Ngày 10.4, Cảng vụ đường thủy nội địa TPHCM (đơn vị thu phí) đã có báo cáo kết quả sau 9 ngày vận hành thu phí hạ tầng cảng biển.
Từ 0h ngày 1.4, TPHCM bắt đầu thu phí hạ tầng cảng biển với mức phí thấp nhất 15.000 đồng cho mỗi tấn hàng không đóng trong container (hàng xuất nhập khẩu mở tờ khai tại TPHCM); cao nhất 4,4 triệu đồng mỗi container loại 40 feet (hàng tạm nhập tái xuất, gửi kho ngoại quan, chuyển khẩu).
Tính đến 24h ngày 9.4, đã có tổng cộng hơn 35.250 doanh nghiệp tham gia đăng ký nộp phí với số lượng gần 59.000 tờ khai.
Tổng số tiền phải thu là hơn 74 tỉ đồng, tuy nhiên TPHCM mới thu về hơn 55 tỉ đồng.
Lý giải về việc còn nhiều doanh nghiệp chưa nộp phí, Cảng vụ đường thủy nội địa TPHCM cho biết, hình thức thu không sử dụng tiền mặt thông qua hệ thống 24/7 của các ngân hàng thương mại, không ảnh hưởng đến thời gian thông quan hàng hóa. Khi doanh nghiệp nộp phí, dữ liệu sẽ được tích hợp về các cổng cảng biển để quản lý xe ra vào.
Đối với các doanh nghiệp đã làm tờ khai thu phí nhưng chưa kịp nộp tiền, xe chở hàng vẫn ra cảng bình thường. Hải quan và cảng vụ sẽ tiến hành đối soát và gửi thông báo chưa đóng phí cho doanh nghiệp. Việc xử lý như trên để không làm ảnh hưởng tới vận chuyển hàng hóa ra vào cảng.
Mới đây ngày 4.4, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính, đã có báo cáo gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính về một số bất cập, tác động tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp từ việc thu phí sử dụng hạ tầng cảng biển tại TPHCM.
Trong đó, Ban IV kiến nghị dừng việc thu phí hạ tầng cảng biển tại TPHCM để tạo điều kiện cho doanh nghiệp và nền kinh tế phục hồi, phát triển.
Tại buổi họp báo ngày 7.4, ông Phan Công Bằng - Phó Giám đốc Sở GTVT TPHCM khẳng định việc thành phố thu phí cảng biển có đầy đủ cơ sở pháp lý và thực tiễn.
Theo ông Bằng, cơ sở pháp lý là Luật phí và lệ phí năm 2015 có hiệu lực từ năm 2017 có phí này. Thực tiễn là từ năm 2017, nhiều địa phương trong nước như Quảng Ninh, Hải Phòng, Lạng Sơn… đã tổ chức thu phí cảng biển.
Lãnh đạo Sở GTVT TPHCM khẳng định, mục tiêu không phải là thu phí để tăng thêm tiền mà để tái đầu tư các dự án hạ tầng ở xung quanh các cảng.
Cụ thể hiện nay, công suất các cảng tại TPHCM đã vượt quy hoạch. Năm 2021, lượng hàng hoá qua các cảng tại TPHCM là 161 triệu tấn (vượt 40%), trong đó cảng Cát Lái vượt 100% quy hoạch.
Trong khi đó hạ tầng giao thông kết nối chưa đảm bảo theo quy hoạch, đường Nguyễn Thị Định lộ giới quy hoạch là 60m nhưng mới đầu tư 35m; Vành đai 2 đoạn 1, 2 chưa làm được, đoạn 3 làm theo hình thức BT cũng tạm ngưng… những điều trên dẫn đến chi phí logistic tăng.
"Để giảm chi phí này, TPHCM phải đầu tư hạ tầng giao thông cả đường thuỷ và đường bộ và số tiền thu được sẽ dùng để nâng cấp hạ tầng giao thông" - ông Bằng nói.
Dự kiến năm 2022, TPHCM sẽ thu 3.036 tỉ đồng phí hạ tầng cảng biển, bình quân 8,32 tỉ đồng một ngày. Đến năm 2025, nguồn thu phí hạ tầng cảng biển dự kiến đạt khoảng 16.000 tỉ đồng.
