Với tiềm lực lớn của Thaco, Chính phủ, cộng đồng DN và người dân đang kỳ vọng HAGL sẽ được tái cấu trúc toàn diện, phát triển và góp phần xoay trục thay đổi nền nông nghiệp. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá đây là “cuộc hôn nhân môn đăng hậu đối” và khuyến khích các DN sáp nhập, hợp tác cùng phát triển thay cho việc “giải cứu” vốn đầy rủi ro.
Vực dậy một DN “bết bát”
Việc tỉ phú USD Trần Bá Dương rót “tiền tươi” cho Hoàng Anh Gia Lai khiến các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm. Bởi vài năm trở lại đây, kết quả kinh doanh tập đoàn HAGL trong tình trạng khá “bết bát”, giá cổ phiếu HAG, HNG liên tục sụt giảm. Từ vị thế thuộc rổ VN30, nay HAG không những trượt khỏi nhóm cổ phiếu danh giá mà còn rớt xuống dưới 5.000 đồng, chỉ bằng giá cổ phiếu hàng “rau dưa, trà đá”.
Đầu năm 2018, Bầu Đức cho biết sẽ dồn toàn lực cho mảng trái cây và tham vọng đưa HAGL trở thành DN dẫn đầu Châu Á trong mảng trồng và xuất khẩu trái cây. Chẳng bao lâu sau tuyên bố chinh phục Châu Á, Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM ra thông báo đưa cổ phiếu HAG bị đưa vào diện cảnh báo kể từ ngày 7.5, vì khó xác định dòng tiền trả nợ của DN.
Tháng 5.2018, cổ phiếu HAG lao dốc mạnh, có thời điểm chạm mức thấp nhất lịch sử từ khi niêm yết tại 4.820 đồng/cổ phiếu (ngày 3.5)... Trong quý II/2018, HAGL Agrico báo doanh thu thuần đạt 1.285 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế giảm mạnh 95%, chỉ đạt 42,5 tỉ đồng. Lũy kế 6 tháng đầu năm, công ty báo lãi sau thuế 63 tỉ đồng.
Hai tháng sau lần chào bán “ế” đợt một, tháng 8.2018, hơn 220.000 trái phiếu của HAGL Agrico chào bán không thành trong tháng 6 vừa qua đã được Thaco mua lại với giá 2.217 tỉ đồng. Những ngày qua, cổ phiếu HNG của HAGL Agrico là một trong những cổ phiếu “nóng” trên thị trường, với mức tăng phi mã từ vùng 6.100 đồng (đầu tháng 6) lên 17.000 đồng/cổ phiếu vào cuối tháng 7.
“Cuộc hôn phối” thông minh
Tối 8.8.2018, Thaco và HAGL đã công bố hợp tác chiến lược. HAGL đã công bố phân phối toàn bộ hơn 2.200 tỉ đồng trái phiếu chuyển đổi của Cty Cổ phần Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai cho Thaco. Thaco ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược với HAGL để đầu tư vào 2 Cty con là Cty Cổ phần Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico) và Cty HAGL Myanmar Center.
Thaco và nhóm cổ đông của Thaco sở hữu 35% cổ phần HAGL Agrico thông qua hợp đồng mua bán trái phiếu chuyển đổi với tổng vốn đầu tư 3.800 tỉ đồng. Cty Cổ phần Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh (Cty con của Thaco) sẽ đầu tư để sở hữu 51% và sẽ tiếp tục nâng lên 65% cổ phần tại HAGL Myanmar Center với tổng vốn đầu tư 4.000 tỉ đồng.
Theo cam kết, Thaco sẽ chịu trách nhiệm chính trong việc tái cấu trúc toàn diện HAGL Agrico với tổng vốn đầu tư giai đoạn tiếp theo khoảng 12.000 tỉ đồng. Thaco và Đại Quang Minh sẽ chịu trách nhiệm chính về đầu tư phát triển giai đoạn 2 của dự án HAGL Myanmar với tổng vốn đầu tư 320 triệu USD, dự kiến hoàn thành vào năm 2020.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá hợp tác chiến lược giữa Thaco và HAGL là một cuộc “hôn nhân môn đăng hộ đối”, giữa một bên là nhà quản trị doanh nghiệp bằng công nghệ với đối trọng là DN tầm cỡ trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Thủ tướng đánh giá sự hợp tác này sẽ làm thay đổi lối tư duy cũ, mạnh dạn ứng dụng công nghệ cao để phát triển nông nghiệp bền vững.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá đây là xu hướng căn cơ, các DN với tiềm lực lớn trực tiếp tham gia góp vốn đầu tư tâm sức, công nghệ và trình độ quản trị góp phần thay đổi nền nông nghiệp nói chung. Đồng thời, đây cũng là niềm cảm hứng mới cho DN trong nước đổi mới, sáp nhập, hợp tác cùng phát triển.
Ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, về bản chất, đây là cuộc mua bán, sáp nhập và xét về mặt kinh tế thì rất tốt vì có thể vực dậy một DN. “Nhìn ở khía cạnh giao dịch, mua bán thì những cuộc bắt tay lớn này có thể hỗ trợ cho việc cơ cấu lại hoạt động sản xuất kinh doanh, hỗ trợ DN vượt qua giai đoạn khó khăn trong một số trường hợp có tiềm năng về thị trường nhưng đang khó khăn về vốn mà chưa có điều kiện tiếp cận được vốn tại các ngân hàng.
Đây chính là kênh để DN đang khó khăn được tiếp nhận không chỉ về vốn mà cả công nghệ, kỹ năng quản lý, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh, cơ hội kinh doanh mới…” - ông Phan Đức Hiếu nhấn mạnh. KH.V
Theo TS LS Bùi Quang Tín - CEO của Trường Doanh nhân BizLight, đây là cuộc “hôn nhân” tương đối hạnh phúc, bởi nhìn về hướng phát triển, mỗi DN đều có điểm tương đồng. Về phía Hoàng Anh Gia Lai của bầu Đức kinh doanh đa ngành nghề và hiện đang tập trung phát triển nông nghiệp sạch để xuất khẩu. Đây là lĩnh vực nhiều DN lớn đang muốn nhảy vào. Thaco của ông Trần Bá Dương sỡ hữu quỹ đất khá dồi dào như khu đô thị Sala, Thủ Thiêm.
Đây là khu nhiều triển vọng, mà nhiều nhà đầu tư khác thèm muốn. Như vậy mỗi bên đều có thế mạnh riêng của mình. Nếu nhìn góc độ kinh doanh, hoạt động kinh doanh của HAGL không thể tốt bằng Thaco. Tuy nhiên, sau khi Thaco rót “tiền tươi” vào HAGL thì thời gian gần đây cổ phiếu HAGL tăng mạnh, thậm chí có thời điểm trống bên cung. DN của bầu Đức muốn phát triển cần có dòng “tiền tươi thóc thật”.
Không phải ai bầu Đức cũng đồng ý kêu gọi vốn vào, mà chọn người có cùng đường hướng phát triển. Hai bên hợp tác với nhau, không những Thaco và HAGL và các cuộc hợp tác phải có lợi ích với nhau. L.H
