Thời gian vừa qua, một số báo chí thông tin về việc các dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam, SCIC… khó khăn trong triển khai do Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước.
Trong văn bản mới đây gửi Bộ thông tin và Truyền thông, Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cho biết, các khó khăn trong việc triển khai thực hiện các dự án của các doanh nghiệp trên đều xảy ra từ trước thời điểm các doanh nghiệp chuyển về Ủy ban.
Những khó khăn này đã và đang tiếp tục đang được Chính phủ, Thường trực Chính phủ, các cơ quan có thẩm quyền, thậm chí một số dự án cần xin ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí Thư thảo luận, tìm kiếm các giải pháp xử lý.
"Đến nay, do vướng mắc trong việc thực hiện các quy định của pháp luật, việc xác định tài sản công, tài sản doanh nghiệp, một số dự án nếu chưa được đánh giá đầy đủ, chưa có phương án đầu tư cụ thể, có nguy cơ mất vốn của nhà nước,… nên chưa được cấp có thẩm quyền quyết định. Theo quy định của pháp luật Ủy ban không có thẩm quyền quyết định việc triển khai các dự án này" - văn bản nêu rõ.
Lấy ví dụ cụ thể, đối với các dự án đầu tư mới, theo quy định của Luật số 69/2019/QH13, Ủy ban chỉ phê duyệt, có ý kiến việc đầu tư các dự án từ nhóm A trở lên và các dự án có quy mô vốn lớn hơn 50% vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.
Theo quy định của Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư các dự án quan trọng quốc gia này là Quốc hội; các dự án lớn khác thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng Chính phủ; các dự án có sử dụng đất thậm chí thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư các dự án quan trọng quốc gia (bao gồm cả các dự án sử dụng vốn của các doanh nghiệp do ủy ban quản lý); Hội đồng thành viên quyết định đầu tư các dự án do doanh nghiệp quản lý sau khi có ý kiến của ủy ban.
Theo yêu cầu của các cơ quan có thẩm quyền, để tránh lặp lại việc quyết định đầu tư một số dự án không hiệu quả, gây mất vốn của nhà nước, đối với các dự án khởi công mới có quy mô vốn lớn, Ủy ban phải xem xét kỹ lưỡng về trình tự, thủ tục bảo đảm thực hiện đúng quy định của pháp luật, bảo đảm hiệu quả đầu tư, không để mất vốn, tài sản, tài nguyên của nhà nước. Đây là những nhiệm vụ hết sức khó khăn, va chạm đến quyền lợi, lợi ích của doanh nghiệp.
Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp được thành lập theo Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 12, Nghị số 12-NQ/TW ngày 3.6.2017 của Ban Chấp hành trung ương về việc tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN, Nghị quyết của Quốc hội. Đây là một định hướng lớn của Đảng, nhà nước.
Ủy ban thực hiện chức năng, nhiệm vụ, vai trò cơ quan Đại diện chủ sở hữu theo quy định tại Luật số 69/2014/QH13 ngày 26.11.2014 của Quốc hội về Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp; Nghị định số 131/2018/NĐ-CP của Chính phủ trước khi ban hành đã xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.