Từ mua bán đến cho tặng miễn phí để… thu thập thông tin
Truy cập vào website danhsachmoi.com, người dùng dễ dàng đọc được lời rao “mua bán danh sách data khách hàng VIP tiềm năng chất lượng cao”. Theo quảng cáo, website này thu thập, lưu trữ những thông tin mới nhất. Bên cạnh mục “mua bán data” là mục “liên hệ” để khách hàng có nhu cầu sẽ điền các thông tin bắt buộc gồm họ và tên, email, số điện thoại di động, ngành nghề kinh doanh…, và được hướng dẫn gửi vào số điện thoại 0938081xxx.
Nguồn thông tin, dữ liệu cá nhân được thu thập đăng tải trên các web mua bán, dữ liệu người dùng khá phong phú, như danh sách khách hàng VIP sở hữu xe ô tô trên toàn quốc, danh sách khách hàng sử dụng thuê bao di động trả sau tại Hà Nội và TPHCM, danh sách khách hàng chất lượng, danh sách 1.300 nữ doanh nhân hàng đầu tại TPHCM, danh sách 1.100 khách hàng của ngân hành HSC, 381 khách hàng mua Victoria Village tại Quận 2 (TPHCM), 1.300 khách hàng sở hữu xe ôtô Mercedes-Benz tại TPHCM…
Những thông tin cá nhân được rao bán, cho tặng, có đầy đủ tên, giới tính, vị trí công việc, địa chỉ nhà ở (với các dự án bất động sản là mã căn hộ hoặc mã căn village đã mua tại dự án đó), số điện thoại, email, website…
Tuy nhiên, đối với những website cho tặng miễn phí dữ liệu lại yêu cầu người dùng điền thông tin cá nhân (họ tên, email, số di động, số Zalo, danh sách khách hàng cần quan tâm, ngành nghề đang làm…), qua đó họ tiếp tục thu thập thông tin cá nhân từ những người đăng kí để được tải miễn phí thông tin, dữ liệu. Thực chất, đây là cuộc trao đổi thông tin, dữ liệu chứ chẳng phải cho không biếu không.
Cung gặp cầu bất chấp qui định cấm
Theo chuyên gia bảo mật Võ Đỗ Thắng – Giám đốc Trung tâm an ninh mạng Athena, pháp luật hiện hành đã có nhiều qui định chế tài về việc thu thập, mua bán thông tin cá nhân trái phép.
Một trong số đó, Khoản 5, Điều 7, Luật An toàn thông tin mạng 2015 qui định nghiêm cấm “Thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân”. Tuy nhiên, chuyên gia Thắng cho rằng tình trạng các website rao bán thông tin cá nhân và các dữ liệu của người dùng Internet vẫn diễn ra sôi động trên mạng nhiều năm trở lại đây.
Ông Thắng cho rằng, trên thực tế việc mua bán thông tin, dữ liệu cá nhân đã trở thành một thị trường, cho dù là thị trường bất hợp pháp. “Không ít doanh nghiệp, thay vì phải mất nhiều công sức thu thập dữ liệu cá nhân để phục vụ cho việc kinh doanh, họ chỉ cần bỏ ra một ít chi phí để mua thông tin, dữ liệu cá nhân từ trên mạng, sàn lọc lại và sử dụng”, ông Thắng cho biết.
Thậm chí theo tìm hiểu của người viết, khi người dùng được yêu cầu điền các thông tin cá nhân vào một biểu mẫu trên website datakhachhang.net thì được hứa hẹn cho tải xuống dữ liệu khách hàng mới miễn phí từ bộ 3 website danhsachkhachhang.com, datakhachhang.net, danhsachmoi.com. Cho thấy, các đối tượng vận hành 3 website mua bán thông tin cá nhân này có liên hệ chặt chẽ với nhau hoặc cùng là một đối tượng.
