3 triệu đồng tiền thưởng trên hàng trăm tỉ đồng tiền thuế truy thu được, nếu tính ra tỉ lệ phần trăm (%) thì cũng coi như tiệm cận với con số 0.
Câu hỏi đặt ra là vì sao không áp dụng chế độ thưởng theo phần trăm? Nếu quy định chưa cập nhật được theo chính sách này - vốn đã được không ít quốc gia áp dụng - thì nên nghiên cứu đưa vào chứ không nên tiếp tục duy trì chính sách thưởng “bèo” cho người giúp truy thu thuế “khủng”.
Hãy làm một so sánh về sự thiệt hơn: Thưởng “bèo” không kích thích được công dân tố cáo các hành vi gian lận thuế, nhà nước cũng không dễ phát hiện, từ đó nguồn thu thuế bị thất thoát, trong trường hợp trên là hàng trăm tỉ đồng.
Gần đây nhất, một vụ việc khiến dư luận tại Trung Quốc ầm ĩ chính là vụ gian lận thuế của ngôi sao Phạm Băng Băng bằng loại “hợp đồng âm dương”. Từ tố cáo của MC Thôi Vĩnh Nguyên, Phạm Băng Băng bị điều tra và truy xét, cuối cùng các cơ quan chức năng tại Trung Quốc làm rõ ngôi sao này phải bị truy thu thuế và đóng các khoản phạt lên đến 130 triệu USD. Còn Thôi Vĩnh Nguyên, người cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng, được biểu dương và thưởng 14.500USD.
Quy định tại Trung Quốc, nếu người tố cáo hành vi gian lận mang lại hiệu quả giúp nhà nước truy thu được khoản tiền thuế dưới 1,5 triệu USD thì được thưởng 3.000USD; vượt 15 triệu USD thì được thưởng 14.500USD. Món thưởng này chỉ mới được trao trong tháng 10 vừa qua.
Một trường hợp khác, công dân người Mỹ là Bradley Birkenfeld đã cung cấp các thông tin về hành vi gian lận thuế của ngân hàng Thụy Sĩ UBS tại Mỹ cho Cục Thuế Mỹ (IRS), dẫn đến cuộc điều tra. Kết cục, UBS để thoát tội hình sự đã phải chịu nộp khoản thuế và tiền phạt lên đến 780 triệu USD. Ông Bradley Birkenfeld được thưởng 104 triệu USD – món thưởng cho người giúp truy thu thuế “khủng” được cho là lớn nhất từ trước tới nay.
Sau vụ thưởng “bèo” 3 triệu đồng, nhiều ý kiến cho rằng, nên có điều chỉnh về các khung, bậc của mức thưởng để hợp lí và có tính kích thích hơn, từ đó giúp nhà nước giảm bớt tình trạng thất thu thuế và cũng nâng cao tính nghiêm minh trong việc xử lí đối với các hành vi gian lận thuế trong xã hội.
Người dân là những “cảm biến của xã hội”, sẽ giúp chính quyền phát hiện để xử lí các hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên trên mặt trận chống thất thu thuế, người giúp nhà nước truy thu được những khoản thuế lớn nên được xem xét mức thưởng về tài chính tương xứng, chứ đừng nghĩ rằng mang tính “hương hoa” là được.
