Xu hướng tất yếu
Trong bối cảnh COVID-19 ảnh hưởng nặng nề đến ngành du lịch, chủ đề chuyển đổi số ngành du lịch trở thành một vấn đề cấp thiết và được quan tâm hơn bao giờ hết như một giải pháp thúc đẩy ngành du lịch vượt qua hậu quả do dịch bệnh. Chuyển đổi số đang được xem như một giải pháp để giúp ngành du lịch Việt Nam phục hồi và phát triển bền vững. Đây là một xu hướng tất yếu và chắc chắn sẽ tạo nên những ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp du lịch duy trì hoạt động kinh doanh sau COVID-19 cũng như tạo nên sự khác biệt cho tương lai ngành du lịch Việt Nam.
Nhu cầu mua sắm trực tuyến cũng như việc tiếp cận các giải pháp không chạm đang tăng nhanh hơn bao giờ hết, theo kết quả các nghiên cứu người tiêu dùng mong muốn tăng cường sử dụng các công nghệ không chạm sau đại dịch. Khoảng 88% khách du lịch nội địa tra cứu thông tin trên mạng, với hơn 5 triệu lượt tìm kiếm bằng tiếng Việt về sản phẩm du lịch, theo thống kê từ Hiệp hội Du lịch.
Đại diện Sở Du lịch TPHCM cho biết, nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số trong công tác quản lý Nhà nước và hoạt động của ngành du lịch nói chung, đặc biệt là sự phát triển của ngành du lịch sau đại dịch, trong những năm qua Sở đã và đang đẩy mạnh triển khai thực hiện Đề án Du lịch Thông minh, gần đây nhất đang triển khai hàng loạt các nội dung về ứng dụng công nghệ số vào hoạt động quản lý như Đề án Du lịch thông minh giai đoạn 2020-2030 với 2 nội dung quan trọng: Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu dịch vụ du lịch và Tăng cường thu hút và trải nghiệm cho du khách và người dân.
Ngoài ra, các ứng dụng công nghệ thông tin cũng đã và đang được triển khai gồm Nâng cấp Cổng thông tin điện tử của Sở, xây dựng và vận hành riêng trang web thông tin giới thiệu du lịch thành phố; Vận hành các trang thông tin trên mạng xã hội để thường xuyên đăng tải thông tin mới nhất về hoạt động du lịch thành phố; Triển khai Ứng dụng Công nghệ 3D trong thông tin, quảng bá du lịch năm 2022 nhằm tái hiện không gian một phần thành phố từ trên cao, đem đến cho du khách những trải nghiệm thú vị một cách trực quan, sinh động; Đẩy mạnh cải cách hành chính trong quản lý Nhà nước về du lịch với những giải pháp thiết thực, tăng sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo đánh giá hiệu quả công tác cải cách hành chính…
Giải pháp, ứng dụng cũng được đưa ra để thực hiện trong thời gian tới: Triển khai hệ thống lắng nghe, phân tích ý kiến trên mạng xã hội (Social listening); Nâng cấp, hoàn thiện cơ sở dữ liệu du lịch của Thành phố; Phối hợp với Tổng Cục Du lịch và các công ty công nghệ triển khai: Xây dựng ứng dụng OneApp cung cấp tất cả các thông tin và dịch vụ trực tuyến cho khách du lịch quốc tế đến TPHCM, Xây dựng sàn giao dịch dịch vụ du lịch…
TPHCM là một trong những đơn vị đi đầu về chuyển đổi số, và ngành du lịch Việt Nam đang triển khai nhiều hoạt động trong bối cảnh cách mạng 4.0 tác động mạnh mẽ, tuy nhiên hoạt động vẫn còn rời rạc và chưa phát huy tối đa hiệu quả.
Liên kết phát triển
80% thị phần du lịch trực tuyến thuộc về các đại lý du lịch trực tuyến (OTA) nước ngoài như Agoda, Booking.com, Traveloka... Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch, lưu trú của Việt Nam phải trả tới 30% hoa hồng cho các OTA nước ngoài. Ví dụ, có thời điểm các du thuyền như Bhaya Cruises và Âu Cơ Cruises phải chia đến 46% hoa hồng cho nền tảng OTA nước ngoài.
Trong khi đó, những OTA của Việt Nam như Ivivu, Vntrip, Gotadi... chiếm thị phần 20%, với số lượng giao dịch khiêm tốn hơn rất nhiều. Những con số này cho thấy doanh nghiệp OTA Việt Nam đang lép vế trên sân nhà. “Chuyển đổi số là một hành trình khó khăn, chúng ta thua ngay trên sân nhà khi OTA nước ngoài đang làm chủ thị trường”, ông Ngô Minh Đức - nhà sáng lập Gotadi chia sẻ với Lao Động.
Để khắc phục tình trạng này, ông Đức cho rằng các doanh nghiệp Việt cần làm chủ công nghệ. Tuy nhiên còn tồn tại hạn chế về các sản phẩm công nghệ trong ngành du lịch. Các doanh nghiệp lữ hành chủ yếu là công ty vừa và nhỏ, nên không đủ lực đầu tư nhiều cho công nghệ, chưa kể đến những công ty lớn trong ngành cũng chưa phát triển mạnh về công nghệ.
“Không đủ sức cạnh tranh một mình, các doanh nghiệp phải cố gắng kết hợp để tạo ra một hệ sinh thái Việt Nam, cạnh tranh với OTA nước ngoài”, CEO Gotadi bày tỏ. “Nếu chúng ta không tạo ra sản phẩm công nghệ, không tạo kết nối, chúng ta sẽ thua ngay trên sân nhà”. Ông cho rằng ngành du lịch cần xây dựng hệ sinh thái sản phẩm du lịch của người Việt và liên kết để cùng phát triển, cung cấp những dịch vụ thông minh, lấy lại vị thế trên sân nhà.
