Việc đi lại thuận tiện cũng góp phần bảo đảm an sinh xã hội và an ninh trật tự khu vực biên giới Việt Lào.
Năm 2015, ước mơ của người dân các huyện miền Tây Nghệ An trở thành hiện thực khi tỉnh lộ 543 được đầu tư xây dựng, hoàn thành và đưa vào sử dụng. Bắt đầu từ km 190 giáp tỉnh Thanh Hoá, liên kết với QL48 tại ngã ba Phú Phương (xã Tiên Phong, huyện Quế Phong) nối với QL7 tại km204 và điểm cuối là km406 tại thị trấn Mường Xén huyện Kỳ Sơn.
Cũng trong năm 2015, QL 16 hình thành khi Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) quyết định nâng cấp tuyến đường nối các huyện tây Thanh Hoá với các huyện Tây Nghệ An. Dài 406km, QL16 là tuyến đường biên giới quan trọng nối hai tỉnh Nghệ An và Thanh Hoá, liên kết các vùng trong khu vực biên giới.
QL16 đoạn qua tỉnh Nghệ An dài 206km, nối hai tuyến QL7 và 48, đi qua 10 xã vùng cao của 3 huyện miền núi Quế Phong, Tương Dương và Kỳ Sơn, là trung tâm nối các huyện 30A và các xã 135 miền tây Nghệ An.
QL16 là khát vọng từ lâu của người dân miền tây xứ Nghệ. Nhiều bản làng vùng sâu, vùng xa nằm cheo leo trên sườn núi đã có đường ôtô đi vào tận nơi. Một số xã còn có điều kiện quy hoạch lại vùng dân cư và dần hình thành các điểm thương mại, dịch vụ.
Nhiều loại nông sản có giá trị lớn như lợn - gà đen, bí, gạo… trước đây làm ra chủ yếu tự cung tự cấp nay được sản xuất nhiều hơn và trở thành hàng hoá.
Ông Kha Văn Long - chủ hộ buôn bán ở bản Xiềng Tắm (xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn) - cho biết: “Khi QL16 qua bản, gia đình tôi ra mặt đường buôn bán. Ngoài kinh doanh vật liệu xây dựng và các mặt hàng tạp hoá, chúng tôi còn tổ chức thu mua hàng nông sản, gia súc, gia cầm cho bà con trong bản và vùng sát biên giới”.
Nhờ làm ăn thuận lợi, gia đình ông Long làm được ngôi nhà trị giá cả tỉ đồng và mua thêm hai xe ôtô vận tải. Cả xã Mỹ Lý hiện có nhiều hộ dân làm dịch vụ, phát triển trang trại, đã thoát nghèo và vươn lên làm giàu nhờ QL16.
Ông Và Bá Tịnh ở bản Huồi Cọ (xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương) nhớ lại: "Năm 2003, vừa đi bộ vừa đi thuyền mất hai ngày mới ra đến trường THCS Thi Trấn Hoà Bình cho con nhập học, nay chỉ đi hết 4 giờ. 60ha chanh leo bà con trồng cũng được thương lái vào tận nơi thu mua. Huồi Cọ là bản biên giới đầu tiên của tỉnh Nghệ An đạt chuẩn nông thôn mới - điều mà người H'Mông chúng tôi không bao giờ nghĩ tới".
Trước đây, từ Thị trấn Mường Xén (huyện Kỳ Sơn) sang Thị trấn Kim Sơn (huyện Quế Phong) và ngược lại phải đi mất 6 - 7 tiếng, nay chỉ còn gần ba tiếng. Trên tuyến đường, đã hình thành nhiều khu dân cư nhà cửa khang trang với các điểm buôn bán hàng hoá nhộn nhịp và sầm uất.
Đi lại thuận lợi đã giúp người dân có điều kiện phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Kỳ Sơn, Quế Phong đã hình thành nhiều mô hình sản xuất như chanh leo, gừng, chè San tuyết, khu dược liệu…
Ông Vi Hoè - Bí thư Huyện uỷ Kỳ Sơn - cho hay: "QL16 có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội và quốc phòng an ninh của các huyện miền Tây Nghệ An.
Tuyến đường đi qua 5 xã 135 của huyện và liên kết với các địa phương khác tạo điều hiện mở rộng các khu dân cư, các điểm thương mại, dịch vụ dọc tuyến đường này. Huyện đang có chính sách kêu gọi các nhà đầu tư khai thác tiềm năng du lịch Kỳ Sơn đặc biệt là du lịch cộng đồng và du lịch mạo hiểm".
