Tại phiên thảo luận về dự thảo Luật giá (sửa đổi), đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hoà) cho biết, từ đầu tháng 10 đến nay, tình trạng đứt gãy nguồn cung, khan hiếm xăng dầu xảy ra trên diện rộng, không hiếm gặp hình ảnh các cây xăng đóng cửa, người dân xếp hàng dài chờ đến lượt mua.
"Vậy không rõ vai trò của Quỹ bình ổn giá xăng dầu ở đâu, liệu có nên duy trì quỹ này nữa hay không?", đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh đặt câu hỏi.
Đại biểu Đoàn Khánh Hoà cho rằng, nên chăng đã đến lúc phải thay đổi cơ chế Quỹ bình ổn giá bằng các công cụ điều tiết giá khác hiệu quả hơn để giá cả hàng hóa vận hành theo quy luật của thị trường.
"Vấn đề này cần được liên Bộ Tài chính, Công Thương cân nhắc một cách thận trọng hơn. Việc quy định lập quỹ bình ổn giá thành một điều luật riêng tại dự thảo Điều 22 là có thể không phù hợp", ông Thịnh cho hay.
Quỹ bình ổn xăng dầu đã có "tuổi đời" 13 năm. Đến thời điểm này, câu chuyện giữ hay bỏ quỹ lại tiếp tục được đưa ra bàn luận sôi nổi.
Một số ý kiến cho rằng, nên bỏ quỹ bình ổn giá xăng dầu do không còn phù hợp với mục tiêu về bình ổn giá, không đảm bảo tính thị trường.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, vẫn nên tiếp tục giữ quỹ bình ổn giá xăng dầu để đảm bảo công cụ điều tiết, nhất là khi xăng dầu có biến động bất thường thì việc sử dụng quỹ sẽ giúp ổn định tâm lý của người tiêu dùng trong một giai đoạn.
Có đại biểu đề nghị cần quy định chi tiết hơn về cơ chế quản lý, sử dụng, giám sát quỹ để đảm bảo tính công khai, minh bạch.
Giải trình nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, quỹ bình ổn giá xăng dầu là quỹ đặc thù, được lập theo nghị định 84/2009 về kinh doanh xăng dầu và các nghị định sửa đổi sau này (nghị định 83 và nghị định 95). Tức là quỹ này đã tồn tại trước thời điểm Luật giá 2012 được ban hành.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, bối cảnh giai đoạn vừa qua khi giá xăng dầu thế giới nhiều biến động, việc sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu đã phát huy tác dụng tích cực và hiệu quả, tạo "bước đệm" bình ổn giá và không để giá nhiên liệu trong nước tăng sốc.
Giải trình của ông Phớc cũng cho hay, một số bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương, khi được lấy ý kiến đã đề nghị vẫn duy trì quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Do đó, Chính phủ thống nhất đề xuất trước mắt chưa bỏ công cụ quỹ bình ổn giá xăng dầu và đưa ra các cơ chế để sử dụng công cụ quỹ này công khai, minh bạch hơn.
Vì thế dự thảo Luật giá (sửa đổi) bổ sung quy định và đưa thành một điều riêng về lập quỹ bình ổn giá.
