Detox đang bị lạm dụng và hiểu sai
Detox, theo Harvard Medical School, trước khi phổ biến như hiện nay nó đã được áp dụng trong môi trường bệnh viện. Bệnh nhân trong quá trình thải độc phải được điều trị bao gồm sử dụng thuốc và những liệu pháp kết hợp tùy thuộc vào mức độ nhiễm độc nghiêm trọng tới mức nào.
Tuy nhiên, trào lưu detox hiện được quảng bá, tiếp thị quá mức trên thị trường theo hướng thương mại hóa. Và mấu chốt chủ yếu là quảng bá cho quá trình detox bằng cách tự can thiệp để loại bỏ các độc tố trong cơ thể được cho là nguyên nhân gây ra nhiều triệu chứng như đau đầu, đầy hơi, đau khớp, mệt mỏi và trầm cảm...
Sản phẩm detox hiện được rao bán tràn lan “ẩn” dưới cái tên “thực phẩm chức năng”, không bán theo đơn, thậm chí được bán trong các cửa hàng bán lẻ, các spa làm đẹp hoặc bán tràn lan trên website trực tuyến.
Nhiều loại trong số đó được quảng cáo là có tác dụng thải độc cho các cơ quan hoặc hệ thống nội tạng, một số được quảng bá là "chất tẩy rửa toàn thân” cho người sử dụng.
Ăn kiêng có thải được độc tố?
Một trong các “phương pháp thải độc” hiện nay là ăn kiêng và đến nay vẫn chưa có nghiên cứu lâm sàng nghiêm ngặt nào để thẩm định tính hiệu quả của phương pháp này.
Giới chuyên môn cho rằng phương pháp điều trị giải độc y tế chính thống đã bị đánh cắp và tô vẽ thành những phương pháp điều trị khác thiếu khoa học và sự thẩm định về tính hiệu quả cũng như các hệ lụy, tác hại.
Giáo sư Alan Boobis OBE, nhà nghiên cứu hàng đầu về độc chất tại Imperial College London cho rằng, cơ thể con người tự nó đã có cơ chế thải độc với một số cơ quan chuyên dụng để làm sạch máu và ruột. Hệ thống giải độc của cơ thể khá phức tạp, tinh vi và linh hoạt. Nhiều người đang mạo hiểm, sẵn sàng phá vỡ hệ thống này, và chế độ ăn thải độc có thể làm hại cơ thể.
Trong khi đó, theo giáo sư danh dự về Y học bổ sung Edzard Ernst (Đại học Exeter, Anh quốc) đưa nhận định rằng, nếu độc tố tích tụ mà cơ thể con người không thể đào thải ra ngoài thì người đó có thể đã chết hoặc cần phải can thiệp y tế nghiêm trọng. Cũng theo ông, có một cách thải độc cơ thể đến từ các doanh nhân, lang băm đang đánh tráo khái niệm để bán một phương pháp điều trị không có thật.
Tổ chức Sense About Science (Anh) mô tả một số chế độ ăn kiêng và các sản phẩm detox thương mại là “lãng phí thời gian và tiền bạc”. Còn Hiệp hội Dinh dưỡng Anh gọi đó là sự “vô nghĩa và hoang đường tiếp thị”.
Gần đây, Hiệp hội các chuyên gia dinh dưỡng Australia cũng đã chỉ trích mạnh mẽ chế độ ăn kiêng giải độc dựa trên chất lỏng vì có thể làm mất các vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh và chất điện giải.
Chế độ ăn kiêng thải độc bị cho là gây ra rủi ro sức khỏe vì có thể dẫn tới đến tình trạng thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng và không đủ chất dinh dưỡng. Nhịn ăn cực độ có thể dẫn đến thiếu hụt protein và vitamin, mất cân bằng điện giải, nhiễm axit lactic và thậm chí tử vong.
Những người ăn kiêng thải độc cũng có nguy cơ dùng quá liều các chất bổ sung, thuốc nhuận tràng, thuốc lợi tiểu.