Con số này thấp, quá thấp.
Dù là thí điểm, dù là đề án được xã hội hóa chăng nữa, nhưng với tình trạng vắng khách như thế thì cần xem xét, đánh giá lại nhiều mặt.
Trước hết là giá cả tour, gồm nhiều gói từ mức 196.000 đồng/hai giờ đến 650.000 đồng/48 giờ, còn bị cho là khá cao. Việc đánh giá lại để điều chỉnh mức giá các gói cho phù hợp hơn với túi tiền của du khách đến Việt Nam vốn ngày càng chắt bóp chi tiêu là điều rất cần thiết.
Nhưng quan trọng hơn, có lẽ cần xem lại mô hình “xe to, đường phố nhỏ”. Mỗi chiếc buýt 2 tầng mui trần như thế có sức chứa khoảng 80 người, như vậy, với việc thưa khách trong thời gian qua như trong tháng 7, thì tải trọng chưa đạt được 10%. Biểu hiện về dòng tiền là sự thua lỗ, nhưng nhìn ở góc độ hiệu quả về chi tiêu cũng có nghĩa là lãng phí nguồn lực, tài nguyên của phía chủ đầu tư. Xe to, mới, đẹp, hiện đại, trang bị khá tiện nghị… nhưng chưa hẳn đã thu hút được ngay nhiều khách du lịch, đã như thế sẽ ngày càng lỗ nhiều hơn.
Chúng tôi đã chứng kiến những chiếc buýt hai tầng mui trần như thế, chạy trong phố cổ, đã phải “khổ sở” như thế nào để qua được các đoạn ngã 3, ngã 4, thậm chí phải mất nhiều thời gian hơn bình thường để di chuyển vì xe thì to, đường lại chật và phố lại đông.
Cần biết rằng, ngay tại TPHCM, mô hình xe buýt hai tầng trang bị trước đây, giờ cũng chỉ còn 1-2 chiếc và không được tiếp tục đầu tư vì không phù hợp với đường sá và hoàn cảnh phố xá quá đông đúc, chen chúc và thường xuyên xảy ra quá tải, ùn tắc. Trong bối cảnh như thế, yếu tố an toàn cũng giảm đi so với việc lưu thông trên đường rộng và phố thưa.
Cần tính đến phương án uyển chuyển hơn, thay vì cứ “xe to, đường phố nhỏ” có lẽ nên chuyển đổi một phần sang “xe nhỏ, đường phố nhỏ”. Thay vì đầu tư cho mỗi chiếc xe to lên đến 6 tỉ đồng thì khi chuyển sang xe nhỏ, kinh phí chỉ bằng 1/2 hoặc 1/3, nhờ thế số lượng xe nhiều lên giúp số chuyến xe dày hơn (hiện chỉ có 3 xe và tần suất 30 phút/chuyến) tiện cho du khách, từ đó số lỗ trên mỗi đầu xe/chuyến xe cũng giảm đi, nên có cơ sở để thiết kế lại giá gói tour theo hướng giảm để phù hợp hơn với nhiều đối tượng, kể cả du khách trong nước muốn trải nghiệm City Tour Hà Nội trên xe buýt hai tầng.
Thí điểm không có nghĩa là hẳn sẽ thành công, nhưng quan trọng là qua đó tìm kiếm được mô hình phù hợp và hiệu quả hơn.
