Đang hoàn tất thủ tục để công bố giá sách
Để phục vụ cho việc lựa chọn sách giáo khoa lớp 1 theo Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các nhà xuất bản phải cung cấp thông tin, công bố giá sách giáo khoa lớp 1 trước ngày 15.2.2020.
Giá sách giáo khoa mới cũng là vấn đề đang được cả phụ huynh học sinh và giáo viên quan tâm, bởi đây là mặt hàng có phạm vi ảnh hưởng đến từng gia đình người dân có con em đang độ tuổi đến trường.
“Giá sách giáo khoa mới sẽ tăng bao nhiêu so với sách giáo khoa hiện hành?”, trả lời câu hỏi này, phía các nhà xuất bản đều khẳng định sẽ tăng, nhưng tăng ra sao, cụ thể như thế nào phụ thuộc nhiều yếu tố.
Lý do hiện nay sách giáo khoa thuộc danh mục mặt hàng kê khai giá. Trước khi xem xét điều chỉnh các mức giá phù hợp với những yếu tố biến động của thị trường, đặc biệt là yếu tố đầu vào sản xuất để tác động đến giá thành sản phẩm, đơn vị sản xuất phải lập phương án kê khai giá cho cơ quan quản lý nhà nước. Với mặt hàng sách giáo khoa, chủ thể tiếp nhận là Bộ Tài chính.
Theo PGS.TS Nguyễn Bá Cường – Giám đốc Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Hà Nội, hiện nhà xuất bản đang làm thủ tục để trình Bộ Tài chính và Bộ Giáo dục-Đào tạo bảng kê khai giá sách giáo khoa bộ “Cánh diều”. Sau khi được hai Bộ này phê duyệt thì nhà xuất bản mới thực hiện công khai giá sách.
Việc tính giá sách sẽ trên cơ sở nhà xuất bản phải hạch toán, tự cân đối đầy đủ chi phí, giá giấy, công in, vì vậy giá sách có thể sẽ cao hơn. Tuy vậy, nhà xuất bản sẽ tính toán để có mức giá cả hợp lý nhất, phù hợp với mức sống của đại đa số người dân.
Còn theo ông Nguyễn Văn Tùng- Phó Tổng biên tập Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, hiện Nhà xuất bản Giáo dục cũng đang trong quá trình xây dựng, tính toán để giá sách giáo khoa đảm bảo cân đối hài hòa giữa lợi ích kinh tế của doanh nghiệp và đặt mục tiêu phục vụ xã hội lên trước hết.
Trước đó, nhà xuất bản này đã công bố mảng kinh doanh sách giáo khoa của mình liên tục lỗ trong những năm qua. Cụ thể, năm 2015 lỗ 43,8 tỉ đồng. Năm 2016 lỗ 43,3 tỉ, năm 2017 lỗ 38,14 tỉ đồng; năm 2018 lỗ 50 tỉ đồng. Với các biến động gia tăng của thị trường đã tạo ra khoản lỗ nhất định cho việc xuất bản sách giáo khoa.
Tới đây, thực hiện việc xã hội hóa sách giáo khoa, thì giá sách có thể phải điều chỉnh theo hướng đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp để họ có thể duy trì hoạt động và phù hợp với điều kiện của phần đông người dân Việt Nam.
Giá sách cũng là yếu tố cạnh tranh
Nhận định về biến động của giá sách giáo khoa trong thời gian tới, TS Phạm Tất Thắng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội – cho rằng, một bộ sách giáo khoa phổ thông tốt phải đáp ứng được đủ các yêu cầu như phải thể hiện đúng chương trình, có chất lượng tốt, hình thức thể hiện tốt; sách dễ sử dụng với cả người dạy, người học, phụ huynh học sinh và giá thành phù hợp với mức độ chi tiêu của đại đa số gia đình học sinh.
Nếu nhà xuất bản nào có bộ sách đáp ứng đủ các điều kiện trên sẽ được nhiều người lựa chọn. Bởi việc thực hiện xã hội hóa sách giáo khoa đã tạo ra cơ chế cạnh tranh giữa các nhà xuất bản, trong đó có việc cạnh tranh về giá.
Còn theo PGS Phạm Văn Tình - Tổng Thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam - một bộ sách giáo khoa với phụ huynh ở thành thị có thể không phải là vấn đề lớn, song với khu vực nông thôn đây lại là khoản tiền không nhỏ. Nhưng nhà xuất bản không thể cứ chịu thua lỗ.
Để bình ổn giá sách giáo khoa – một mặt hàng đặc biệt- ông Tình đề xuất Nhà nước cần lưu ý hỗ trợ đầu tư, để đảm bảo mặt hàng này không liên tục phải điều chỉnh giá do các thay đổi của nhiều yếu tố từ thị trường.
