Cuộc sống chiều thẳng đứng
Tốc độ công nghiệp hóa đã đẩy dân số đô thị và giá đất tăng cao khiến các tòa nhà có sức chưa lớn được xây dựng trong không gian hạn chế trở thành phương án tối ưu nhằm tiết kiệm đất, tiết kiệm chi phí, tiết kiệm không gian sống ở đô thị.
Chúng ta đang chứng kiến tốc độ đô thị hóa chóng mặt cũng như sự phát triển, mở rộng như vũ bão của các tòa chung cư, khu chung cư quần thể, và những cao ốc chọc trời. Sự phát triển và tăng trưởng không ngừng của chung cư cao tầng và cao ốc chọc trời đang ảnh hưởng sâu rộng đến cuộc sống của mỗi chúng ta theo cách không ngờ đến.
Ở Việt Nam, các khu chung cư từng được miêu tả, đó là nơi một bộ phận dân cư bắt đầu sống trong các căn hộ khép kín, đầy đủ tiện nghi, đi lại theo chiều thẳng đứng bằng thang máy.
Người Việt trong hàng ngàn năm văn hóa lúa nước vốn đã gắn bó quen thân với làng xã, sống theo chiều ngang, với kết cấu các gia đình rải rác, thấp tầng, phân chia theo định dạng quần tụ. Không gian sống của văn hóa làng xã rộng mở, hướng ngoại, luôn gắn bó đoàn kết, “bán anh em xa mua láng giếng gần”, “làng xóm tắt lửa tối đèn có nhau”, “phép vua thua lệ làng”...
Nếp sống chiều ngang đó đã hoàn toàn thay đổi khi đô thị hóa lan rộng và phát triển ngày càng nhanh, mạnh. Nếp sống chung cư theo dạng xếp tầng được ví là “cuộc sống đô thị dựng đứng”. Từ nếp văn hóa làng xã hướng ngoại, đề cao tính gắn bó, giao lưu, chan hòa ở mỗi cá thể, mỗi gia đình... khi xếp tầng trong “cuộc sống đô thị dựng đứng”, nếp văn hóa, nếp sống của người Việt đã được định hình lại.
Cao ốc chọc trời thay đổi cuộc sống, văn hóa của chúng ta
Chung cư, cao ốc chọc trời mọc lên như nấm, quy tụ nhiều thành phần, tầng lớp, ở nhiều vùng miền, địa phương, sử dụng phương ngữ khác nhau cùng chung sống trong một diện tích hẹp, dựng đứng.
Ở Hà Nội, nhiều chung cư quần thể với la liệt các tòa nhà mọc lên khiến mật độ dân số ngày càng tăng. Tuy đông đúc, nhưng cuộc sống ở các chung cư đang khiến con người ngày càng có xu hướng sống tách biệt, biệt lập.
Sống ở chung cư, thường nhà nào biết nhà nấy. Các gia đình có thói quen đóng cửa cả ngày. Không gian dành cho cuộc sống chung thu hẹp, nhu cầu giao tiếp cộng đồng ngày càng ít hơn.
Theo SCMP phân tích, ngay trong gia đình đô thị, khi sống trong căn hộ chia phòng, mỗi cá nhân cũng có xu hướng sống tách rời, thích về phòng riêng, thích không gian riêng tư và chìm vào thế giới riêng tư.
Việc ở trong các chung cư chia phòng, khoảng cách thế hệ trong các gia đình ngày càng lớn. Khi cá nhân có xu hướng thích không gian riêng tư, thiên về sống riêng tư, họ sẽ ngày càng ít nhu cầu chia sẻ, trò chuyện.
Ngoài việc cuộc sống của mỗi cá nhân, mỗi gia đình thay đổi, môi trường sống ở đô thị cũng đang chịu ảnh hưởng mạnh mẽ.
Theo một nghiên cứu mới được công bố, bằng cách nghiên cứu lượng phát thải khí nhà kính trong suốt vòng đời của quá trình phát triển đô thị, một nhóm các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các thành phố cao tầng đang phát thải ra lượng CO2 nhiều hơn so với các khu vực đô thị thấp tầng.
Việc môi trường đô thị ô nhiễm nặng nề khiến cuộc sống của chúng ta đang phải chịu tác động từ bề ngoài đến bên trong. Những khu chung cư với cuộc sống dựng đứng dần định hình lại cuộc sống của mỗi gia đình, khiến chúng ta ngày càng xa cách và lặng lẽ.