Không chấp nhận gian dối
Cơ quan an ninh điều tra - Bộ Công an vừa ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Bộ Giáo dục và Đào tạo" và khởi tố 2 bị can để điều tra tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Hai cựu giáo viên thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội bị điều tra dấu hiệu vi phạm khi xây dựng ngân hàng câu hỏi và ra đề thi môn sinh học, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021.
Trao đổi với Lao Động bên hành lang Quốc hội, GS.TS Hoàng Văn Cường - Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết, khi vụ việc xảy ra, quan trọng nhất thái độ ứng xử của Bộ Giáo dục và Đào tạo như thế nào? Có nghiêm túc không, có quyết liệt không, có bao che không và có xử lý đến cùng không?
"Trong giáo dục, không ai chấp nhận việc để xảy ra những gian dối như thế tồn tại, cho nên phải xử lý đến cùng", GS Cường cho hay.
Sau gần một năm tố giác, vụ việc lộ đề thi môn Sinh học mới có kết quả. Nhiều người cho rằng, ngoài các việc phối hợp theo yêu cầu của Bộ Công an, dường như Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa thể hiện rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý cao nhất trong ngành giáo dục - đào tạo và phản ứng sự việc rất chậm?
Nhận định về việc này, GS Hoàng Văn Cường cho rằng, cũng rất khó để kết luận nhanh hay chậm. Bởi trước khi sự việc được tố giác, cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo cần lắng nghe ngay. Lắng nghe để ghi nhận thông tin, lắng nghe để điều tra và xử lý.
"Không thể nói rằng, khi mới chỉ nghe có thông tin gian dối như vậy mà công bố ngay có chuyện đó hay không? Việc hơn một năm mới có kết quả, không phải để chìm xuồng mà chuyện điều tra không phải dễ.
Tôi cho rằng, quá trình điều tra hơn một năm qua là quá trình điều tra liên tục, Bộ Giáo dục và Đào tạo không thể làm được mà phải có sự vào cuộc của Bộ Công an, sử dụng các công nghệ cao về điều tra. Có kết quả điều tra trước kỳ thi mới như vậy là điều rất tốt", GS Cường cho hay.
Trả lời câu hỏi về việc cần làm gì để có kỳ thi an toàn, nghiêm túc, không có sai phạm, Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết, các quy trình quản lý, từ ra đề thi, coi thi đến chấm thi, nhiều năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã làm và khá chặt chẽ, an toàn.
"Vụ việc lộ đề thi môn Sinh vừa qua, tôi cho rằng nằm ngoài khả năng quản lý. Bởi các đối tượng dùng thủ đoạn, thủ pháp thống nhất với nhau từ trước. Khi sự việc đã xảy ra, quan trọng cần xử lý nghiêm các đối tượng và là bài học răn đe cho những cán bộ không giẫm phải vết xe đổ đó", GS Cường nói.
Không thể không có trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo
Bà Nguyễn Thị Mai Hoa - Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo không thể không chịu trách nhiệm và những vụ việc liên quan đến nghi vấn bất thường trong đề thi của một kỳ thi cấp quốc gia như sự cố vừa qua cần được bộ vào cuộc xử lý nhanh hơn, quyết liệt hơn, nghiêm minh hơn. Đó không chỉ là trách nhiệm mà phải xác định là danh dự, là uy tín.
Ngành giáo dục rất cần biểu dương những người dám lên tiếng đấu tranh chống tiêu cực như thầy giáo Hiền, coi đây là gương sáng để nhân rộng trong toàn ngành.
Từ đó gắn kết trách nhiệm với danh dự cá nhân để mỗi cán bộ, giáo viên "nói không với những tiêu cực trong thi cử". Đây là việc nên làm, cần làm, phải làm trong bối cảnh quyết tâm đổi mới vì một nền giáo dục "học thật, thi thật" để hướng tới nhân tài thật", bà Hoa nói.
Đại biểu Phạm Văn Hòa - Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, với việc Bộ Công an khởi tố vụ án và hai người trong tổ ra đề thi môn sinh cho thấy có trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhưng trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân đến đâu cần chờ kết quả điều tra.
Để có kỳ thi THPT quốc gia công bằng, minh bạch với mọi thí sinh, theo đại biểu Hoà "điều cốt lõi nhất chính là ở khâu chọn người ở tổ ra đề, hội đồng tổ chức, coi thi và người giám sát, nhất là sự tham gia của lực lượng công an".
Bởi dù chúng ta có dùng máy tính, trang thiết bị hiện đại nhưng người vận hành vẫn là quan trọng hơn cả. Những người này phải thực sự có đạo đức, công tâm, khách quan thì mới mong hạn chế những tiêu cực, sai sót và có được kỳ thi công bằng.