Ách tắc từ giải phóng mặt bằng
Theo Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam Trần Đình Nhân, sự phát triển nóng của các nhà máy điện mặt trời (ĐMT) đã dẫn tới tình trạng đa số các đường dây, trạm biến áp (TBA) từ 110-500kV trên địa bàn 2 tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận đều quá tải.
Thế nhưng, các dự án lưới điện nhằm giải tỏa công suất cho các nhà máy ĐMT lại gặp khó khăn, đặc biệt là các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB).
Ông Tô Văn Dần - Trưởng Ban Quản lý Đầu tư, TCty Truyền tải Điện Quốc gia (EVNNPT) cho hay: Để giải tỏa công suất các nguồn năng lượng tái tạo khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận giai đoạn 2020-2021, EVNNPT triển khai 12 dự án đường dây/TBA 220kV – 500kV; trong đó 6 dự án đang triển khai đã nằm trong quy hoạch và 6 dự án hiện chưa có quy hoạch. 2 dự án ở giai đoạn thi công đang gặp khó khăn trong công tác GPMB.
Cụ thể, dự án TBA 220kV Phan Rí dù đã có nhà thầu xây lắp từ tháng 12.2018, nhưng đến nay vẫn chưa thi công được do gặp khó khăn trong công tác bồi thường, GPMB. Tính đến 20.6.2019, mới vận động bàn giao được 4.508m2/39.619,2m2 mặt bằng.
Dự án đường dây 220kV Nha Trang - Tháp Chàm, theo kế hoạch sẽ đóng điện vào tháng 12.2019, nhưng hiện đang gặp vướng mắc ở 55 vị trí móng qua rừng tự nhiên, phải báo cáo Thủ tướng có quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.
Tương tự, các dự án giải tỏa công suất năng lượng tái tạo Điện lực miền Nam (EVNSPC) như: Dự án 110kV Lương Sơn – Hòa Thắng – Mũi Né; thay dây dẫn đường dây 110kV Ninh Phước – Tuy Phong... cũng đang gặp khó khăn trong GPMB.
Cần sự quyết liệt từ nhiều phía
Tính cuối tháng 6.2019, tổng công suất điện gió và điện mặt trời trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận đã lên tới 2.027MW (chiếm gần 50% tổng công suất năng lượng tái tạo của cả nước). Dự kiến, đến tháng 12.2020, con số này sẽ tăng lên 4.240MW.
Trong khi nguồn công suất tại chỗ rất lớn thì nhu cầu phụ tải của Ninh Thuận và Bình Thuận lại rất nhỏ (tỉnh Ninh Thuận chỉ dao động từ 100-115MW và Bình Thuận từ 250-280MW).
Chính vì vậy, việc đẩy nhanh tiến độ các dự án giải tỏa công suất năng lượng tái tạo là đặc biệt cấp bách, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà máy điện phát huy hết công suất, vừa giúp EVN huy động hiệu quả nguồn năng lượng này để bổ sung vào hệ thống.
Chính vì vậy, rất cần sự vào cuộc của các bộ, ban, ngành, các cấp chính quyền trong việc đẩy nhanh tiến độ thẩm tra, thẩm định các dự án, các thỏa thuận hướng tuyến, vị trí trạm... rút ngắn thời gian thỏa thuận hướng tuyến, vị trí, kế hoạch sử dụng đất.
Chính quyền các địa phương cần xem xét, chỉ đạo các sở, ban ngành quyết liệt hơn nữa trong công tác bồi thường, GPMB; cần linh động trong việc hỗ trợ các hộ dân bị ảnh hưởng bàn giao mặt bằng trước để nhà thầu thi công, song song với thực hiện các thủ tục về bồi thường, GPMB theo quy định.
