanh nghiệp ngoài Nhà nước, nhằm phát huy hiệu quả của ban này trong thực tế. “Nhiều nơi, CĐCS hoạt động còn chưa hiệu quả lại được giao thêm trách nhiệm chỉ đạo hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân thì làm sao ban này thực hiện tốt được nếu không có quy định rõ ràng về hoạt động của ban này. Thêm nữa, nếu doanh nghiệp có cả CĐCS và có thêm tổ chức đại diện NLĐ khác thì cơ quan nào sẽ chỉ đạo hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân?” - ông Đại góp ý.
