Gian lận điểm thi tại Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình: Tắc trách, buông lỏng quản lý

Buông lỏng quản lý, quan liêu, thiếu trách nhiệm

TS Hoàng Ngọc Vinh - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GDĐT - bày tỏ: Gốc rễ của những sai phạm gian lận điểm thi này bắt nguồn từ sức ép nhu cầu xã hội vào học đại học quá lớn trong khi chúng ta lại dùng kết quả thi THPT quốc gia được tổ chức tại địa phương để xét tuyển. Thời gian qua khá nhiều giá trị đến đạo đức xã hội bị băng hoại nên người ta sẵn sàng bỏ tiền để mua điểm, còn cán bộ, công chức sẵn sàng vi phạm quy chế để can thiệp vào bài thi theo hướng làm tăng điểm để có thể trúng tuyển vào trường đại học tốt để đổi lại những lợi ích về tiền bạc hoặc chính trị tại địa phương.

Ngoài ra, xét về khía cạnh trách nhiệm, khi Chính phủ, Bộ GDĐT giao cho địa phương tổ chức lại quá tin vào địa phương, còn địa phương lại rất thiếu trách nhiệm.

“Tôi cho rằng nếu địa phương thiếu trách nhiệm thì Chính phủ, Bộ GDĐT có “ba đầu sáu tay” như thế nào cũng không thể kiểm soát hết. Liên quan đến vụ tiêu cực thi THPT quốc gia, ông Bùi Trọng Đắc - Giám đốc Sở GDĐT Hòa Bình - cùng một số lãnh đạo địa phương khác từng khẳng định rằng kết quả thi là bình thường, sau đó lại lý giải là do “tin tưởng vào anh em”. Điều này thể hiện sự tắc trách, quan liêu, buông lỏng quản lý.

Trong kỳ thi THPT quốc gia, trách nhiệm địa phương rất lớn nhưng một số nơi lại đang không ý thức được mức độ quan trọng của nó. Những người để xảy ra sai phạm này nên từ chức hoặc thậm chí Đảng cần có hình thức kỷ luật phê bình, cách chức, bởi điều này không chỉ ảnh hưởng tới một địa phương, một vài thí sinh mà là cả triệu thí sinh trên cả nước, ảnh hưởng đến sự nỗ lực của cả ngành giáo dục” - ông Vinh thẳng thắn bày tỏ.

Về biện pháp khắc phục, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp cho rằng cần có sự tham gia của tổ chức Đảng, người đứng đầu tổ chức Đảng tại địa phương phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm về việc tổ chức này.

“Phát hiện gian lận trong thi trắc nghiệm là rất khó, đấy chính là điều chúng ta cần nghiên cứu. Những biện pháp đưa ra gần đây lại đang tập trung ở khâu chấm bài, thế nhưng có thể thấy có vi phạm tập thể, có tổ chức đồng loã thì có thể việc lộ đề rất có thể không trừ ra dù hiện chưa phát hiện sai phạm”.

Tinh vi hay quản lý lỏng lẻo?

Liên quan tới các sai phạm trong khâu chấm thi tại Hà Giang, Sơn La, Hoà Bình, đại diện Bộ GDĐT đánh giá là rất nghiêm trọng, được tổ chức khá tinh vi, xảo quyệt. Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GDĐT) Mai Văn Trinh xác định: Sai phạm trong khâu chấm thi tại Hoà Bình là rất nghiêm trọng, thậm chí còn tinh vi, xảo quyệt hơn tại Hà Giang, Sơn La. Những sai phạm này cho thấy có ý đồ, tổ chức, nhằm vô hiệu hoá quy trình thi vốn rất nghiêm ngặt.

Ở góc nhìn khác, luật sư Vũ Thái Hà - Chủ tịch Công ty Luật TNHH YouMe - cho rằng, những hành vi vi phạm tại Hà Giang, Sơn La, Hoà Bình không hề tinh vi. Bởi một khi có tổ chức, sai phạm tập thể thì chuyện này hoàn toàn dễ dàng. Ở các địa phương này có 2 hình thức được nêu ra là sửa trên bài thi gốc và sửa trên máy tính, như vậy cho thấy khâu quản lý, giám sát chấm thi cực kỳ lỏng lẻo.