Cần thường xuyên đánh giá quy trình sản xuất
Đại diện Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương) cho biết, thời gian vừa qua, nhiều mặt hàng thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ Việt Nam bị cảnh báo về hàm lượng hợp chất Ethylene oxide (EO) vượt giới hạn dư lượng cho phép.
Theo đó, các sản phẩm có chứa EO bị thu hồi thuộc nhiều chủng loại. Bao gồm các chất phụ gia, gia vị, các loại hạt, thảo mộc, kem, món tráng miệng, ngũ cốc, các sản phẩm từ sữa, trái cây, rau quả, cà phê, trà, sản phẩm chế biến từ cacao. Trong đó, đối tượng được tập trung nhiều nhất là vừng, phụ gia thực phẩm E410 (locust bean gum) và các sản phẩm có liên quan.
Theo đại diện Vụ Khoa học và Công nghệ, EO là một hợp chất hữu cơ thường ở dạng khí không màu, được sản xuất với quy mô lớn, ứng dụng ở nhiều lĩnh vực sản xuất khác nhau. Hợp chất này không phải phụ gia thực phẩm, hay chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, song, có thể được sử dụng với mục đích kiểm soát côn trùng, vi sinh vật trong sản phẩm thực phẩm khô.
Ở điều kiện bình thường, EO sẽ chuyển thành dạng khí tác dụng đến côn trùng, vi sinh vật qua cơ chế gây độc hô hấp, nên được sử dụng với mục đích khử trùng trong sản xuất thực phẩm.
Tại Châu Âu, hợp chất này được xếp vào nhóm 1B về khả năng gây ung thư, gây đột biến, độc tính sinh sản và trong nhóm 3 về độc tính cấp. Mặc dù EU đã cấm sử dụng trong nông nghiệp và khử trùng trong quá trình sản xuất thực phẩm, nhưng vẫn phát hiện ra dư lượng EO trong thực phẩm, ngay cả khi được sản xuất ở những nước trong khối EU.
Ở Việt Nam, theo Vụ Khoa học và Công nghệ, thời gian qua có một số sản phẩm bị cảnh báo về dư lượng EO khi xuất khẩu vào thị trường Châu Âu, hay mới đây nhất là Đài Loan. Đây chủ yếu là những loại sản phẩm có nhiều cấu phần như mì khô, gói gia vị, gói rau, gói dầu ớt...
Do vậy, Vụ Khoa học và Công nghệ khuyến cáo, các doanh nghiệp cần thường xuyên rà soát, đánh giá quy trình sản xuất, máy móc thiết bị, vệ sinh nhà xưởng về mối nguy gây mất an toàn thực phẩm.
Doanh nghiệp cần kiểm tra định kỳ các sản phẩm và nguyên liệu, đặc biệt là các cấu phần thuê mua gia công, sản xuất để đánh giá nguy cơ, kiểm soát nhằm giảm thiểu mức độ rủi ro.
Đồng thời làm việc với các nhà cung cấp để đảm bảo điều kiện sản xuất, bảo quản và vận chuyển nguyên vật liệu và bao bì không phát sinh mối nguy.
Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của thị trường
Trao đổi với Lao Động, bà Nguyễn Thị Hoàng Thúy - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Thuỵ Điển (kiêm nhiệm Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, Na Uy, Latvia) cũng cho biết, cách đây không lâu, sản phẩm mì khô vị bò gà của Công ty CP Thực phẩm Thiên Hương cũng bị thu hồi ở một số quốc gia EU vì chứa chất Ethylene oxide.
Theo bà, thông thường, việc phát hiện vi phạm an toàn thực phẩm này có thể qua kiểm tra ngẫu nhiên. Tuy nhiên, một khi đã vi phạm thì sau này, mặt hàng này sẽ bị tăng tần suất kiểm tra.
"Chính vì vậy, các doanh nghiệp Việt, khi xuất khẩu sản phẩm, hàng hoá sang thị trường nước ngoài cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của thị trường. Bởi, khi vi phạm không chỉ làm ảnh hưởng đến thương hiệu của doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh của hàng hoá Việt Nam.
"Đối với sản phẩm, hàng hoá xuất xứ Việt Nam khi xuất sang EU, phía bạn đã có hướng dẫn rất cụ thể, chi tiết. Các Thương vụ cũng hướng dẫn và thường xuyên cảnh báo cho doanh nghiệp Việt.
Tuy nhiên, cũng phải khẳng định, việc sản phẩm có quá hàm lượng các chất cấm không chỉ xảy ra với sản phẩm của doanh nghiệp Việt mà nhiều quốc gia khác cũng mắc phải trường hợp tương tự, kể cả các nước trong EU cũng bị phát hiện thường xuyên.
Do vậy, việc cảnh báo với doanh nghiệp là cần thiết, nhưng nếu làm quá có thể gây tổn hại cho chính hàng xuất khẩu của Việt Nam" - bà Nguyễn Thị Hoàng Thuý khẳng định.