Thấm thoát đã 37 năm kể từ khi tôi về giảng dạy tại Trường THCS Trịnh Phong (Diên Khánh, Khánh Hòa). Trong khoảng thời gian ấy có biết bao kỉ niệm buồn vui của nghề dạy học nhưng có một kỉ niệm buồn mà tôi vẫn nhớ và mãi day dứt trong lòng trong suốt nhiều năm qua.
Thời điểm đó, tôi mới chập chững bước lên bục giảng vào nghề dạy học. Vào đầu tiết học như thường lệ, việc đầu tiên là ổn định lớp, tiếp theo là kiểm tra bài cũ. Hôm ấy, tôi gọi một học sinh lên kiểm tra bài môn Giáo dục công dân. Em đem vở lên và nói với tôi rằng: “Thưa thầy em chưa học bài”. Tôi không suy nghĩ và cũng không hỏi vì sao em không học bài mà liền vội phán: “0 điểm, về chỗ hôm sau nộp kiểm điểm”.
Hết tiết học, tôi lên phòng giáo viên uống nước mà trong lòng không chút nghĩ ngợi gì về việc cho học sinh điểm 0. Nhưng tôi thật bất ngờ khi em học sinh ban nãy đến trước mặt tôi và nói: “Thưa thầy, thầy tha cho em vì không học bài”. Không chút do dự, tôi thẳng thừng nói: “Không tha gì hết”.
Em nặng nề lê những bước chân ra khỏi phòng với tâm trạng đầy thất vọng và ánh mắt hờn trách thầy mà tôi có thể cảm nhận được.
Thật sự, lúc đó tôi cũng muốn tha cho em nhưng vì trong lòng chỉ nghĩ mình nghiêm khắc như vậy để học sinh sợ, phải chăm chỉ học bài chứ không hề có bất kỳ suy nghĩ gì khác. Hơn nữa đây chỉ là điểm kiểm tra bài cũ, các em vẫn có cơ hội kiểm tra lại để gỡ điểm.
Không ngờ rằng tiết học tuần sau, em học sinh đó nghỉ học. Tôi cũng không hỏi lớp vì sao em đó nghỉ. Rồi tuần sau nữa lớp trưởng báo bạn ấy đã nghỉ học luôn. Lúc này tôi mới tự hỏi có phải học sinh đó nghỉ học vì mình cho em ấy điểm 0?
Thời gian dần trôi, lớp lớp học sinh rời xa mái trường, hàng cây bàng trong sân trường bao lần thay lá… nhưng tôi cứ nhớ mãi em học sinh ấy trong lòng. Tôi luôn có cảm giác, em học sinh năm xưa vẫn chờ được tôi tha thứ.
Tôi cảm thấy thật day dứt, giá như hôm ấy mình nói được lời tha thứ cho em thì hôm nay tôi sẽ hạnh phúc biết nhường nào, mặc dù không biết rõ em học sinh đó nghỉ học có phải vì tôi hay không.
Nhưng tôi chắc rằng, bản thân mình cũng có phần lỗi, đó là sự thiếu cân nhắc, máy móc vội vàng khi cho điểm học sinh.
Chuyện đã xảy ra cách đây 37 năm rồi, nhưng thi thoảng, tôi vẫn còn nhớ hình ảnh em học sinh ấy đứng trước mặt tôi xin thầy tha cho.
Bản thân tôi là giáo viên, hơn nữa là dạy môn Giáo dục công dân - môn học mà đồng nghiệp “suy tôn” là cao quý nhất, dạy đạo lý làm người. Ấy vậy mà tôi lại quên đi phẩm chất khoan dung, tình thương, trách nhiệm của người thầy.
Qua câu chuyện của bản thân, tôi mong rằng đồng nghiệp đừng để xảy ra những câu chuyện buồn về cách ứng xử của thầy cô với học sinh xảy ra làm tổn thương học sinh, gây mất niềm tin của mọi người về nghề giáo.
Câu chuyện tưởng nhỏ nhặt, đơn giản, nhưng là một bài học lớn cho tôi với sự non nớt về kinh nghiệm sư phạm về ứng xử với học sinh và chính xác hơn là bài học về lòng khoan dung mà tôi chưa học thuộc.
Từ đây tôi càng hiểu, nghề dạy học không đơn thuần là dạy kiến thức mà là giáo dục nhân cách con người.
