Điều 4 Thông tư 25/2013/TT-NHNN quy định về tiêu chuẩn tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông bao gồm các trường hợp sau.
Thứ nhất, tiền rách nát, hư hỏng do quá trình lưu thông (nhóm nguyên nhân khách quan): Tiền giấy bị thay đổi màu sắc, mờ nhạt hình ảnh hoa văn, chữ, số; nhàu, nát, nhòe, bẩn, cũ; rách rời hay liền mảnh được can dán lại nhưng còn nguyên tờ tiền; Tiền kim loại bị mòn, han gỉ, hư hỏng một phần hoặc toàn bộ hình ảnh, hoa văn, chữ, số và lớp mạ trên đồng tiền.
Tiền bị lỗi kỹ thuật do quá trình in, đúc của nhà sản xuất như giấy in bị gấp nếp làm mất hình ảnh hoặc mất màu in, lấm bẩn mực in và các lỗi khác trong khâu in, đúc.
Đối với tiền rách nát, hư hỏng do quá trình bảo quản (nhóm nguyên nhân chủ quan): Tiền giấy bị thủng lỗ, rách mất một phần; tiền được can dán; cháy hoặc biến dạng do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao; giấy in, màu sắc, đặc điểm kỹ thuật bảo an của đồng tiền bị biến đổi do tác động của hóa chất (như chất tẩy rửa, axít, chất ăn mòn...); viết, vẽ, tẩy xóa; đồng tiền bị mục hoặc biến dạng bởi các lý do khác nhưng không do hành vi hủy hoại. Tiền kim loại bị cong, vênh, thay đổi định dạng, hình ảnh thiết kế do tác động của ngoại lực hoặc nhiệt độ cao; bị ăn mòn do tiếp xúc với hóa chất cũng không đủ điều kiện lưu thông.
Như vậy, tiền rách nát hư hỏng sẽ không đủ tiêu chuẩn lưu thông và Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, đơn vị thu đổi có trách nhiệm thực hiện việc thu, đổi ngay cho khách hàng có nhu cầu, không hạn chế số lượng, không yêu cầu thủ tục giấy tờ theo Khoản 1 Điều 6 Thông tư 25/2013/TT-NHNN.
Trường hợp do nguyên nhân chủ quan thì việc đổi tiền phải đáp ứng các điều kiện tại Khoản 2 Điều 6 Thông tư 25/2013/TT-NHNN, nghĩa là không xuất phát từ hành vi hủy hoại tiền.
Việc đổi tiền rách, nát hư hỏng không mất phí. Thông tư 25/2013/TT-NHNN đã bãi bỏ quy định về thu phí 4% khi đổi tiền trước đây tại Quyết định 24/2008/QĐ-NHNN.
Nghị định 96/2014/NĐ-CP ngày 17.10.2014 của Chính phủ Quy định cụ thể về việc: Phạt cảnh cáo đối với hành vi không niêm yết công khai tại nơi giao dịch quy định thu đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông của Ngân hàng Nhà nước; Phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng đối với hành vi từ chối đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông cho khách hàng; Phạt tiền từ 20 đến 40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật.
